“Siyasal Alan” Sorunsalı Bağlamında Kültür-Politik Şiddet*

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 14, 21 - 37, 15.06.2016

Betül Karagöz Yerdelen

Öz

Şiddetin türleri, tanımı, amaçları, araçları ve
uygulama biçimleri farklılık gösterse de, genel anlamda şiddet, doğrudan veya
dolaylı olarak karşıdakine zarar verme durumudur. Aynı zamanda bireysel,
kitlesel veya siyasi boyutta karşılaşılabilen bir zor ve zulüm halidir. 21.
Yüzyıl, şiddetin tamamen bitirilemeyeceği, ancak kontrol altına alınabileceği
gerçeği ile biçimlenmektedir.  Bu
makalede, “şiddet ile siyaset” arasındaki etkileşim analiz edilecektir. Şüphe
yok ki, böyle bir etkileşim ortamının bulunmaması gerekir. Ancak günümüzün
ortak varoluş düzeyi olarak siyaset, şiddetin bir araç olarak kullanıldığı veya
şiddetin etkisine maruz kalan bir alandır. Şiddet otoriter ve özellikle
totaliter rejimlerde sistematik bir siyasi araca dönüşürken, yoğun kitlesel gerilimin
ve terörün yaşandığı koşullarda ise, siyasete nüfuz edebilen kaotik bir güç
ortaya çıkmaktadır. Devletli düzenin varlık sebebi olarak görülen hukukun
yaptırım gücünün, her zaman iradî (hegemonya) değil, gerektiğinde zecrî (zor)
olması, siyasetin şiddet üretmesine denk gelmektedir. Siyasetin, gerektiğinde
düzenin selameti, toplumun huzuru ve devletin bekası adına zora başvurması da
gerekebilmektedir. Ancak rızaya dayalı hegemonik ilişkiler içinde, yani iradî
olarak da olsa, hukukun kötüye kullanımı bir şiddet temeli oluşturur, hatta bir
şiddettir. Aynı şekilde kültür temelli uğrakların, örneğin din ve etnikçiliğin
siyasallaşması da, şiddet üretecek bir etkiye sahiptir. Ortaya çıkan terör ise,
siyasetin dinamiklerini etkileyen, yapısını bozan ve şiddeti siyasetin alanına
taşıyan çok daha ağır bir etki yaratmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Şiddet, Siyaset, Kültür-Politik, Ortadoğu, Otorite

The Culture-Politics Violence In the Context of the Problematic of “Political Sphere”

Öz

Despite the differences among the types, definitions,
tools and methods of the application of violence, in the general sense it is
the circumstance in which the other one is harmed directly or indirectly. It is
also the situation of force and oppression in which  individual, massive or political
dimensions may be experienced. The 21^st century is being shaped with
the reality that the violence cannot be eliminated completely but it can be
controlled. In this paper, the interaction and the level of interaction between
the “violence and politics” will be analysed. There is no doubt that there
should not be an environment allowing such an interaction. However the
politics, as our common existence level in the present, is the field either
manipulating the violence or exposing to the violence. While the violence is
turning into a systematic political tool in authoritarian and especially
totalitarian regimes, in the presence of conditions where the intensive mass
stresses and terror prevail, a chaotic force which could influence the politics
emerges. The sanction power of the law that is seen as the reason for the
existence of the State order does not correspond with the generation of
violence by the politics since it is not voluntary and obligatory if necessary.
For the sake of law and order, peace of the society and the survival of the
State, use of force by the politics can be required in case of necessity.
However, in consent-based hegemonic relations, in other words even it is
voluntary, the abuse of the law generates a basis for the violence, moreover it
is the violence. In the same manner, politicisation of the culture-based
resorts such as religion and ethnicity has an impact  causing violence, as well. The terror as an outcome
has much heavier effects on the political dynamics which deforms its structures
and brings the violence into the field of politics. 

Anahtar Kelimeler

Violence, Politics, Political Scope, Culture-Politics, Middle East, Authority

Kaynakça

• Althusser, L. (1995). Kapital’i Okumak. Çev. Celal A. Kanat. İstanbul: Belge Yayınları.
• Althusser, L. (2003). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. Çev. Alp Tümertekin. İstanbul: İthaki Yayınları.
• Anderson, P. (1974). Lineages of the Absolutist State. Londra: NLB
• Arendt, H. (2006). Şiddet Üzerine. Çev. Bülent Peker. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Bayat, A. (2007). Making Islam Democratic: Social Movement and the Post-Islamist Turn. Stanford: Stanford University Press.
• Carnoy, M. (2015). Devlet ve Siyaset Teorisi. Çev. Simten Coşar, Aykut Örküp, Mete Pamir ve Mehmet Yetiş. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Cemal, M. (1997). Birikim Dergisi. Hegelci Marx mı,Spinozacı Althusser mi? S: 97. s. 1-7. (http://www.birikimdergisi.com . Erişim tarihi: 21.06. 2016).
• Engels, F. (2002). Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni. Çev. Kenan Somer. Ankara: Sol Yayınları.