İlköğretim Öğrencilerinin Okuma Profilinin “Okuma Eğilimleri” Bağlamında İncelenmesi*

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 14, 165 - 190, 15.06.2016

Gıyasettin Aytaş , Müzeyyen Altunbay

Öz

Öz

Okumayı etkileyen önemli faktörlerden biri bireyin okuma eğilimidir.
Eğilim; yaş, cinsiyet, eğitim, bireysel farklılıklar, gelişim özellikleri vb.
gibi birçok unsurdan etkilenebilir ve zamanla değişebilir. Bu çalışma, Türkiye’nin
yedi coğrafi bölgesinin her birinden tesadüfî örneklemle alınan toplam 16
okulda öğrenim gören 2045 ilköğretim öğrencisi ile yapılmıştır. Öğrencilerin
okuma eğilimlerinin belirlenmesi amacıyla ilköğretim ikinci kademeye karşılık
gelen ortalama 12-15 yaş grubunu kapsayan 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri örneklem
olarak seçilmiştir. İlköğretim öğrencilerinin genel okuma eğilimlerini tespit
etmek amacıyla yapılan bu çalışmada, hazırlanan anket aracılığı ile okuma
eğilimlerinin, okuma profillerinin ve sonuç olarak okuma alışkanlıklarının
tespit edilmesine çalışılmıştır. Çalışmada anket aracılığı ile toplanan
veriler, SPSS programı ile frekans analizi yapılmasıyla elde edilmiştir. Sonuç
olarak öğrencilerin okudukları kitapları seçmelerinde bireysel tercihlerinin
diğer seçeneklere göre daha etkili olduğu, bireysel tercihlere bağlı olarak
okumaktan hoşlandıkları konular ve türler ile okumaktan hoşlanmadıkları/tercih
etmedikleri türlerin kız ve erkek öğrenciler yönünde farklılaştığı bulgularına
ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

okuma alışkanlığı, amaca göre okuma, okuma eğilimi, okuma profili

The Analysis of Reading Profile of Primary School Students in the Context of Their Reading Tendency

Öz

One of the important factors affecting reading is
the individual's tendency to read. The tendency may be affected by many factors
such as age, sex, education, individual differences, and developmental
characteristics and so on; also it may change in time. This study was conducted
including 2045 students from 16 schools and these participants were chosen
randomly from 7 geographical regions of Turkey. In order to determine the
reading tendency of the students, 6th, 7th and 8th grade students were chosen
as the sample of the study, which actually corresponds to 12-15 age group in
primary school.  In this study, which
aims to find out the reading tendency of the students, it is tried to determine
the tendency of reading, the profile of reading and reading habits via a
questionnaire. The data collected through questionnaire in the study were
obtained by frequency analysis by using SPSS. As a result, it is seen that
individual preferences are more effective while choosing a book to read, and
accordingly it is apparent that because of the individual preferences, the themes
and kinds of the books which they like/ don't like/ prefer/don't prefer have
differed.

Anahtar Kelimeler

reading habits, reading purpose, reading tendency, reading profile

Kaynakça

• Arıcı, A. F. (2005). İlköğretim İkinci kademe öğrencilerinin okuma durumları (beceri-ilgi-alışkanlık-eğilim). Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Açık, F. (2010). 15- 18 yaş grubu çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak için öneriler. (20.07.2016tarihinde http://turkoloji.cu.edu.tr/pdf/fatma_acik_okuma_aliskanligi.pdf adresinden erişildi.)
• Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlık ve ilgileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Balcı, A. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Battalbaş, S. (2013). Lise öğrencilerinin okuma ilgi ve alışkanlığını etkileyen etmenler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.