Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Öğretimine Karşı Tutumları: Eskişehir İli Örneği

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 20, 15 - 27, 17.06.2019

Döndü Neslihan Bay

Öz

Araştırmanın
amacı okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumlarının ortaya
konulmasıdır. Veri toplamak amacıyla fen öğretimi tutum ölçeği ve kişisel bilgi
formu kullanılmıştır. Araştırma Eskişehir il merkezinde bulunan 169 öğretmenle
gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin analizinde Kolmogorov-Simirnov ve
Kruskal-Wallis testlerinden yararlanılmıştır. Bulgular, okul öncesi
öğretmenlerinin %70’inin fen öğretimine yönelik tutumlarının orta ve yüksek
düzeylerde olumlu olduğunu göstermektedir. Öğretmenlerin mesleki kıdemlerine
göre bakıldığında 11-30 yıl arasında mesleki kıdeme sahip olan öğretmelerin fen
öğretimindeki uygulamalarında daha rahat olduğu ve öncesinde hazırlık yapmaya
yönelik daha fazla olumlu tutuma sahip oldukları görülmüştür. Öğretmenlerin
mezun oldukları lisans programlarına göre bakıldığında ise Çocuk Gelişimi ve
Öğretimi Lisans Programından mezun olan öğretmenlerin fen öğretiminde daha
rahat tutuma sahip olduğu, Okul Öncesi Öğretmenliği Lisans Programından mezun
olan öğretmenlerin gelişimsel uygunluk yönünden daha fazla olumlu tutuma sahip
oldukları görülmüştür. Öğretmenlerin eğitim verdiği çocukların yaş grubuna göre
fen öğretimine yönelik tutumlarında önemli farklılık görülmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi, tutum, fen öğretimi

Kaynakça

• Adak, A. (2006). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumları ile düsünme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Akman, B. (2003). Okul öncesinde fen eğitimi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi. 79, 14-16.
• Arnas Aktaş, Y. (2003). Okul öncesi dönemde fen eğitimin amaçları. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(6-7),1-7.
• Ayvacı, H.Ş., Devecioğlu, Y. & Yiğit, N. (2002). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerindeki yeterliliklerinin belirlenmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
• Can, M., & Şahin, Ç. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının fene ve fen öğretimine yönelik tutumlarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 13-26.
• Conezio, K. & French, L. (2002). Science in the preschool classroom: capitalizing on children’s fascination with the everyday world to foster language and literacy development. Young Children, 57(5), 12-18.
• Çamlıbel Çakmak, Ö. (2006). Okul öncesi öğretmen adaylarının fene ve fen öğretimine yönelik tutumları ile bazı fen kavramlarını anlama düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Çamlıbel Çakmak, Ö. (2012). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Fen Öğretime Yönelik Tutumları ile Bazı Fen Kavramlarını Anlama Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(3), 40-51.
• Çalışandemir, F., & Bayhan, P. (2011). Anasınıfı çocuklarının çoklu zeka alanlarının gelişimine deney yöntemiyle verilen eğitimin etkisinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(21), 180-207.
• Çınar, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerin fen ve doğa konularının öğretiminde kullandıkları etkinliklerin belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 363-371.
• Dağlı, H. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan fen eğitiminin içeriği konusunda öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Davies, D. & Howe, A. (2003). Teaching science and design and technology in the early years. London: David Fulton Publishers.
• Demiriz, S. ve Ulutaş, İ. (2001). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarındaki Fen ve Doğa Etkinlikleri İle İlgili Uygulamaların Belirlenmesi, IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Erden. F.T & Sönmez,S.(2011). Study of Turkish preschool teachers’ attitudes toward science teaching. International Journal of Science Education, 33(8), 1149-1168.
• French, L. (2004). Science as the center of coherent integrated early childhood curriculum, Early Childhood Research Quarterly, 19(1), 138-149.
• Hamurcu, H. (2003). Okul öncesi eğitimde fen bilgisi öğretimi ‘proje yaklaşımı’. Eğitim Araştırmaları, 4(13), 66-72.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni insan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Kalley, M. ve Psillos D. (2001). Pre-school teachers’ content knowledge in science: Their understanding of elementary science concepts and of ıssues raised by children’s questions. International Journal of Early Years Education, 9(3), 165-179.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar-ilkeler-teknikler. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Koballa, J.R. & Crawley, F.E. (1985). The influence of attitude on science teaching and learning. School Science and Mathematics, 85(3),222-232.
• Özbey, S. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özbey, S., Alisinanoğlu, F. & Kahveci G. (2015). Okul öncesinde fen eğitimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Özkan, Ö., Tekkaya, C. & Çakıroğlu, J. (2002). Fen bilgisi aday öğretmenlerin fen kavramlarını anlama düzeyleri, fen öğretimine yönelik tutum ve özyeterlik inançları, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Parlakyıldız, B. & Aydın, F. (2004). Okulöncesi dönem fen eğitiminde fen ve doğa köşesinin kullanımına yönelik bir inceleme. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Sansar, S.B. (2010). Okul öncesi öğretmenlerin fen öğretimine yönelik tutumları ile fen etkinliklerinde kullandıkları yöntemler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Saka, A.Z. & Kıyıcı, F.B. (2004). Öğrencilerin fen bilgisi dersine karşı tutumlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 376-397.
• Sarıkaya, H. (2004). Preservice elementary teachers’ science knowledge, attitude toward science teaching and their efficacy beliefs regarding science teaching. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Middle East Technical University, Ankara.
• Serin, O., Serin, U. & Kesercioğlu, T. (2005). Eğitim fakülteleri ilköğretim bölümü öğrencilerin fen bilimlerine yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 30(138), 38-44.
• Sittirug, H. (1997). The predictive value of science process skills, cognitive development, attitude toward science on academic achievement in a Thai teacher institution. Doktora tezi University of Mussouri, Columbia.
• Sönmez, S. (2007). Preschool teachers’ attitudes toward science and science teaching, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Middle East Technical University, Ankara.
• Stefanich, G.P. & Kelsey, K.W.(1989). Improving science attitudes of preservice elemantary teachers. Science Education, 73(2),187-194.
• Şahin, F. (2000). Okul öncesinde fen bilgisi öğretimi ve aktivite örnekleri. İstanbul: Ya-Pa Yayınevi.
• Ünal, M.P. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı gösterdikleri tutumlarının çocukların fen süreçlerini kullanmalarına etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Ünal, M. (2017). Fen eğitiminde öğretmenin rolü. B., Akman, G. U., Balat, T. G. Güler (Ed), Okul öncesi dönemde fen eğitimi, (291-302). Ankara: Anı Yayıncılık.