Sinemada Toksik Erkeklik: İki Aşığın Ölümü / The Killing of Two Lovers” (2020) Filmi Örneği

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: 29, 447 - 464, 28.12.2023

Fırat Sayıcı , Serhat Kaya

https://doi.org/10.38155/ksbd.1095490

Öz

Erkeklik üzerine çalışmalar uzun yıllardır devam etmesine rağmen kısıtlıdır. Ancak günümüzde kadın çalışmalarının altının çizilmesi adına bile bu konular üzerinde derin araştırmaların yapılması elzemdir. Yaptığı çalışmalarla konuya önderlik eden ve "Masculinities’ (Erkeklikler) teorisini oluşturan Avustralyalı sosyolog Raewyn Connell ilgili alanın altyapısını oluşturmuştur. Toplumsal cinsiyet ve toksik erkekliğin tam anlaşılabilmesi ve konunun bütüncül değerlendirilebilmesi için sadece kadın-erkek ilişkilerinin değil erkeklerin aralarında oluşturdukları ilişkiler üzerinden de okumak gerekmektedir. Toksik erkeklik konusunun ağırlıklı olarak akademik düzlemde kaldığı ve sanat dallarıyla pek ilişkilendirilmediği gözlenmiştir.

Bu çalışmanın erkekliğin rollerinin sorgulanması ve tartışılması, niteliksel olarak güçlendirilmesi, niceliksel olarak arttırılması, erkeklik üzerine yeni bir bakış açısı oluşturulması açısından erkeklik çalışmalarına katkı sağlayacağı ve yapılacak olan yeni erkeklik/sinema ilişkilendirilmesi çalışmalarına referans olacağı düşünülmektedir. Temel amaç, erkekliğin toksik davranışlarının film aracılığıyla nasıl işlendiğini, yansıtıldığını ve deneyimlendiğini ortaya koymaktır.

Robert Machoian’ın yönettiği ilk uzun metrajlı filmi olan "İki Aşığın Ölümü/The Killing of Two Lovers" (2020), sinemada toksik erkekliği ana konu olarak işleyen son dönemdeki nadir filmlerden biridir. Karısını ve ailesini kaybetme korkusunun bir erkeği nasıl toksik saplantılara sürüklediğini anlatan yapımın toksik erkeklik - sinema ilişkisinin neden ve sonuçlarını ortaya koyduğu bu çalışmada belirtilmiştir. Sinema sanatının tüm anlatım olanaklarından yararlanarak hikâyesini seyirciye başarıyla aktaran bu önemli bağımsız film aynı zamanda tipik toksik erkeklik özelliklerinin de altını çizmeyi başarmıştır.

Anahtar Kelimeler

Erkeklik, Toksik Erkeklik, Sinema, İki Aşığın Ölümü

Masculinity in Cinema: The Case of the Movie “Death of Two Lovers”

Öz

Mass media is one of the places where gender roles are reproduced and learned. The assumption that media tools such as television, internet, digital platforms and cinema systematically support the dominant femininity and masculinity behavior patterns and roles or the social and cultural construction of gender-oriented norms is more evident. We can see the toxic or toxic masculinity problem, which we frequently encounter in almost every society, every environment and profession, in films and serials broadcast on television and digital platforms. How the society assigns a role to the masculine gender and how it constructs it is revealed through the media. Issues and critical views on the social construction of toxic masculinity are also covered in the film industry. Especially in recent years, movies with the theme of toxic masculinity have been included in the movies released globally and locally. Released in September 2021 in Turkey, "The Killing of Two Lovers" is one of the films released with the theme of toxic masculinity. The main purpose of this study is to reveal how the toxic behaviors of masculinity are processed and reflected in the movie "The Killing of Two Lovers". It was concluded that toxic masculinity states are frequently featured in the movie and that the movie can normalize these toxic states.

Anahtar Kelimeler

Cinema, Media, Toxic Masculinity, Gender

Kaynakça

• Baki, L. (2019). Toplumsal Cinsiyet ve Feminizm Bağlamında “Femvertising”: Kadın İmgesi Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bensadon, N. (1994). Başlangıçtan Günümüze Kadın Hakları, Çev Şirin Tekeli. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bozok, M. (2011). Soru ve Cevaplarla Erkeklikler. İstanbul: SOGEP.
• Bozok, M. (2009). Feminizmin Erkekler Cephesindeki Yankısı: Erkekler ve Erkeklikler Üzerine Eleştirel İncelemeler. Cogiti, Yapı Kredi Yayınları. 58,269-284.
• Connell, R. W. ve Messerschmidt, J. W. (2005). Hegemonic Masculinity: Rethinking The Concept. Gender & Society, 19 (6), 829-859.
• Connell, R. W. (2016). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Toplum, Kişi ve Cinsel Politika. çev. Cem Soydemir. (2. Basım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Edwards, T. (2006). Cultures of Masculinity. Abingdon and New York: Routledge.
• Ecevit, Y. ve Karkıner, N. (2011). Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Günay-Erkol, Ç. (2018). İllet, zillet, erkeklik: Eleştirel Erkeklik Çalışmaları ve Türkiye’deki Seyri. Toplum ve Bilim 145, s.6-27.
• İnci, S. ve Alpen, İ. (2019). Feminist Dünyada Erkek Olmak. İstanbul: Motto Yayınları.
• Kandiyoti, D. (1978). Kadınlarda Psiko-Sosyal Değişim Boyutları: Cinsiyet ve Kuşaklar Arası Bir Karşılaş¬tırma. (Yayınlanmamış Doçentlik Tezi). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Kandiyoti, D. (2013). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler İstanbul: Metis Yayınları.
• Karaduman, S. ve Adalı A, G. (2017). Hegemonik Erkekliğin Medyadaki İnşası ve Temsili: Survivor 2017 Program İncelemesi. Middle Black Sea Journal of Communication Studies. 2 (2) ,26-40.
• Kimmel, M. (2005). The History of Men: Essays in The History of American and British Masculinities, Albany: State University of New York Press.
• Kupers, T. (2005). Toxic Masculinity As A Barrier To Mental Health Treatment in Prison. , 61(6), 713–724. https://doi.org/10.1002/jclp.20105. Erişim Tarihi: 05 Ocak 2022.
• Maral, E. (2004). “İktidar, Erkeklik, Teknoloji”. Toplum ve Bilim: Erkeklik. İstanbul: Birikim Yayıncılık, Sayı: 101. S. 127-143.
• Meth, L.M., ve Pasick, R.S. (Eds.). (1990). Men in Therapy: The Challenge Of Change. New York: Guilford.
• Morgan, A. (2019). The Real Problem With Toxic Masculinity İs That İt Assumes There İs Only One Way Of Being A Man. The Conversation. 15 Ocak 2022 tarihinde https://theconversation.com/the-real-problem-with-toxic-masculinity-is-that-it-assumes-there-is-only-one-way-of-being-a-man-110305 adresinden alındı.
• Onaran, O., Büker, ve Bir, A. A. (1998). Eskişehir’de Erkek Rol ve Tutumlarına İlişkin Alan Araştırması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Pleck, J. H. (1981). The Myth of Masculinity. Boston: MIT Press.
• Sancar, S. (2016). Erkeklik: İmkânsız İktidar: Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler. İstanbul: Metis Yayınları.
• Salter, M. (2019). “The Problem With a Fight Against Toxic Masculinity.” The Atlantic. Accessed. 22 Ocak 2022 tarihinde https://www.theatlantic.com/health/archive/2019/02/toxic-masculinity-history/ adresinden alındı.
• Sığın, A. ve Canatan, A. (2018). Connell’ın “Erkeklikler” Teorisinde İşbirlikçi Erkek, Madun Erkek ve Marjinal Erkek: Hegemonik Erkekliğin Kavramsal Hegemonyası. Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science. Sayı: 32.s.163-175.
• Thompson, E.H. ve Pleck. J.H. (1986). The Structure of Male Role Norms. American Behavioral Scientist. 1986; 29: 531-543. https://doi.org/10.1177/000276486029005003.
• Topçu, Ş. (2018). Erkeklik Çalışmaları Kaynakçası Toplum ve Bilim: Erkeklik. Birikim Yayıncılık, Sayı 145, s. 289-291.
• Waling, A. (2019). Problematising ‘Toxic’ and ‘Healthy’ Masculinity for Addressing Gender Inequalities, Australian Feminist Studies, https://doi.org/10.1080/08164649.2019.1679021