Bir Eylem Araştırması: Gezici Mevsimlik Tarım İşçisi Aile Çocuklarının Katılım Mekanizmalarını Tanıma Durumlarının Geliştirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 30, 420 - 438, 30.06.2024

Yasemin Mamur Fatma Hürrem Sünney

https://doi.org/10.38155/ksbd.1399098

Öz

Mevsimlik tarım işçisi ailelerin çocukları, ekonomik zorlukların yanı sıra özellikle hasat döneminde temel hak ve özgürlüklere erişim açısından olumsuzluklarla karşı karşıyadır. Aileleriyle birlikte hasat yolculuğuna çıktıklarında barınma, sağlık ve beslenme hakları konusunda mağduriyet yaşamalarının yanı sıra, uzun süre evlerine dönemedikleri için eğitim hayatları da bu durumdan etkilenmektedir. Çocukların bir kısmı okula devam edememektedir. Türkiye'de çocukların şikâyet ve isteklerini kamu yöneticilerine ve karar vericilere iletebilecekleri mekanizmalar sınırlıdır. Ancak mevsimlik tarım işçisi ailelerin çocuklarının bu yapıları tanıması, onların sorunlarını ve ihtiyaçlarını daha görünür kılacaktır. Bu araştırmanın amacı, çocukların bu yapıları tanıma durumlarını geliştirmek amacıyla planlanmış bir eğitim içeriğinin etkisini değerlendirmektir. Bu amaçla, eylem araştırması deseninin kullanıldığı bu çalışmada veriler, nitel yöntemlerle toplanıp analiz edilmiştir. Araştırma sonunda, sınırlı süre içerisinde verilen eğitimin, çocukların katılım mekanizmaları hakkındaki bilgi ve tutumlarında olumlu değişikliğe yol açtığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk hakları, Katılım hakkı,, Demokrasi eğitimi,, Çocuk meclisi

Etik Beyan

Sosyal Bilimler Fen ve Mühendislik Bilimleri Araştırmaları Etik Kurulumuza sunmuş olduğunuz "Mevsimlik Tarım İşçisi Ailelerin Çocuklarının Temel Demokratik Kavramlara Yönelik Algı Düşünce ve Deneyimleri" başlıklı çalışmanız 06.09.2023 tarihli ve 08/04 sayılı Etik Kurulumuzca değerlendirilmiş olup etik açıdan uygun bulunmuştur. Bilgilerinize sunulur.

Destekleyen Kurum

Giresun Üniversitesi Rektörlüğü Sosyal Bilimler Fen ve Mühendislik Bilimleri Araştırmaları Etik Kurulu

Proje Numarası

E-50288587-050.01.04-177211

Teşekkür

Üniversitemiz Etik Kuruluna, araştırmamıza verdiği onaydan dolayı teşekkür ederiz.

Kaynakça

• kyazı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü. (n.d.). Tarım çocukları eğitim projesi. Erişim adresi: http://egitim.akyazi.meb.gov.tr/www/tarim-cocuklari-egitim-projesi/icerik/282.
• Alacadağlı, E. (2018). Çocukların katılım hakları ve yerel yönetimler; İstanbul Büyükşehir, Maltepe ve Büyükçekmece Belediyeleri uygulamaları. A. Acaravcı (Ed.), Sosyal ve beşeri bilimlere dair araştırma örnekleri içinde (s. 449-464), İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• Altınışık, U. H. (2022). Çocuk meclisi. Çocuk Hakları Sözlüğü. https://cocukhaklarisozlugu.com/index.php?SK=25&gonderiId=1.
• Coghlan, D. & Brannick, T. (2014). Doingaction research in your own organization (4th ed.). London: Sage Publications.
• Değirmencioğlu, S. (2010). Tersten katılım: katılım hakkı üzerine bir değerlendirme. (H. Acar, İ. Çoban (Ed.) Türkiye’de Çocuk Hakları. Ankara: Maya Akademi Yayıncılık.
• Elliot, J. (1991), Action research for educational change. Buckingham: Open University Press.
• Erbay, D. (2013). Tarım işçisi çocuklar üzerine bir araştırma. International Journal of Social Science, 6(2), 191-210.
• Erbay, E. (2012). Türkiye’de çocuk haklarını tanıtma, yaygınlaştırma ve izlemeye yönelik uygulamaların eleştirel analizi ve bir model önerisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23 (2), 47-74.
• Erbay, E. (2013). Çocukların katılım hakkı üzerine bir Türkiye değerlendirmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 38-54.
• Glanz, J. (1999). A primer on antian research for the school administratars. The Clearing House, May-June, 301 -304.
• Gülçubuk, B. (2012). Tarım çocukları üzerine bir inceleme. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 77-96.
• Kamu Denetçiliği Kurumu, 2014 Yıllık Raporu, Ankara.
• Lordoğlu, K., & Etiler, N. (2014). Impact of seasonal labor on education: a case of seasonal agricultural workers’ children in the menderes district. European Journal of Education Studies, 1(3), 68-83.
• Lordoğlu, K., Etiler, N., Fidan, D., & Akça, G. (2014). Seasonal Agricultural Workers’ Children in Turkey: A Review. Journal of Geographyand Regional Planning, 7(2), 37-50.
• Öktem, M. K., Akpınar, İ. E. & Küçük, H. (2020). Yerel yönetimlerde çocuk katılımı: Kâğıthane Çocuk Meclisi Örneği. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 8 (1), 218-248, DOI: 10.14782/marmarasbd.712937.
• Önen, S. M., Ergüzel, E. (2021) İskandinavya çocuk ombudsmanlığı sistemi ve Türkiye’ye uygulanabilirliği. Ombudsman Akademik, 7, 33-65.
• Robson, C. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri: Gerçek dünya araştırması Ş. Çınkır ve N. Demirkasımoğlu, (Çev. Ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Swann, C. (2002). Action research and the practice of design. Massachusetts Institute of Technology Design Issues, 18(1), 49-61.
• Tarım ve Ormancılık Bakanlığı (2019). Türkiye Fındık Raporu 2019. Erişim adresi: ehttps://www.tarimorman.gov.tr/SitePages/T%C3%BCrkiye%20F%C4%B1nd%C4%B1k%20Raporu%202019.aspx
• TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi). (2015). Tarım ve Köy İşleri Komisyonu Raporu: Günümüz Koşullarında Türkiye’de Zorunlu İşçilik ve Sosyal Hizmetlerin Genç Tarım İşçilerine Uygulanabilirliği. Erişim adresi: https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem25/yil01/ss495.pdf.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2020). Çocuk İşgücü ve Sokağa Çıkma Anketi Sonuçları, 2019. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1020.
• Uluslararası Çocuk Merkezi. (2018). Tarım İşçisi Çocuklarının Durumu Araştırması. https://genchayat.org/cocuk-isciligini-onleme/.
• White, SC & Choudhury, SA. (2007). The politics of child participation in international development: the dilemma of agency, European Journal of Development Research, vol. 19, no. 4, pp. 529-50.Erişim adresi: https://doi.org/10.1080/09578810701667508.
• Zuber-Skerritt, O. (1992). Action research in higher education – examples and reflections (1st ed.). London: Kogan Page Limited.