Muhasebe Meslek Mensuplarının İşin Anlamına Yönelik Algıları İle Görev Performansları Arasındaki İlişkide Demografik Değişkenlerin Düzenleyici Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 31, 559 - 581, 31.12.2024

Neşegül Parlak , Didem Öztürk Çiftci

https://doi.org/10.38155/ksbd.1472085

Öz

Bu araştırmada, işin anlamına ilişkin algının görev performansı üzerindeki etkisi ve bu etkide farklı demografik değişkenlerin düzenleyici rolü olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ordu ilinde serbest ya da bir şirkete veya mali müşavirlik ofisine bağlı olarak faaliyet göstermekte olan Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler, araştırma evrenini oluşturmaktadır. Araştırma bulguları, işe ilişkin anlam algısı ile görev performansı arasında pozitif yönlü, anlamlı ancak zayıf bir ilişki olduğunu, ayrıca görev performansının %4,5’lik bir oranda işin anlamlı bulunmasının etkisi ile açıklanabileceğini ortaya koymuştur. Bunun yanında demografik değişkenler arasında ise, yalnızca cinsiyet ve yaş değişkenlerinin bu etkide düzenleyici rolü olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları, bir çalışanın işine yüklediği anlamın olumlu çıktılarından birisi olarak görev performansı artışını ortaya koymasının yanında, anlamlı bir işin bu olumlu etkisinin kadınlarda daha fazla olduğunu ve düşük yaştan yüksek yaşa doğru ilerledikçe azaldığını da göstermesi bakımından da önemlidir.

Anahtar Kelimeler

İşin anlamı, Görev performansı, Muhasebe Profesyonelleri

Etik Beyan

Çalışma, Ordu üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulunun 01/06/2023 tarih ve 2023/103 karar sayısı ile etik kurul izni alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Teşekkür

-

Kaynakça

• Akçakanat, Ö., ve Kılınç, Z. (2021). Muhasebe meslek mensupları mutlu mu? İşin anlamı ve yaşamın anlamının mutluluk üzerine etkisi. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi. 14 (2), 665-693.
• Allan, B. A., Autin, K. L. ve Duffy, R. D. (2014). Examining social class and work meaning within the psychology of working framework. Journal of Career Assessment, 22, 543–61
• Allan, B. A. (2017). Task significance and meaningful work: A longitudinal study, Journal of Vocational Behavior, 102, 174-182.
• Allan, B. A., Batz-Barbarich, C., Sterling, H. M., ve Tay, L. (2019). Outcomes of meaningful work: A meta‐analysis. Journal of Management Studies, 56(3), 500-528.
• Albrecht, S.L., Green, C.R.ve Marty, A. (2021). Meaningful work, job resources, and employee engagement. Sustainability, 13, 4045. https://doi.org/10.3390/ su13074045.
• Andrew DPS, Pedersen PM ve McEvoy CD. (2011). Research Methods in Sport Management. Champaign: Human Kinetics, p.203-7.
• Aysan, M. A. (2007). Muhasebe ve kurumsal yönetim. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (35), 17-24. Barbeitos, I., ve Oliveira, T. (2022). Understanding hosts’ task performance antecedents in e-rentals. Journal of Hospitality and Tourism Technology, 13(5), 835-854.
• Bayram, N. (2013). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, AMOS uygulamaları, Ezgi Kitabevi, İstanbul. Borman, W. C., ve Motowidlo, S. J. (1997). Task performance and contextual performance: The meaning for personnel selection research. Human performance, 10(2), 99-109.
• Burbano, V., Folke, O., Meier, S., ve Rickne, J. (2022). The gender gap in meaningful work: explanations and ımplications. Centre for Economic Policy Research.
• Çetin Aydın, G. ve Başol, O. (2014). X ve Y Kuşağı: Çalışmanın anlamında bir değişme var mı? Electronic Journal of Vocational Colleges, 4(4), 1-15.
• Çetinceli, K., ve Acar, Ö. F. (2023). İş yerinde sosyal medya bağımlılığı, gelişmeleri kaçırma korkusu ve görev performansı arasındaki ilişki: Kamu çalışanları üzerine bir araştırma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(2), 70-82.
• Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 35-46.
• Doğan, N., Soysal, S. ve Karaman H. (2017). Aynı örnekleme açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanabilir mi? Küreselleşen dünyada eğitim. (Demirel, Ö. ve Dinçer, S., Ed.) Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık.
• Fındıklı, M, A., Keleş, H, N. ve Afacan, C. (2017). İşin anlamı kavramı ve tercüme bir ölçeğin Türkçe'de geçerlik ve güvenirlik analizi, KAÜİİBFD 8(16), 395-413.
• Fletcher, L. ve Schofield, K. (2021). Facilitating meaningfulness in the workplace: A field intervention study. The International Journal of Human Resource Management, 32(14), 2975–3003.
• Frankl, V. E. (1963).Man’s search for meaning: An introduction tologotherapy. New York, NY: Washington Square Press
• Fredrickson, B. L. (1998). What good are positive emotions? Review o f General Psychology, 2, 300-319.
• Fredrickson, B. L. (2000). Cultivating positive emotions to optimize health and well-being, Prevention and Treatment, 3(1), 1-25.
• Hoole, C., ve Bonnema, J. (2015). Work engagement and meaningful work across generational cohorts. SA Journal of Human Resource Management, 13(1),
• Kahn, W. A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33, 692-724.
• Keleş, H. N. (2017). Anlamlı iş ile psikolojik iyi oluş ilişkisi. The Journal of Happiness ve Well-Being, 5(1), 154-167. Kirkman, B. L. ve Rosen, B. (1999). Beyond self-management: antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal, 42(1), 58–71.
• Kline RB. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: Guilford Press; 2005. p.154-186
• Krejcie, R. V., ve Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
• Lysova, E. I., Allan, B. A., Dik, B. J., Duffy, R. D., ve Steger, M. F. (2019). Fostering meaningful work in organizations: A multi-level review and integration. Journal of Vocational Behavior, 110, 374-389.
• Michaelson, C., Pratt, M. G., Grant, A. M., ve Dunn, C. P. (2014). Meaningful work: Connecting business ethics and organization studies. Journal of Business Ethics, 121, 77-90.
• Mock, T. J. (1971). Concepts of information value and accounting. The Accounting Review, 46(4), 765-778. Özkan, C. (2017). İşin anlamlılığının iş performansı ve sapma davranışına etkisi: Mersin ilinde yapılan bir araştırma. (Doktora Tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Polatcı, S., ve Sobacı, F. (2021). Covid-19 küresel salgınında iş performansı için aranan kaynak olarak işin anlamı: Doktorlar üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 185-207.
• Ponizovskiy V, Grigoryan L, Kühnen U ve Boehnke K (2019). Social construction of the value–behavior relation. Frontiers in Psychology. 10:934. doi: 10.3389/fpsyg.2019.00934
• Pratt, M. G. ve Ashforth, B. E. (2003). Fostering meaningfulness in working and at work. In K. Cameron, J. Dutton, and R. Quinn (Eds.), Positive organizational scholarship: Foundations of a new discipline (pp. 309-327). San Francisco: Berrett-Kohler.
• Rosso, B. D., Dekas, K. H., ve Wrzesniewski, A. (2010). On the meaning of work: A theoretical integration and review. Research in organizational behavior, 30, 91-127.
• Sigler, T. H., ve Pearson, C. M. (2000). Creating an empowering culture: examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of quality management, 5(1), 27-52. Snavely, H. J. (1967). Accounting information criteria. The Accounting Review, 42(2), 223-232.
• Soane, E., Shantz, A., Alfes, K., Truss, C., Rees, C., ve Gatenby, M. (2013). The association of meaningfulness, well‐being, and engagement with absenteeism: A moderated mediation model. Human resource management, 52(3), 441-456.
• Sobacı, F. (2021). İşin anlamının performans üzerindeki etkisinde işte mutluluk ve psikolojik dayanıklılığın rolü: Doktorlar üzerine bir araştırma, Doktora Tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Tokat.
• Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation. Academy of Management Journal, 38(5), 1442-1465.
• Steger, M. F., Dik, B. J., ve Duffy, R. D. (2012). Steger, M. F. (2012). Making meaning in life. Psychological Inquiry, 23(4), 381-385.
• Tong, L. (2018). Relationship between meaningful work and job performance in nurses. International Journal of Nursing Practice, 24(2), e12620.
• Tudor-Locke, C., Leonardi, C., Johnson, W. D., ve Katzmarzyk, P. T. (2011). Time spent in physical activity and sedentary behaviors on the working day: The American time use survey. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 53(12), 1382-1387. http://www.jstor.org/stable/45009920
• Tunca, S., Elçi, M. ve Murat, G. (2018). Proaktif kişilik yapısının ve yenilikçi davranışın görev performansına etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 325-335.
• Van Wingerden, J. ve Van der Stoep . (2017). The role of meaningful work in employees’ work-related and general well-being. International Journal of Human Resource Studies, 7(4), 23-37.
• Van Wingerden, J. ve Van der Stoep J (2018). The motivational potential of meaningful work: Relationships with strengths use, work engagement, and performance. PLoS ONE 13(6): e0197599. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0197599
• Vatandaş, C. (2007). Toplumsal cinsiyet ve cinsiyet rollerinin algılanışı. Istanbul Journal of Sociological Studies, (35), 29-56.
• Wrzesniewski, A., Dutton, J. E., ve Debebe, G. (2003). Interpersonal sensemaking and the meaning of work. Research in Organizational Behavior, 25, 93-135.
• Yener, S. (2018). Kadın çalışanların kadınsı cinsiyet normları ve işin anlamlılığı arasındaki etkileşimde cinsiyet rol stresinin aracı rolü. İş’te Davranış Dergisi, 3(1), 42-56. https://doi.org/10.25203/idd.331875
• Yıldırım, A., ve Kaplan, N. (2022). İşin anlamının iş performansına etkisi: Eğitim yöneticileri üzerine bir araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 14 (3), 1730-1740.
• Yoder, J. D., ve Kahn, A. S. (2003). Making gender comparisons more meaningful: A call for more attention to social context. Psychology of Women Quarterly, 27(4), 281-290. Zhai, J., ve Wang, Y. (2016). Accounting information quality, governance efficiency and capital investment choice. China Journal of Accounting Research, 9(4), 251-266. Zeglat, D., ve Janbeik, S. (2019). Meaningful work and organizational outcomes: The mediating role of individual work performance. Management Research Review, 42(7), 859-878.