PHİLİPPE DE CHAMPAİGNE’ NİN “VANİTAS” ESERİNİN İKONOGRAFİK ÇÖZÜMLEMESİ

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 3 - 10, 01.07.2024

Rasim Soylu , Murat Nezir

Öz

İnsanın ölümlü olması ve dünyanın fani olması insanlığın evrensel sorunlarından birisidir. Hayatın geçici ve fani olma kavramı özellikle mistik ve metafizik öğretiler arasında özel bir önem taşır. Sanat, ilk insandan itibaren içsel ve dışsal evreni konu alan bir dışavurumdur. Gerçeği betimleme, dünyanın güzellikleri, aşk ve sevgi sanatın ana konuları arasında yer alır. Ancak insanlığın acı ve dramları da pek çok sanat eserinde yansımıştır.
Batı sanat tarihinde ölüm, kıyamet, haşir, mahşer yeri ve son yargı gibi konular da yaygındır. Gotik resimlerde olduğu gibi Rönesans ve Barok sanatında da bu konular çok işlenmiştir. Avrupa sanatında fanilik ve ölüm konusunu sembolize eden figüratif imgeler çoktur.
Sanat eserlerini ikonografik olarak yorumlayan ve analiz eden sanat eleştiri yöntemleri olduğu gibi görsel yöntem bilimsel yöntemi de resimdeki ikon ve sembolleri okur ve yorumlar. Sanat tarihinde pek çok sanat eserinde yer alan kum saati, kafatası ve mum gibi objeler görünen anlamları dışında metaforik anlamlarda çağrıştırır. Bu çalışmanın amacı Philippe De Champaigne’ in “Vanitas” resminde yer alan ölüm ve fanilik imgelerini ikonografi yöntemiyle anlamlandırmaya ve çözümlemeye çalışmaktır.

Anahtar Kelimeler

İkonografi, Momento Mori, Fanilik, Vanitas, Ölüm

Kaynakça

• Aksoy, M. (2018).Rönesans Resim Sanatı’nda Ölüm Teması, İnternationalJournal of InterdiciplinaryandIntercultural Art, Kasım- Aralık/ Kış,Cilt:3,Sayı:6, S.118-135.
• Günay Kaygusuz, B. (2019). Tablolardaki Ölüm Nesneleri: Vanitas Natürmort Geleneği. Tykhe Sanat Ve Tasarım Dergisi, 4(7), 462-478.
• Kaygusuz, B. G. (2019). Tablolardaki Ölüm Nesneleri: Vanitas Natürmort Geleneği, Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi, Aralık 2019, Cilt 04, Sayı 07, s: 462-478.
• Kurşun, Yıldız, S. (2020). Ölüm Olgusu Ve Vanitas Resimler Üzerine Bir Değerlendirme, Journal of International Social Research, 2020, Vol 13, Issue 74, p284-294.
• Leppert, Richard (2002). Sanatta Anlamın Görüntüsü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Özgenç Erdoğdu, N. (2018). 17. Yüzyıl Hollanda Sanatında Vanitas İmgeleri. Ulakbilge, 6(21), s.143-159.
• Panofsky, E. (1995). İkonografi ve İkonoloji: Rönesans Sanatının İncelenmesine Giriş, (Çev. EnginAkyürek), İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• Symbols of DeathandViolence in Contemporary South African Art with Reference toSeventeenth-centuryDutch Vanitas Art.
• Turani, A. (1975). Sanat Terimleri Sözlüğü, 3. Baskı,Ankara: Toplum yayınları Ünal, B. (2018). Fanilik Üzerine Yeniden Düşünüş”, Sanat Tasarım Dergisi, Haziran, s. 245- 246.