Bazı Haşhaş (Papaver somniferum L.) Çeşit ve Genotiplerinin Alkaloid ve Yağ Oranlarının Belirlenmesi
Öz
Bu çalışmanın amacı, bazı haşhaş (Papaver
somniferum L.) çeşit ve genotiplerinin kapsüllerinde morfin, kodein,
oripavin, tebain, noskapin ve papaverin gibi ana alkaloidler ile tohumlarındaki
yağ oranlarını belirlemektir. Araştırmada farklı kuruluşlardan temin edilmiş, 3
adet haşhaş çeşidi (Afyon 95, Ofis 3 ve Ofis 8) ile 94 adet genotip materyal
olarak kullanılmıştır. Çalışma Tokat-Kazova şartlarında Orta Karadeniz Geçit
Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğüne ait deneme tarlasında 2016
yılında yürütülmüştür. Alkaloid analizleri Bolvadin Alkaloid Fabrikası
Laboratuvarında HPLC cihazında yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen
sonuçlara göre; standart olarak
kullanılan çeşitlerin, ortalama morfin oranı % 0,53-0,58, kodein % 0,02-0,08, oripavin , % 0,0005-0,005, tebain
% 0,006-0,02, noskapin % 0,02-0,19,
papaverin % 0,01-0,09 ve yağ oranları
ise % 48-49 arasında değişmiştir. Genotiplerin ortalama morfin
oranı % 0,15-0,60, kodein % 0,001-0,21, oripavin % 0-0,01, tebain % 0,001-0,08, noskapin % 0,005-0,20, papaverin % 0,004-0,21 ve yağ oranları ise % 40-53 arasında değişmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Anonim. 2015. 2014 Yılı Haşhaş Sektör Raporu. Toprak Mahsülleri Ofisi Genel Müdürlüğü. Ankara
- Anonim. 2017. 2016 Yılı Haşhaş Sektör Raporu. Toprak Mahsülleri Ofisi Genel Müdürlüğü. Ankara
- Arslan, N., Büyükgöçmen, R., Gümüşçü A. 2000. Oil And Morphine Contents Of Turkish Poppy Populations. Field Crops Central Research Institute Journal. (9), 1-2 2000.
- Aytekin. M.. 2005. “Azot ve Fosfor Dozlarının Haşhaşta Verim ve Verim Unsurlar İle Kalite Üzerine Etkileri”. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya 2005.
- Erdurmuş, A. 1989. In Poppy lines (Papaver somniferum L.) relationships with the morphine and seed yield of phonological and morphological characters. PhD Thesis, Graduate School of Natural and Applied Sciences, Ankara University-Ankara.
- Kahraman, M. 2011, Policies Implemented on Poppy in Turkey and Poppy Importance for Turkey. Namik Kemal University, Institute of Science and Technology, Department of Agricultural Economics, Master Thesis, Aydın.
- Novak, J. and Strakova, V. 1989. Evaluation of selected poppy (Papaver somniferum L.) varieties. Rostlinna Vyroba. Vysoka Skola Zemedelska, 16521 Prague, 6- Suchdol, Czechoslovakia.
- Subtrova, D., Rehakova, V., Hubacek, J. and Pondelik, P. 1989. Contents of the majör alkoloids selected cultivars of opium poppy. Sbornik, Vyseke, Skoly, Zemedelske- Praze, Fakulta, Agronomica. 51:65–83. Plant Breeding Abstract 1991: 061–06497.
Ayrıntılar
| Bölüm | TARLA BİTKİLERİ (Field Crops) |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Aralık 2017 |
| Kabul Tarihi | 15 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 20 |
