The Factors that Reset the Value of Human Beings Actions in the Light of the Qur'ān and Ḥadīths

Yıl 2020, , 47 - 72, 30.06.2020

Adem Dolek

https://doi.org/10.35209/ksuifd.680165

Öz

If it is legitimate to give an example in mathematics in order to make our point of view more understandable, as in mathematics, any number multiplied by zero (0) becomes zero, similarly, there are spiritual elements too that destroy and eliminate sins. Indeed, the denial, the hypocrisy, the apostasy, the disobedience to Allāh and to His Messenger, to ignore the good things that are done, and to dislike that Allāh is pleased things are amongst spiritual factors that destroy and swallowing the good deeds and the values gained. It is particularly important for a Muslim, to go to the hereafter by cleaning his evils this world without losing the goodness he has won.
In this article, we will investigate the spiritual factors that cancel the good or bad deeds of the human being in the frameworks of the Qur'ān and ḥadīths

Anahtar Kelimeler

Hadīth, Qur’ān, sin, goodness, evil

Kur’ân ve Hadisler Işığında İnsanın Amellerinin Karşılığını Boşa Çıkaran Durumlar

Öz

Matematikte bir kâide vardır: Asal sayılarda sıfır (0), çarpma işleminde yutan elemandır. Aynı şekilde inkâr, şirk, nifak, irtidat, Allah’a ve Rasûlüllah’a itaatsizlik, yapılan iyilikleri başa kakmak, Allah’ın razı olduğu şeylerden hoşlanmamak gibi mâneviyatta da işlenilen iyilikleri, kazanılan sevapları yok eden, sıfırlayan ve yutan mânevî elemanlar vardır. Yine bunun tam zıddı olarak kötülükleri, günahları yok eden ve sıfırlayan mânevî elemanlar da vardır. Bir Müslümanın bu dünyada kazandığı iyiliklerini kaybetmeden âhirete götürmesi ve yaptığı kötülükleri de bu dünyada sıfırlayarak âhirete temiz bir şekilde gitmesi önemli bir husustur. Bu çalışmada Kur’ân’da ve hadîslerde, insanın iyi ya da kötü amellerini sıfırlayan mânevî elemanlar ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hadîs, Kur’ân, günah, iyilik, kötülük

Kaynakça

• Abd b. Humeyd. el-Müntehab min Müsned-i Abd b. Humeyd. thk. Ebû Abdilalh Mustafa b. el-Adevî. 2 Cilt. Riyad: Dâru Belensiye, 2002.
• Abuddurrezzak b. Hemmâm. Tefsir. Beyrut: 3 Cilt. Dâru’l-Kütübi’l-‘Ilmiyye, 1999.
• Abuddurrezzak b. Hemmâm. el-Musannef, Thk. Habiburrah-man el-A‘zamî. 12 cilt. by.: ts.
• Ahmed b. Hanbel. el-Müsned. thk. Şuayb el-Arnaût. 50 Cilt. Beyrut: Müessetu’r-Risale, 1995.
• Aynî, Bedruddin. Umdetu’l-kârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî. 25 Cilt. Bey-rut: Müessetu’t-Tarihı’l-Arabî, 2001.
• Beğavî, el-Huseyin b. Mes‘ûd. Şerhu’s-Sünne. 16 Cilt. Beyrut: el-Mektebu’l-İslâmî, 1983.
• Beyhakî, Ahmed b. el-Hüseyn. es-Sünenu’l-kübrâ. 11 Cilt. Hay-darâbâd: Meclis-i Dâirati’l-Me‘ârif Matbaası, 1344/1925.
• Bezzâr, Ahmed b. Amr. Müsned. thk. Mahfuzurrahman Zeynullah. 20 Cilt. Medine: Müessetu Ulümi’l-Kur’an, 1988.
• Buhârî, Muhammed b. İsmail. Sahîh, 7 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Bûsırî, Ahmed b. Ebî Bekir, İthâfu’l-hıyarati’l-mehere bi zevâidi’l-mesânîdi’l-aşere, 9 cilt. b.y.: Dâru’l-vatan, ts.
• Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahman. Sünen. 2 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Devellioğlu, Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara: Aydın Kitabevi, 20. Basım, 2010.
• Dölek, Adem. “Hadisler Işığında Haset Hastalığı ve Psikoterapi”, Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10/4. (Şanlı-urfa 2002), 39-82.
• Dölek, Adem. Hadisler Işığında Sosyal Dayanışma. İstanbul: Nesil Yayınları, 2003.
• Ebû Dâvud, Süleyman b. el-Eş’as. Sünen. 5 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Ebû Nuaym, Ahmed b. Abdillah el-İsfahanî. Hılyetu’l-evliya ve tabakatu’l-evliyâ. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘Ilmiyye, 1988.
• Elbânî, Muhammed Nâsıruddî, Sahih ve Daîfu’l-Camiı‘s-Sağîr ve Ziyâdetuhû. by., el-Mektebetü’l-İslâmî: ts.
• Heysemî, Ali b. Ebî Bekir. Buğyetu’l-bâhıs an Zevâidi Müsnedi’l-Hâris (Müsnedü’l-Hâris). 2 Cilt. b.y.: 1992.
• Heysemî, Ali b. Ebî Bekir. Mecmeu’z-zevâid ve menbeu’l-fevâid. thk. Muahmmed Abdulkadir Ahmed Atâ. 12 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘Ilmiyye, 2001.
• İbn Asâkir, Ali b. el-Hüseyin. Târihu Medineti Dimeşk. 80 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1995.
• İbn Âşûr, Muhammed Tâhir. Tefsiru’t-Tahrir ve’t-tenvîr. 30 Cilt. Tunus: ed-Dâru’t-Tunûsiyye, 1984.
• İbn Mâce, Muhammed b. Yezid. Sünen. 2 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• İbn Manzur, Cemaluddîn Muhammed b. Mükerrem. Lisânu’l-Arab 15 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, ts.
• İbnu’l-Esîr, Mecduddin. en-Nihâye fî garîbi’l-hadîs ve’l-eser. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyai’t-Türasi’l-‘Arabî. ts.
• İbrahim Enîs vd.. el-Mu’cemu’l-Vasît. Kahire: Şurûku’d-devliyye, 2004.
• İsfahânî, Ebû Muhammed Abdullah b. Muhammed. Kitabu’l-Emsal. 2 Cilt. Hindistan: ed-Dâru’s-Selefiyye, 1982.
• Kur’ân-ı Kerim.
• Kuzâî, Muhammed b. Selâme. Müsnedü’ş-Şihâb. thk. Hamdi Ab-dulmecid es-selefî. 2 Cilt. Beyrut: Müessetu’r-Risale, 1985.
• Münzirî, Zekiyyüddîn Abdülazîm b. Abdilkâvî. et-Terğîb ve’t-terhîb. 4 Cilt. İstanbul: Mektebetu Pamuk, ts.
• Müslim b. el-Haccâc. Sahîh. 3 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları. 1992.
• Nesâî, Ahmed b. Şuayb, Sünen, 7 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları. 1992.
• Râzî, Fahruddin. et-Tefsîru’l-kebîr. 32 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr. 1981.
• Sâmi, Şemseddin, Kâmûs-i Türkî, İstanbul: Alfa, 1989.
• Suyûtî, Abdurrahman b. Ebî Bekir. el-Câmiu’s-sağîr fî ehâdîsi’l-beşîri’n-nezîr. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘Ilmiyye, 2004.
• Taberânî, Süleyman b. Ahmed. el-Mu‘cemü’l-kebir. 25 Cilt. Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî. 2002.
• Taberî, Muhammed b. Cerir, Câmiu’l-beyan an te’vîli âyi’l-Kur’ân. thk. Abdullah b. Abdilmuhsin. 26 Cilt. by.: Hicr, ts.