Mekkeli Müşriklerin Hz. Peygamber’den Kur’an Dışında Mucize Taleplerine Cevabi Ayetlerin Tahlili

Yıl 2016, Sayı: 27, 135 - 182, 01.06.2016

Yahya Yaşar

Öz

Hz. Peygamber’e Kur’an dışında da hissi mucize verildiği,

klasik tefsir geleneğinde ittifak edilen bir mevzu iken son

dönemde bu husus sıkça tartışılır olmuştur. Mekkeli müşriklerin

Hz. Peygamber’den çeşitli mucize taleplerine Allah,

Kur’an’da cevabi ayetler indirmiştir. Bu ayetler bazen Hz.

Peygamber’in beşeriyetini bazen de mucize getirip getirmeme

yetkisinin Allah’ta olduğunu vurgulama şeklinde olmuştur.

Söz konusu ayetler bazı ilim erbabınca Hz. Peygamber’e

Kur’an dışında hissi mucize verilmediğine delil olarak kullanılmaya

başlanmıştır. Bu da ayetlerin sıhhatli anlaşılıp anlaşılmadığının

açıklığa kavuşturulma zaruretini meydana getirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kur’an, mucize, peygamber, hissi mucize

Kaynakça

• Abduh, Muhammed; Rıza, Reşid, Tefsiru’l-Menar, 2.bsk., Kahire 1947.
• ____, Tevhid Risâlesi, (Çev. Sabri Hizmetli), Fecr Yayınları, Ankara 1986.
• Erdinç Ahatlı, Peygamberlik ve Hz. Muhammed’in Peygam- berliği, DİB Yay. Ankara 2011.
• Albayrak, İsmail, Klasik Modernizmde Kur’an’a Yaklaşımlar, Ensar Yayınları, İst. 2010.
• Alûsî, Şihabuddin Mahmud, Ruhu’l-Meânî fî Tefsiri’l- Kur’âni’l-Azim ve’s- Seb’i’l-Mesânî, Daru ihyai’t-Turasi’l- Arabi, Beyrut, tsz.
• Aynî, Bedreddin, “Umdetü'l-Kari Şerhu Sahihi'l-Buhârî” Da- ru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2001.
• Azimli, Mehmet, “İsra ve Miraç Olayları Üzerine Bazı Müla- hazalar”, Bilimname, XVI. 2009/1.
• Bâkıllânî,Ebû Bekr Muhammed b. Tayyib b. Muhammed el- Basrî, el-Beyân ‘ani’l-fark beyne’l-mu‘cizât ve’l-kerâmât ve’l-hiyel ve’l-kehâne ve’s-sihr ve’n-nârincât, (nşr. Ric- hard J. Mccarthy), Beyrut 1958.
• ____, et-Temhid, Mektebetü’ş-Şarkiyye, Beyrut 1907.
• Bebek, Adil, “Kelam Literatürü Işığında Mucize ve Hz. Mu- hammed'e Nisbet Edilen Hissi Mucizelerin Değerlendi- rilmesi”, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18 (2000)
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail, el-Camiu's- Sahîh,Daru İbn-i Kesir, Dımesk, tsz.
• Bulut, H. İbrahim, “Mucize” DİA, 2005, XXX/ 350.
• _____, “Mucizeler Karşısında İnsanların Tutumu”, Diyanet İlmi Dergi, DİB 2004, C.40 sayı:3,s.140.
• _____, “Mucizelerin Muhatapları Üzerindeki Etkileri”, Usûl, (İslam Araştırmaları) Sayı: 9, Ocak-Haziran 2008, s.166.
• _____, “Peygamberlerin Başarısında Mûcizelerin Yeri Ve Önemi”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, s.73.
• _____, “Sünnî Gelenekte Mûcize Kavramı Ve Hz. Salih’in De- ve Mûcizesi”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 4. cilt, sayı 2, Samsun 2004, s.137-150.
• Cüveynî, Ebü'l·Meali Rüknüddin Abdülmelik b. Abdilah b. Yusuf el-Cüveynî, el-İrşâd, Mektebetu’l-Hanci, Kahire 1950.
• Derveze, İzzet, et-Tefsiru'l-Hadis, Ekin Yayınları, İstanbul 1997.
• Ebû Hanife, Nu‘mân b. Sâbit, el-Fıkhu'l-Ekber, Dairetu’l- Mearif, Haydarabad 1923.
• Ebu Hayyân, Muhammed b. Yûsuf b. Alî b. Yûsuf b. Hayyân el-Endelüsî, el-Bahru’l-Muhit, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1993.
• Ebussuûd, Muhammed el-İmadî, İrşâdu’l-akli’s-Selîm, Mek- tebetü’r-Riyad, Riyad tsz..
• Heyet ( Hayrettin Karaman, Mustafa Çağırıcı, İ. Kafi Dön- mez, Sadrettin Gümüş) Kur’an Yolu, DİB Yay., İstanbul 2012.
• İbn Âşûr, Muhammed Tâhir, Tefsîru't-Tahrîr ve't-Tenvîr, ed- Dâru't-Tunûsiyye, Tunus tsz.
• İbn Hacer el-Askalani, Fethu’l-Bari, Mektebet-u Melik Fahd, Riyad 2001.
• İbn Hişam, es-Sîretü'n-Nebeviyye, Daru’l-Kitabi’l-Arabî, Bey- rut 1990,
• İbn İshak, Ebû Abdillah Muhammed b. İshak b. Yesar, Siretu İbnu İshak, Matbaatu Muhammedi’l-Hamis, Fas 1976.
• İbn Kesîr, Ebû'l-Fidâ' İmâdüddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn Ömer, Tefsirü’l-Kur’âni’l- Azim, Daru Tayyibe, Riyad 1999.
• İbn Mâce, Ebû Abdillah el-Kazvînî, Sünen, Mektebetu’l- Mearif, Riyad tsz.
• İbn Manzur, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Müker- rem, Lisanu’l-Arab, Daru Sadr, Beyrut tsz..
• İbn Teymiye, en-Nübüvvat, Mektebetu edvau’s-Selef, Riyad 2000.
• el-İsfahânî, Ebü’l-Ferec, el-Egānî, Daru Sadır, Beyrut 2008.
• Kazancı, Ahmed Lütfi, Nübüvvet Kavramı, Marifet yayınları, İstanbul 1997.
• Kadı İyad, Ebu’l-Fadl el-Yahsûbi, eş-Şifa, Daru’l-Erkam, Beyrut tsz.
• Kâdî Abdülcebbâr, Ebu’l-HasenAhmed el-Hemedani, el- Muğnî, Kahire 1962-65.
• _____, Şerhu’l-Usûli’l-Hamse, (nşr. Abdülkerim Osman) Mek- tebetu’l- Vehbe, tsz.
• _____, Tesbitu Delaili'n-Nübüvve, Daru’l-Arabiyye Beyrut tsz..
• Kurtubî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed, el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân, Daru Alemi’l-Kutub, Mekke tsz.
• Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd, Tevilâtu Ehli’s-Sünne, Daru’l- Kutubi’l- İlmiyye, Beyrut 2005.
• ____, Kitâbu’t-Tevhid açıklamalı tercüme, (çev. Bekir Topaloğ- lu), İSAM, İstanbul 2014.
• Maverdi, Ebü'l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib, En-Nüket ve’l-Uyun, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut tsz.
• Mevdudi, Ebu’l-Alâ, Tefhimu’l-Kur’an, İnsan Yayınları, İs- tanbul 1986.
• Mukatil b. Süleyman, Tefsîr’u Mukâtil, Müessetu’t-Tarihi’l- ‘Arabî, Beyrut 2002.
• Müslim, Ebu'l-Hüseyin Müslim b. el-Haccac, el- Câmiu's- sahih, Daru Taybe, Riyad 2006.
• Nesefî, Abdullah b. Ahmed, Medârikü't-Tenzîl, Daru’n-Nefâis, Beyrut 1996.
• Nevevî, Ebû Zekeriyya Yahya, Sahîh-i Müslim Bişerhi’n- Nevevi, Müessesetu Kurtuba, ysz. 1994.
• Özafşar, Mehmet Emin, “Hadisçilerin Peygamber Tasavvu- ru/Anlayışı”, Diyanet İlmi Dergi, (Peygamberimiz Hz Muhammed Özel Sayı),DİB, Ankara 2003, s.327.
• Öztürk, Mustafa, Kur’an-ı Kerim Meali (Anlam ve Yorum Mer- kezli Çeviri), Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2014.
• Râzî, Fahruddin, et-Tefsîru’l-Kebir, (Mefâtîhu’l-Gayb), Dâru'l- Fikr, Beyrut 1981.
• Şehristânî, Ebü’l-Feth Tâcüddîn Muhammed b. Abdilkerîm b. Ahmed, Diniyye, Kahire 2009.
• Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerir, Câmiu’l-Beyân an Te’vîli’l-Kur’ân, Daru Hicr, Kahire 2001.
• Taftazanî, Sa’düddin, Şerhu’l-Makasıd, (thk.. Abdurrahman Umeyre), Alemu’l-Kütüb, Beyrut 1989.
• Vahıdi, Ali b. Ahmed b. Muhammed b. Ali Ebu'I-Hasan, Es- babu'n-Nüzul, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1991.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Yay., tsz.
• Zemahşerî, Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed el- Hârizmî, el-Keşşâf an Hakâikı't-Tenzîl, 'Ubeykan, Riyâd 1998. Mektebetü'l