Enver Tuncalp’in Çocuklar İçin Yazılmış “Manzum Hadisler”i Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2018, Sayı: 31, 305 - 340, 30.06.2018

Melek Demirdöğen

Öz

Kırk hadis tercümeleri İslâmî Türk Edebiyatının Hz. Peygamber ile
ilgili edebî türlerinden birisidir. Kırk hadis olarak adlandırılmasına rağmen
eserde yer alan hadis sayılarına göre bazen yüz bir veya bin bir hadis şeklinde
de yazılabilmektedir. Aralarında mensur çalışmalar olmakla birlikte bu eserler
çoğunlukla manzum çalışmalardır. Klasik dönemde manzum hadis tercümesi türünde
birçok eser kaleme alınmasına rağmen Cumhuriyet Dönemi ve sonrasında bu türdeki
çalışmalar birkaç eserle sınırlı kalmıştır. Cumhuriyet sonrasında manzum hadis
tercümesi türünde eser veren isimlerden birisi de asker şairlerimizden olan
Abdullah Enver Tuncalp’tir. “Manzum
Hadisler“ isimli Tuncalp’in bu eseri, çocuklar için hazırlanmış; tespit
edebildiğimiz, bilinen ilk manzum bin bir hadis tercümesi olması bakımından
önemlidir.

Çalışmamızda Enver Tuncalp’in hayatı ve edebî
kişiliği, ardından edebiyatımızda manzum hadis tercümesi geleneği ve bu alanda
öne çıkan bazı eserler tanıtılmıştır. Çalışmamızın son kısmında ise makalemize
konu olan Tuncalp’in “Manzum Hadisler”
adlı eserinden seçilmiş bazı hadislerin tercümeleri, bu hadislerin Arapça
metinleri ve tespit edilen hadislerin kaynaklarına yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Manzum Hadisler, Enver Tuncalp, Gülpınar Dergisi

The Research on The Work of Enver Tuncalp Named “Manzum Ḥadīths” That is Written For Kids

Öz

Forty ḥadīths studies are one of the literary genres of Islamic Turkish Literature related to the Prophet Muḥammad. Although it is named forty-nine ḥadīths, it can sometimes be named hundreds or thousands of ḥadīths according to the number of ḥadīths in the work. These works are mostly works of poetry, among them there are prose works as well. Despite the fact that in the classical period many works were acquired as hadith translations in verse form (manzum ḥadīth), this type of work was limited to a few works during and after the Republican period. Enver Tuncalp is one of our military poets who gave a translation of ḥadīths in verse form after the declaration of the Republic. This work by Tuncalp, entitled "Manzum Ḥadīths", is for children; we notice and we note that its importance is due to the fact that it is the first translation of the thousand and one ḥadīths in the form of verse.

In our work, we first introduce the life and
literary personality of Enver Tuncalp, then the tradition of translating the
hadith into our literature, and some works that are important in this area. In
the last part of our work, we give place to the translations of certain hadiths
chosen in the book entitled "Manzum Ḥadīths" of Tuncalp -which is
the subject of my article-, to the Arabic texts of these hadiths as well as to
the sources ḥadīths
that have been found.

Anahtar Kelimeler

Hymnal ḥadīth, Enver Tuncalp, Gülpınar Journal

Kaynakça

• Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail. el-Câmiu’s-Sahih. Riyad: Dârü’s-Selam, 2000.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b.el-Eş’as es-Sicistânî. es Sünen. Riyad: Dârü’s-Selam, 2000.
• Ecer, A. Vehbi. “Kur’ân-ı Kerîm’in Manzum Tercüme Denemeleri”. Hikmet Yurdu Düşünce-Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi 2/3 (Ocak- Haziran 2009): 207-223.
• Gıynaş, Kamil Ali. “Hilâlî’nin Manzum Kırk Hadis Tercümesi”. Turkish Studies 7/1. (2012 Winter): 1133-1157.
• Gözler, Fethi. “Tuncalp Hakkında”. Gülpınar; Aylık, Fikir, Sanat, Edebiyat Dergisi 18/204 (Nisan 1993): 16-19.
• İbn Hanbel, Ebu Abdillâh Ahmed bin Muhammed. Müsned. Lübnan: Beytü’l-Efkâri’d-Devliyye, 2005.
• İbn Mâce, Muhammed b. Yezid el-Kazvînî. es-Sünen. Riyad: Dârüs-Selam, 2000.
• Karahan, Abdulkadir. “Kırk Hadis”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 25: 470-473. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
• Karahan, Abdulkadir. İslâmî Türk Edebiyatında Kırk Hadis. Anka-ra: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1991.
• Kaya, Mahmut. Manzum 101 Hadis. İstanbul: İnkılab Yayınları, 2017.
• “Şair ve Yazar Enver Tuncalp’in Biyografisi ve Aldığı Ödüller”. Kemalist Atılım Büyük Ankara Gazetesi. (15 Şubat 1990): 279.
• Müslim, Ebû’l-Huseyn Müslim b. El-Haccac. es-Sahih. Riyad: Darü’s-Selam, 2000.
• Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb. es-Sünen (el Müctebâ). Riyad: Dârü’s-Selam, 2000.
• Okumuş, Salih ve Bayram Sabit. “Şekil, Muhteva ve Yazar Kadrosu Açısından Gülpınar Dergisi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 5/21 (Bahar 2012): 209-223.
• Taranoğlu, Güzide Gülpınar. “Enver Tuncalp”. Gülpınar; Aylık, Fikir, Sanat, Edebiyat Dergisi 18 (Enver Tuncalp Özel Sayısı 202): 5.
• Tatlı, Bekir. “İsmail Sâdık Kemâl’in Âsâr-ı Kemâl’deki Had-isçiliği”. Dini Araştırmalar 18/46. (Ocak-Haziran 2015): 45-65.
• Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa. es Sünen. Riyad: Darü’s-Selam, 2000.
• Tuncalp, Enver, Manzum Hadisler. Ankara: Şark Matbaası, 1975.
• Tuncalp, Enver. Manzum Allah Sevgisi. Der. Zafer Sevil Tuncalp. Ankara: Yıldızlar Yayıncılık, 2016.
• Tuncalp, Enver. Manzum Biyografi. Ankara: Şark Matbaası, 1974.
• Tuncalp, Enver. İnandım İman Ettim. Ankara: Şark Matbaası, 1974.
• Tuncalp, Enver. 28 Peygamber. Ankara: Şark Matbaası, 1972.
• Tuncalp, Enver. Çiçek Açan Seccâde. Ankara: Şark Matbaası, 1972.
• Tuncalp, Enver. Kerbelâ Destanı. Haz. Zafer Sevil Tuncalp, Fikret Özdilekli. Ankara: Rulo Ofset Matbaacılık, 2010.
• Tuncalp, Enver. Manzum Nasreddin Hoca Fıkraları. Der. Zafer Se-vil Tuncalp Ankara: Yıldızlar Yayıncılık, 2014.
• Tuncalp, Zafer Sevil. Duyguların Ötesinde. Ankara: Yıldızlar Yayıncılık, 2014.
• Yıldırım, Selahattin. “XIX. Yüzyıl Osmanlı Muhaddisleri ve Eser-leri”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 13 (2004): 263-315.
• Yıldız, Alim. “Klasik Edebiyatımızda Manzum Hadis Tercümeleri ve Necip Fazıl’ın 101 Hadis Tercümesi”. Geleneğin İzinde. Edt. Alim Yıldız. İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2013. 221-238.
• Yıldız, Alim. “Sirâcî’nin Manzum Kırk Hadis Tercümesi”. Cum-huriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/1 (2011): 127-150.