Popüler Kültür Bağlamında Değişen Yemek Yeme Alışkanlıkları: Mukbang Videoları Örneği

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 1, 523 - 533, 30.04.2025

Tahsin Eren Sayar , Fatma Mamati

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1360000

Öz

Bu çalışma 2008 yılında Güney Kore’de başlayan ve kısa sürede tüm dünyaya yayılan mukbang videoları aracılığıyla yemek yeme kültürünün ne şekilde yansıtıldığını ortaya çıkarmak amacıyla hazırlanmıştır. Popüler kültür, tüketim ve sosyal medya kavramları doğrultusunda incelenen çalışmada betimsel analiz yöntemi kullanılarak Youtube’da en çok izlenen iki mukbang videosu ve Türkiye’de en çok izlenen bir mukbang videosu örneklem olarak seçilmiştir. Yapılan inceleme sonucunda videoların popüler kültürün sunduğu yeni imkanlar dahilinde geleneksel ve yeninin harmanlanması, lezzetli yemek algısı ve tanıtım-reklam kavramları üzerinden işlendiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada ayrıca her üç bulgunun da eğlence unsurundan faydalanılarak tüketicilere sunulduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Mukbang , Popüler kültür , tüketim , sosyal medya

Changing Eating Habits As Part Of Culture: Example of Mukbang Videos

Öz

This study was prepared to reveal how the eating culture is reflected through mukbang videos, which started in South Korea in 2008 and spread all over the world in a short time. In the study, which was examined in line with the concepts of popular culture, consumption and social media, two most watched mukbang videos on YouTube and one most watched mukbang video in Türkiye were selected as samples by using the descriptive analysis method. As a result of the analysis, it was concluded that the videos were processed through the blending of traditional and new, the perception of delicious food and promotion-advertising concepts within the new opportunities offered by popular culture. The study also showed that all three findings were presented to consumers by taking advantage of the entertainment element.

Anahtar Kelimeler

Mukbang , Popular culture , consumption , Social media

Kaynakça

• Adorno, T. W. (2007). Kültür endüstrisi kültür yönetimi. N., M. Tüzel and E. Gen (Eds.), İletişim Yayınları.
• Adorno, T. W., & Horkheimer, M. (2014). Aydınlanmanın diyalektiği felsefi fragmanlar. N. Ülner, E. Öztarhan Karadoğan (Eds.), Kabalcı Yayıncılık.
• Akyazı, A. (2019). Sosyal medya ve tüketim ilişkisi: Popüler ünlülerin Instagram hesapları üzerine bir araştırma. Trakya Üniversitesi Sosyal bilimler Dergisi, 21, 93-108. Doi: 10.26468/trakyasobed.423538
• Artan, C. (2020). Küreselleşme ve popüler kültürün yükselişi. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, 4, 25-35.
• Baudrillard, J. (2018). Tüketim toplumu söylenceleri/yapıları. N. Tutar, F. Keskin (Eds.), Ayrıntı Yayınları.
• Bayuk, M. N. & Öz, A. (2018). Sosyal medya ortamında gösterişçi tüketimin sergilenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(27), 2846-2861.
• Bocock, R. (1993). Consumption. Routledge.
• Ceyhan, Ç. (2017). Sosyal medyanın tüketim gücü. e-Journal of New Media, 1(3), 221-226. Doi: 10.17932/IAU.EJNM.25480200.2017.1/3
• Çaycı, A. (2019). Sosyal medyada dijital yemek kültürü. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 5(1), 120-136.
• Çüçen, A. K. (2005). Kültür, uygarlık, evrensellik ve çok-kültürlülük. Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 0(4), 111-115.
• Day Korean (2023, August 12). Mukbang – Popular eating broadcast videos from South Korea. https://www.90daykorean.com/mukbang/#mukbang-youtube-channels
• Demirel, G. & Karanfiloğlu, M. (2020). Sosyal medyada yemek fotoğraflarının kimlik inşası bağlamında tüketimi: Instagram örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 34, 236-259. Doi: 10.31123/akil.781110
• Duman, M. Z. (2014). Tüketim toplumu eleştirel bir bakış. Kadim Yayınları.
• Durning, A. (1998). Ne kadarı yeterli? Tüketim toplumu ve dünyanın geleceği. S. Çağlayan (Eds.), Tübitak Tema Vakfı Yayınları.
• Ercan, R. (2001). Türkiye’de ulusal kültür tartışmaları bağlamında çağdaş uygarlık sorunu. Sosyal Bilimler Dergisi, 25(1), 113-132.
• Erdentuğ, N. (1981). Kültür nedir?. Milli Kültür Dergisi, 3(6), 21-38.
• Erdoğan, İ. (1999). Popüler kültür, kültür alanında egemenlik ve mücadele. in N. Güngör (Eds.), Popüler Kültür ve İktidar (pp. 18-52). Vadi Yayınları.
• Featherstone, M. (1996). Postmodernizm ve tüketim kültürü. M. Küçük (Eds.), Ayrıntı Yayınları.
• Fiske, J. (1989). Understanding popular culture. Routledge.
• Gans, H. J. (1999). Popular culture and high culture an analysis and evaluation of taste. Basic Books.
• Güngör, N. (2013). İletişim, kuramlar, yaklaşımlar. Siyasal Kitabevi.
• Hall, S. (2006). Encoding/Decoding. in M. G. Durham, D. M. Kellner (Eds.), Media and Cultural Studies Keyworks Revised Edition (pp. 163-173). Blackwell Publishing.
• Hong, S. K., & Park, S. (2017). Internet mukbang (Foodcasting) in South Korea. https://www.divaportal.org/smash/get/diva2:1535822/FULLTEXT01.pdf
• Karaduman, N. (2017). Popüler kültürün oluşmasında ve aktarılmasında sosyal medyanın rolü. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31(43), 113-133.
• Kocadaş, B. (2005). Kültür ve medya. Bilig, 34(1), 1-13.
• Mutlu, E. (2005). Globalleşme, popüler kültür ve medya. Ütopya Yayınevi.
• Oktay, A. (1995). Türkiye’de popüler kültür. Yapı Kredi Yayınları.
• Oskay, Ü. (2014). Kitle iletişiminin kültürel işlevleri xix. yüzyıldan günümüze kuramsal bir yaklaşım. İnkılap Kitabevi.
• Oskay, Ü. (1980). Popüler kültür açısından" ideoloji" kavramına ilişkin yeni yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 35(1), 197-253.
• Oskay, Ü. (2016) Yıkanmak istemeyen çocuklar olalım. İnkılap Kitabevi.
• Özbek, M. (1991). Popüler kültür ve Orhan Gencebay arabeski. İletişim Yayınları.
• Özgüden, M. (2015). Hegemonya ve politik toplum. Phoenix Yayınevi.
• Sulgi (2023). Sulgiyang. https://www.youtube.com/@sulgiyang
• Şenel, E. (2023). Mukbang videolarının oluşturduğu motivasyonlar üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 11(2), 1206-1229. DOI: 10.21325/jotags.2023.1240
• Tanrıkulu, M. (2015). Türkiye coğrafyasında genel kültür, alt kültür ve mozaik kültür. [Paper presentation] TÜCAUM VIII. Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara: Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/http://tucaum.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/280/2015/08/semp8_47.pdf
• Turkish Language Association (2023). Kültür Nedir? https://sozluk.gov.tr/
• Yıldırım, A., & Şimşek H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10th Edition). Seçkin Yayıncılık.