Türkiye’de Sağlık Harcama Türlerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 2, 643 - 670, 31.10.2018

Hüseyin Ağır , Hacı Hayrettin Tıraş

Öz

Sağlık
göstergeleri ülkelerin gelişmişlik düzeylerini belirleyen temel etkenlerden
biri olarak kabul edilmektedir. Ekonomik büyüme ve kalkınma için, işgücünün
verimliliğinin arttırılabilmesi için, toplumun huzur ve refahı için sağlık
hizmetleri önem arz etmektedir. Sağlık hizmetleri ülke ekonomilerinin önemli
bir parçası ve büyük bir hizmet sektörü olarak kabul edilirken, sağlık
hizmetlerinin hem hizmeti alan bireye hem de bireyin çevresi ile birlikte tüm
topluma pozitif dışsallık yayması, sağlık hizmetlerinin en önemli ekonomik
özelliklerinden biridir. Bu çalışmada, Türkiye’de 2000-2016 yılları arasında
yapılan sağlık harcama çeşitleri, TÜİK tarafından yapılan uluslararası
sınıflandırmalar çerçevesinde tartışılmaktadır. Buna göre, cari harcamaların
veri dönem içerisinde arttığı ancak GSMH içerisindeki paylarının kayda değer
bir değişim göstermediği anlaşılmaktadır. Toplam sağlık harcamaları içerisinde
kamu sağlık harcamalarının arttığı, bu harcamaların büyük bir bölümünün hastane
ve ilaç harcamalarını kapsadığı, sağlığa yapılan yatırımların yaklaşık yüzde
80’inin devlet tarafından karşılandığı ve Türkiye’de sağlık hizmetlerinin ve
finansmanının kamulaştığı anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Sağlık, Sağlık Harcamaları

Evaluation of Health Expenditures Species in Turkey

Öz

Health
indicators are considered as one of the main factors determining the
development levels of countries. Health services are important for economic
growth and development, in order to increase the labor productivity and for the
public peace and welfare. While health services are considered to be an
important part of the country's economy and a major service sector, the spread
of collective positive externality of health services, toward both the
individual receiving the service and the environment of the individual, is one
of the most important economic features of health services. In this study, the types
of health expenditures done in Turkey between the years 2000-2016 are discussed
in the framework of international classifications made by the TSI. Accordingly,
it was found that the current expenditures increased during the data period but
the shares in GNP did not show any significant change. It was also found that
th share of public health expenditure increased in total health expenditure,
and a large part of these public health expenditures include hospital and drug
spending, approximately 80 percent of health-care investments are covered by
the government, and the health services and financing of healthcare services are
nationalized in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Turkey, Health, Health Expenditures

Kaynakça

• Atasever, Mehmet (2014), Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Analizi 2002-2013 Dönemi, Bakanlık Yayın No: 983, Ankara, 293 s.
• Atasever, Mehmet - Karaca, Zafer - Örnek, Mustafa (2017), Türkiye’de Sağlık Harcamaları Analizi, Sasam Enstitüsü, Analiz, Sağlık-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi, Yıl:3, Sayı: 10, Eylül.
• Çavmak, Şeyda ve Çavmak, Doğancan (2017), Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinin Tarihsel Gelişimi ve Sağlıkta Dönüşüm Programı, Sağlık Yönetimi Dergisi, Sayı:1, ss.48-57. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/340272 Çelik, Yusuf (2011), Sağlık Ekonomisi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 359 s.
• Kaplan, Oğuz Derya ve Ateş, Metin (2013), Sağlık Hizmetleri Yönetimi, (Editör: Metin ATEŞ), Yayın No: 2872, İşletme-Ekonomi: 572, 2. Baskı, Beta Basım Dağıtım A.Ş., Mart, İstanbul.
• Khanolkar, Vishakha - Khan, Simeen A.- Gamba, Maria (2016), An Insight on Health Care Expenditure, https://www.usi.edu/media/3654761/Insight-on-Health-Care-1.pdf Erişim T: 18.06.2016
• Koç, Aylin (2013), Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yatay Kesit Analizi ile AB Ülkeleri Üzerine Bir Değerlendirme, Maliye Dergisi, Sayı: 165, Temmuz-Aralık, ss. 241-258.
• Sağlık Bakanlığı (2006), Türkiye Ulusal Sağlık Hesapları Hane Halkı Sağlık Harcamaları 2002-2003, TC Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Ankara.
• Sağlık Bakanlığı (2016), T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015, Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1054, Sistem Ofset Basım Yayın, Ankara, 248 s.
• Tıraş, Hacı Hayrettin ve Ağır, Hüseyin (2017), D-8 Ülkelerinin Sağlık Harcamaları Bakımından Karşılaştırılması: Betimsel Bir Analiz, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2.
• TÜİK Haber Bülteni (2017), Sağlık Harcamaları İstatistikleri 2016, Haber Bülteni, Sayı: 24574.
• TÜİK (2017), www.tuik.gov.tr Erişim T: 10.10.2017
• Yılmaz, Volkan ve Yentürk, Nurhan (2015), Türkiye’de Sağlık Harcamalarına Tarihsel Bir Bakış, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sivil Toplum Çalışmaları Merkezi (STÇM), ss 1-17. http://stk.bilgi.edu.tr/media/uploads/2015/11/08/saglikHarcamalari.pdf Erişim T: 04.11.2017