The Media of Maras During the Democratic Party Period

Yıl 2019, Cilt: 16 Sayı: 2, 757 - 776, 25.10.2019

Cengiz Şavkılı , Ali Akyıldız

https://doi.org/10.33437/ksusbd.565144

Cited By: 2

Öz

The establishment of the Democratic Party led to the start of multi- party life
in Turkish political life. The Democrat Party followed a liberal policy against the
press during its establishment and in its early years. As a result of this newspapes
such as Engizek, Kahraman Yurt, Demokrasiye Hizmet begun publsihed. Iın
process, the Democrat Party imposed certain sanction on the press. Thıs situation
has influenced the ınterpretatıon of polıtıcal news ın pressas opposition and
progoverment. The aim of study is to reveal the reflectıon of Democrat Party’s
press polıcy ın Marash. In thıs article, Engizek, Demokrasiye Hizmet, Maraşın
Sesi, Halk Postası and Kahraman Yurt newspapers examined because this
newspapers give political comments and news ın pages. In addıtıon newspapaers
such as Yeni Maraş, and Kurtuluş which were published during the Democrat
Party were reached but the lack of copies of these newspapers prevented the
evalutıon. In this study, newspapers that have access to copies were examined. It
was concluded that Marash press had an active broadcasting life during the
Democrat party period

Anahtar Kelimeler

Marash, Local Newspapers, Democrat Party

Demokrat Parti Dönemi Maraş Basını

Öz

Demokrat Parti’nin kurulmasıyla
birlikte Türkiye’de çok partili siyasi hayata geçilmiştir. Demokrat Parti
kuruluş aşamasında ve iktidarının ilk yıllarında basına karşı liberal politika
anlayışını taşımaktaydı. Bunun sonucunda Maraş basınında Engizek, Kahraman
Yurt, Demokrasiye Hizmet gibi gazeteler yayın hayatına başlamıştır. Süreç
içerisinde Demokrat Parti’nin basına karşı politikalarında bazı değişmeler
yaşanmış ve bunun sonucunda basına karşı belli yaptırımlar uygulanmıştır. Bu
uygulamalar gazetelerin muhalif ve iktidar yanlısı olarak yorumlanmasına etki
etmiştir. Bu çalışmanın amacı Demokrat Parti’nin basın politikasının Maraş’a
yansımasını ortaya koymaktır. Makalede siyasi yorum ve haberlere sayfalarında
genişçe yer veren Engizek, Demokrasiye Hizmet, Maraşın Sesi, Halk Postası ve
Kahraman Yurt gazeteleri taranmıştır. Ayrıca Demokrat Parti Döneminde yayın
yapan Yeni Maraş, Kurtuluş gibi gazetelerin sınırlı sayılarının olması, bu
gazetelerden istenilen ölçüde istifade etmeyi engellemiştir. Neticede yapılan
değerlendirmelerden Demokrat Parti Döneminde Maraş basınının aktif bir yayın hayatı
yaşadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Maraş, Yerel Gazeteler, Demokrat Parti

Kaynakça

• Resmi Gazete, Sayı: 8140, 20.06.1952.
• Resmi Gazete, Sayı: 8660, 17.03.1954.
• Akbıyık, Yaşar (2015), Milli Mücadelede Güney Cephesi Maraş, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
• Alemdar, Korkmaz (1996), İletişim ve Tarih, İmge Kitabevi, Ankara.
• Bulunmaz, Barış (2012), “Türk Basın Tarihi İçinde Demokrat Parti Dönemi ve Sansür Uygulamaları”, Öneri Dergisi, C. 10, S. 37, İstanbul, ss. 203-212.
• Çakır, Hamza ve Yavalar, Elif (2017), “Demokrat Parti İktidarı ve Basın”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 6, S. 3, ss. 257-270.
• Daşcı, Elif (2018), “Darbe Sonrası Karikatürlerde Menderes ve Demokrat Parti İmajı”, Türk Basın Tarihi, II. Cilt, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, ss. 1335-1358.
• Ekinci, Necdet (2002), “İnönü Dönemi ve II. Dünya Savaşı Yılları”, Türkler, C. 16, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara.
• Ekincikli, Mustafa ve Şahin, Alparslan (2018), “27 Mayıs Askeri Darbesi Öncesinde Kurulan ‘İhtilal Örgütleri’ ve Dokuz Subay Olayı”, Akademik Bakış Dergisi, S. 70, Kasım-Aralık, ss. 39-58.
• Eliaçık, Muhittin (2015), “Amali Milliye Gazetesinde Maraş ve Milli Mücadeleye Dair Ayrıntılar”, Milli Mücadelede Güney Cephesi Sempozyumu, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, ss. 150-151.
• Karpat, Kemal (2010), Türk Demokrasi Tarihi, Timaş Yayınları, İstanbul.
• Kili, Suna (2001), Türk Devrim Tarihi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
• Koç, Rasim (2010), İdam Sehpasındaki Dış İşleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, Ötüken Yayınları, İstanbul.
• Koloğlu, Orhan (1992), Osmanlıdan Günümüze Türkiye’de Basın, Cep Üniversitesi-İletişim Yayınları, İstanbul.
• Kubilay, Çağla (2014), “Demokrat Parti Döneminde Bir Baskı ve Denetim Mekanizması Olarak Cevap ve Düzeltme Hakkının Kullanımı: Ulus Örneği (1950-1960)”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 39, Kütahya, ss. 187-201.
• Özgen, Arif (2018), “Gazete”, Kahramanmaraş Ansiklopedisi, C. 3, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yayını, No: 145, Kahramanmaraş, ss. 460-465.
• Özkaya, Yücel (2007), Milli Mücadele’de Atatürk ve Basın (1919-1921), Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara.
• Öztürk, Onur (2007), Demokrat Parti Döneminde Basın Rejimi Ve Zafer Gazetesi (1957-1960) Ulus Gazetesi İle Karşılaştırmalı Bir İnceleme, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Ana Bilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Şavkılı, Cengiz (2018), “Demokrat Parti İktidarının Son Yılında Başbakan Adnan Menderes’in Adana, Mersin, Maraş ve Hatay Ziyaretleri”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, C. 119, S. 235, İstanbul, ss. 205-232.
• Şavkılı, Cengiz (2017), “Maraş Yerel Basınında 1957 Seçimleri ve Siyasi Partiler”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 14, S. 2, Kahramanmaraş, ss. 477-500.
• Tokgöz, Erdinç (2004), Cumhuriyet Döneminde Ekonomik Gelişmeler, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi II, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara.
• Turan, Refik (2004), “İnkılaplar Konusunda Basının Tutumu”, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi II, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, ss. 216-223.
• Turp, Muharrem (2018), “Türkiye’nin Demokratikleşmesinde Bir Mihenk Taşı Basında 1950 Seçimleri”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XVIII/37, Güz, ss. 677-714.
• Yakar, Serdar (2018), “Emirmahmutoğlu Ali Saim”, Kahramanmaraş Ansiklopedisi, Cilt 3, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yayını, No:145, Kahramanmaraş, ss. 318-320.
• Yenal, Oktay (2013), Cumhuriyet’in İktisat Tarihi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
• Yıldız, Nuran (1996), “Demokrat Parti İktidarı ve Basın (1950-1960)”, AÜSBF Dergisi, C. 51, S. 1, Ankara, ss. 481-505.
• Yücel, M. Serhan (2001), Demokrat Parti, Ülke Kitaplar–10, İstanbul.
• Zeyrek, Suat (2012), “Milli Mücadele Yıllarında Maraş’ın Düşünce Yapısı ve Seviyesine Bir Kanıt: Amal-i Milliye Gazetesi”, Uluslararası Osmanlı Dönemi Maraş Sempozyumu, III. Cilt, Kahramanmaraş Belediyesi Yayınları, Kahramanmaraş, ss. 369-382.