Okul Yöneticilerinin Milli Eğitim Müdürlüğü Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 508 - 520, 31.08.2022

Ferhat Han Nesip Demirbilek

https://doi.org/10.33437/ksusbd.928724

Öz

Araştırmanın amacı okul yöneticilerinin mili eğitim müdürlüğünü nasıl kavramsallaştırdıklarını ve algıladıklarını metaforlar aracılığıyla belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desen, çalışma grubunun belirlenmesinde ise amaçlı örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmada 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Malatya ilinde görev yapan toplam 153 okul yöneticisi yer almıştır. Veriler betimsel analiz ve içerik analizi teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, okul yöneticilerinin milli eğitim müdürlüğüne ilişkin ürettikleri metaforlar, frekans bakımından çoktan aza doğru; koordinasyonu sağlayan kurum olması, çalışan bir kurum olması, destek ve yardım sağlayan bir kurum olması, değerli bir kurum olması, kararların alındığı yer olması, yol gösterici ve aydınlatıcı olması, etkisiz bir kurum olması, liyakatsizliğin olması, işleri engelleyen bir kurum olması, organizasyonu sağlayan kurum olması, karmaşık bir kurum olması, sürekli değişikliklerin olması, çok yönlü ve katmanlı olması, sistematik bir kurum olması, gereksiz iş yüklemesinin olması, danışmanlık yapıyor olması, kontrolü sağlayan kurum olması, her çeşit insanın olduğu bir kurum olması ve siyasi bir kurum olması kategorileri altında toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mili Eğitim Müdürlüğü, Okul Yöneticileri, Metafor, Koordinasyon, Organizasyon, Karar Merkezi

Kaynakça

• Akan, Durdağı, Yalçın, Sinan ve Yıldırım, İsa (2014), “Okul Müdürü” Kavramına İlişkin Öğretmenlerin Metaforik Algıları, Elementary Education Online, 13(1).
• Akkoç, İrfan ve Tunç, Hüseyin (2015), Örgüt Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin Araştırılması: Balıkesir İl Milli Eğitim Müdürlüğü Örneği, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (34), 1-21. Doi: 10.31795/baunsobed.645363
• Altınkurt, Yahya ve Bali, Ali (2009), Stratejik planlama çalışmaları çerçevesinde milli eğitim müdürlüğü çalışanlarının ve milli eğitim müdürlüğünden hizmet alanların kuruma ilişkin görüşlerinin belirlenmesi (Kütahya İli), Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 325-333.
• Ardıç, Ali Kemal ve Aslanargun, Engin (2020), İlçelerde Eğitimin Yönetiminde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 8(2), 114-139.
• Aydın, Mustafa (2010), Eğitim Yönetimi (9. baskı), Hatiboğlu Yayınevi, Ankara.
• Başaran, İbrahim Ethem (1999), Eğitime Giriş, (Gözden geçirilmiş basım).
• Balcı, Ali (2000), İki Binli Yıllarda Türk Milli Eğitim Sisteminin Örgütlenmesi Ve Yönetimi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 495-508.
• Balcı, Ali (2016), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem Teknik Ve İlkeler, (12. Baskı), Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Bletzer, Keith V. (2015), Visualizing The Qualitative: Making Sense Of Written Comments From An Evaluative Satisfaction Survey, Journal of Educational Evaluation for Health Professions, 12, 12.
• Bursalıoğlu, Ziya (2013), Okul Yönetiminde Yeni Yapı Ve Davranış (18.baskı), Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Büyüköztürk, Şener, Kılıç Çakmak, Ebru, Akgün, Özcan Erkan, Karadeniz, Şirin ve Demirel, Funda (2008), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Cook Sather, Alison (2003), Movements Of Mind: The Matrix, Metaphors, And Re-Imagining Education, Teachers College Record, 105(6), 946.
• Creswell, John W. (2017). Araştırma Deseni Nitel Nicel Ve Karma Yöntem Yaklaşımları, (S. B. Demir, Çev. Ed.), 3. Baskı, Eğiten Kitap, Ankara.
• Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2018). Yayımlandığı Resmî Gazetenin Tarih ve Sayısı :10/7/2018–30474 https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/19.5.1.pdf (03.03.2021).
• Çeliker, Huriye ve Akar, Ali (2015), Ortaokul Öğrencilerinin Doğaya İlişkin Metaforları, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 101-119.
• Çoban, Ömür, Özdemir, Servet ve Pisapia, John (2019), Top Managers’ Organizational Change Management Capacity And Their Strategic Leadership Levels At Ministry of National Education (MoNE), Eurasian Journal of Educational Research, 19(81), 129-146.
• Doğru, Süleyman ve Uyar, Mustafa (2012), Milli Eğitim Bakanlığı Taşra Örgütlerinin Değişmeye Direnme Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma (Konya ili örneği), Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 119-143. Elma, Cevat ve Demir, Kamile (2007), Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Erdoğan, İrfan. (2014), Milli Eğitime Dair: Türk Eğitim Sistemi, Eğitim Tarihi, Eğitim Politikası, Eğitim Felsefesi: Yazılar, Konuşmalar, Söyleşiler, Demeçler, Haberler, (3.basım), Nobel Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Günbayı, İlhan (2011), Principals’ Perceptions On School Management: A Case Study With Metaphorical Analysis, International Online Journal of Educational Sciences, 3(2), 541–561.
• Saban, Ahmet ve Ersoy, Ali (2016), Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Hoy, Wayne K. ve Miskel, Cecil G. (2010), Eğitim Yönetimi, (Çev. Ed. S. Turan), Nobel Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Karaköse, Turgut ve Altınkurt, Yahya (2009), Okul Yöneticilerinin Ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü Çalışanlarının Değerlere Göre Yönetim İle İlgili Görüşlerinin İncelenmesi (Kütahya İli Örneği), Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 49-67.
• Kılcan, Bahadır (2017), Metafor Ve Eğitimde Metaforik Çalışmalar İçin Bir Uygulama Rehberi, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Kıran, Hüseyin (2001), Milli Eğitim Bakanlığı Taşra Örgütü Yöneticilerinin Eğitimde Yerinden Yönetime İlişkin Tutumları, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(9), 1-9.
• Kıral, Bilgen (2021), Milli Eğitim Bakanlığı Taşra Teşkilatı Yöneticileri: Milli Eğitim Müdürleri Üzerine Nitel Bir Çalışma, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 98-122. Doi: 10.33206/mjss.770125
• Koohang, Alex ve Harman, Keith (2005), Open source: A metaphor for e-learning, Informing Science, 8.
• Lakoff, George ve Johnson, Mark (2015), Metaforlar: Hayat, Anlam Ve Dil, (G. H. Demir, Çev.), İthaki, İstanbul.
• Maarif Teşkilâtına Dair Kanun (1926), Resmî Ceride İle Neşir Ve İlânı: 3/IV/1926- Sayı: 338. https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc004/kanuntbmmc004/kanuntbmmc00400789.pdf (02.03.2021).
• Mazlum Ayşegül Atalay ve Balcı Ali (2018), Meslek Lisesi Öğretmen Ve Öğrencilerine Göre Okul: Bir Metafor Çalışması, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(47), 1-26. Doi: 10.21764/maeuefd.339901
• Memduhoğlu, Hasan Basri ve Yılmaz, Kürşat (2013), Türk Eğitim Sistemi Ve Okul Yönetimi (5. baskı), Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Miles, Matthew B. ve Huberman, A. Michael (1994), Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook, Sage Publications.
• Millî Eğitim Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. (2011), Tarih ve Sayı: 14.09.2011 ve 652. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/09/20110914- 1.htm. (01.03.2021).
• Özdemir, Servet (Ed.) (2013), Eğitim Yönetiminde Kuram Ve Uygulama, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Özkan, Hasan Hüseyin ve Çelikten, Yeliz (2017), Milli Eğitim Sisteminin Örgütsel Yapısı Ve Maarif Müfettişleri Alt Sisteminin İşleyişi, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 965-990. Doi: 10.26466/opus.321994
• Patton, Michael Quinn (2020), Qualitative Research And Evaluation Methods: Integrating Theory And Practice, Sage Publications.
• Saban, Ahmet (2008), Okula İlişkin Metaforlar, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(3), 459-496.
• Sezgin, Feridun, Koşar, Didem, Koşar, Serkan ve Er, Emre (2016), Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 600-611.
• Schram, Thomas H. (2003), Conceptualizing Qualitative Inquiry, Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice Hail.
• Sutton, Robert I. ve Staw, Barry M. (1995), What Theory Is Not, Administrative Science Quarterly, 371-384.
• Uludağ, Zekeriyya ve Nagihan, Tepe (2018), Bazı Değişkenler Açısından Milli Eğitim Müdürlüğü İle Temel Eğitim Ve Orta Öğretim Okul Yöneticilerinin Liderlik Stilleri Ve İş Doyumu Düzeyleri (Amasya İli Örneği), Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 145-170. Doi: 10.7822/omuefd.342020
• Yalçın, Nihat (2019), Okul Yöneticilerinin İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Hizmetlerinden Yararlanma Durumuna İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Yıldırım, Ali ve Şimşek Hasan (2016), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 10. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara.