MİHRÎ HATUN’UN ÂŞIKÂNE BİR GAZELİNİN ŞERHİ

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 3, 1292 - 1297, 31.12.2022

Gülcan Alıcı , Bedriye Çokyiğit

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1162913

Öz

ⅩⅤ. yüzyılda yaşamış olan Mihrî Hatun Klasik Türk edebiyatının önde gelen kadın şairlerindendir. Mihrî Hatun Amasya’da II. Bâyezîd’in edebî muhitinde yetişmiştir. Divanı elde bulunan ilk kadın şair olan Mihrî, sade ve samimi üslubuyla tanınmıştır. Sadece bir hayalin değil, hayatın da şiirlerini yazan Mihrî Hatun genellikle âşıkane şiirler yazmıştır. Makalede ele aldığımız şiiri de âşıkane bir gazeldir. Gazelde, divan edebiyatı tiplerinden sevgili, âşık ve rakip konu edilmiştir. Bu bağlamda gazelde âşığın yanma yakılışı ile maşuğun âşığa yaptığı cevr ü cefalar dile getirilmektedir. Bu cevr ü cefalardan âşık için en dayanılmazı sevgilinin âşığına değil de rakibe rağbetidir. Bu makale XV. asrın kadın şairi Mihrî Hatun ile onun âşıkane gazelinin şerhini konu almaktadır. Yapılan şerh ile şiirin daha iyi anlaşılması sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mihrî Hatun, klasik Türk şiiri, âşıkane gazel, şerh.

Kaynakça

• Alıcı, L. (2008). “Klasik Türk şiirinde muhabbet kanunları”. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi. S 19. İstanbul. Alıcı, L. (2009). “XVI. asır divan şairlerinden Mihrî Hâtûn ve redd-i matla‘ gazelleri”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 2. İstanbul. Alıcı, L. (2022). “Nev’ î’nin “geçmedi” redifli gazelinin şerhi”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19 (1).
• Arslan, M. (2007). Mihrî Hâtun divânı. Amasya Valiliği Yayınları, Ankara.
• Arslan, M. (2021). Mihrî Hâtun. http://teis.yesevi.edu.tr [Erişim tarihi: 25.05.2022]
• Devellioğlu, F. (1997). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Aydın Kitabevi. Ankara
• http://lugatim.com [Erişim tarihi: 10.06.2022]
• İpekten, H. (1996). Divan Edebiyatında Edebî Muhitler, İstanbul: MEB Yay.
• Mihrî Hânım binti Kâdî Belâyî Amasyavî, Divan, 06 Mil Yz FB 220, https://dijital-kutuphane.mkutup.gov.tr/ [Erişim tarihi: 19.07.2022]
• Pala, İ. (1998). Ansiklopedik divan şiiri sözlüğü. Ötüken Yayınları. İstanbul.
• Tarlan, A. N. (1992). Ahmet Paşa divanı. Akçağ Yayınları. Ankara.
• Yurtbaşı, M. (1996). Örnekleriyle deyimler sözlüğü. Özdemir Yayıncılık. İstanbul.