A Cross- Sectional Analysis of the Phenomenon of Violence Against Family Physicians: Ankara Province Example

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 2, 983 - 992, 31.08.2024

Deniz Güngör , Pınar Yalçın Balçık

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1427646

Öz

Violence, which occurs in almost every workplace, is much more
likely to occur in some workplaces. The aim of this study is to investigate the
phenomenon of violence among family physicians in family health centers that
provide primary healthcare services. The population of the study consists of
1035 family physicians who are members of Ankara Family Medicine
Association (ANKAHED). No sample was selected in the study and it was
aimed to reach the entire population. In this context, data was collected through
a survey form based on the literature with 416 family physicians who agreed to
participate in the study. In the current study, it was revealed that 68% of the
participants had experienced violence throughout their working lives, 57.9%
had been exposed to verbal violence, 47.4% had been subjected to violence by a
patient's relative, A binary logistic regression model developed to determine the
factors affecting exposure to violence in healthcare among physicians was used.
It is recommended to review the policies with the participation of all relevant
stakeholders and to create policies regarding violence in healthcare based on the
findings of this study.

Anahtar Kelimeler

Violence against family physicians, working conditions, workplace violance

Aile Hekimlerine Yönelik Şiddet Olgusuna İlişkin Kesitsel Bir Analiz: Ankara İli Örneği

Öz

Toplumsal yaşamın her alanında varlığını sürdüren şiddet, bireylerin
çalışma hayatında da yoğun bir şekilde gözlemlenmektedir. Neredeyse her iş
yerinde meydana gelen şiddetin bazı çalışma alanlarında yaşanma olasılığı çok
daha yüksektir. Bu alanlardan biri olan sağlık alanında da sağlık çalışanlarına
yönelik şiddet denildiğinde 2. ve 3. basamak sağlık çalışanları akla gelse de
birinci basamak sağlık hizmeti sunan çalışanlar ve özellikle de hekimler çalışma
hayatları boyunca şiddeti deneyimlemektedir. Bu çalışmanın amacı birinci
basamak sağlık hizmeti sunan aile sağlığı merkezlerindeki aile hekimlerinde
şiddet olgusunu araştırmaktır. Çalışmanın evrenini Ankara Aile Hekimliği
Derneği’ne (ANKAHED) üye olan 1035 aile hekimi oluşturmaktadır.
Çalışmada örneklem seçilmemiş olup evrenin tamamına ulaşılması
hedeflenmiştir. Bu kapsamda veriler, çalışmaya katılmayı kabul eden 416 aile
hekimiyle literatüre dayandırılarak oluşturulan anket formu aracılığıyla
toplanmıştır. Mevcut çalışmada katılımcıların %68’nin çalışma hayatları
boyunca şiddeti deneyimlediği, %57,9’unun sözlü şiddete maruz kaldığı,
%47,4’ünün hasta yakını tarafından şiddete uğradığı ortaya konmuştur.
Hekimlerde sağlıkta şiddete maruz kalma durumunu etkileyen faktörleri
belirlemek üzere geliştirilen ikili lojistik regresyon modeli kullanılmıştır.
Birinci basamak sağlık hizmeti sunan sağlık çalışanları odağında konuyla ilgili
tüm paydaşların katılımıyla politikaların gözden geçirilmesi ve bu çalışmanın
bulgurlarından hareketle sağlıkta şiddete yönelik politikaların oluşturulması
önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aile hekimlerien yönelik şiddet, çalışma koşulları, işyerinde şiddet

Kaynakça

• Alalmai, O., Kofi, M. (2020). Awareness and use of policies and procedures to report workplace violence against primary health care physicans, International Journal of Advanced Community Medicine, 3(2),46-52. Alsaleem, S.A., Alsaabani A., Alamri R.S., Hadi, R.A., Alkhayri M.H. et al (2018). Violence towards healthcare workers: A study conducted in Abha City, Saudi Arabia. Journal of Family and Community Medicine, (25)3, 188-193.
• Atak, M., Halaç, Ş. (2021) İstanbul’un bir ilçesinde 2019-2020 yıllarında birinci basamakta gerçekleşen şiddet olayları ve düzenlenen tutanakların incelenemesi: Karma yöntem araştırması, 5. Uluslararası Farklı Şiddet Boyutları ve Toplumsal Algı Kongresi.
• Ayrancı, Ü., Yenilmez, Ç., Günay, Y., Kaptanoğlu, C. (2002). Çeşitli sağlık kurumlarında ve sağlık meslek gruplarında şiddete uğrama sıklığı, Anadolu Psikiyatri Dergisi, (3)3, 147-154.
• Aytaç, S., Bilgel, N., Bozkurt, V., Yıldız, S. (2011). Şiddetin kavramsal ve kuramsal çerçevesi, içinde iş yerinde şiddet (ed. Serpil Aytaç, Nuran Bayram). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Correia da Silva, A.T., Peres, M.F., Lopes, C., Schraiber, L.B., Susser, E. Menezes, P.R. (2015). Violence at work and depressive symtoms in prinmary health care teams: a cress- sectional study in Brazil. Soc.Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 50,1347-1355.
• Doğan, E., Hıdıroğlu, S., Karavuş, M. (2017). Birinci basamak hekimleirnin hastalarla ilgili karşılaştıkları sorunların değerlendirilmesine yönelik niteliksel bir çalışma, The Journal of Turkish Family Physican, 8(1): 2-10. Dursun, Y. (2011). Şiddetin izini sürmek: Şiddet nedir? Felsefe ve sosyal Bilimler Dergisi, 12, 1-18.
• El- Gilany, A.H., El- Wehady, A., Amr, M. (2010). Violence against primary health care workers in al- hassa, Saudi Arabia, Journal of Interpersonal Violence, 25(4), 716-734.
• Er, T., Ayoğlu, F.N., Açıkgöz, B. (2021). Violence against healthcare workers: Riskf factors, effects, evaluation and prevention, Turkish Journal of Public Health, 19(1), 69-78.
• Etçioğlu, E., Aydın, A., Ekerbiçer, H. Ç., Özen, F., Aydın M.R., Köse, E., Muratdağı, G. (2021). Aile hekimlerinin çalışma şartlarının değerlendirilmesi: Niteliksel bir araştırma. Sakarya Tıp Dergisi, 11(4), 757-764.
• Gelles, R.J., Strauss, M. (1979). Violence in american in family, Journal of Social Issues, 35(2), 15-39.
• Graham, H.D., Gurr, T.R. (1969). The history of violence in America, New York: Bantham Books.
• Hıdıroğlu, S., Tanrıöver Ö., Tosun, M., Turan, C.A., Günaydın, B.S., Eser, B., Htoo, K.M., Karavuş, M. (2019). Birinci basamak sağlık çalışanlarının şiddete maruziyet düzeyleri ile iş doyumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi, The Journal of Turkish Family Physican, 10(4): 173-194.
• International Labour Office (ILO), International Council of Nurses (ICN), World Health Organization (WHO), Public Services International (PSI) (2002). Framework guidelines for adressing working violence in the health sector, Geneva.
• Jia, H., Yu, J., Feng, T., Ning, L., Cao, P., Shang, P., Gao, S., Yu, X. (2022). Factors inflencing medical personnel to work in primary care ınstitutions: An extended theory of planned behavior. Environmental Research and Public Health, 19(2785): 1-15.
• Fisekovic Kremic, M.B., Terzic-Supic, Z.J., Santric- Milicevic, M.M., Trajkovic, G.Z. (2017). Encouraging Employees to report verbal violence in primary health care in Serbia: A cross- sectional study, National Institute of Public Health, 56(1): 11-17.
• Michaud, Y. (1991). Şiddet (cep üniversitesi) (Çev.Cem Muhtaroğlu), Ankara: İletişim Yayınları.
• Nordin, H. (1995). Fakta om vaold och hot I arbetet, Solna, Occupational Injury Information System, Swedish Board of Occupational Safety and Health.
• Ogboghodo E.O., Okojie O.H. (2020). Workplace violence in the health sector: An assessment of prevalence and pattern, European Journal of Public Health, 30, 979-980.
• Özen, S. (2007). İşyerinde psikolojik şiddet ve nedenleri, İş-Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 9(3): 1-24.
• Richers, D. (1989). Antropolojik açıdan şiddet (çev. Dilek Hattatoğlu) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Toro, T., Guerra, A.R., Castro- Monteiro, M. (2016). Agressions towards primary health care workers in Madrid, Esp Salud Publica, 90, 1-12.
• Türk Dil Kurumu (2023). Şiddet tanımı. Erişim Tarihi: 10.10.2023. Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/.
• U.S. Bureau of Labour Statistics (USBLS), (2020) Workplace Violence In Healthcare, Erişim Tarihi: 05.09.2023. Erişim Adresi: https:// www.bls.gov/iif/factsheets/workplace-violence-healthcare-2018 -chart1data.htm. Ünsal, A. (2018). Şiddet (9. Baskı) Cogito, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Volderwülbecke, F., Feistle, M., Mehring, M., Scheneider, A., Linde, K. (2015). Aggression and violence against primary care physicans- a nationwide questionnaire survey. Deutsches Arzteblatt International, 112, 159-65.
• World Health Organization (1996). Global Consultation on Violence and Health. Violence: A Public Health Priority. Geneva, World Health Organization.
• World Health Organization (2022). Preventing Violence Against Health Workers, 2022. Erişim Tarihi: 05.09.2023. Erişim Adresi: https:// www.who.int/activities/preventing-violence-against- health-workers.
• Yardımcıoğlu, D. (2018). Türk iş hukukunda iş yerinde şiddet ve uygulanacak hukuki yaptırımlar, International Journal of Social and Humanities Sciences, 2(2), 144-160.
• Yılmaz B. E., Yüksel, E. (2022). Bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin değerlendirilmesi: kesitsel bir çalışma. Türkiye Klinikleri Adli Tıp ve Adli Bilimler Dergisi. 19(3), 158-164.