Yapay Zekâ ile Marka İnşası

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 2, 624 - 635, 31.08.2024

Ali Çağlar Çakmak

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1489490

Öz

Teknoloji, işletmelerin iş yapma biçimlerini kökten değiştirerek yeni fırsatlar yaratır ve rekabet avantajı sağlar. Yapay zeka, büyük veri, blockchain ve IoT gibi teknolojiler, işletmelerin operasyonel verimliliklerini artırır, müşteri deneyimlerini iyileştirir ve yenilikçi stratejiler geliştirmelerine olanak tanır. Yapay zeka, en basit şekilde belirli görevleri yerine getirmek için insan zekasını taklit eden ve topladıkları bilgileri yineleyerek kendilerini geliştirebilen sistemler olarak tanımlanır. Yapay zekayı günümüz teknoloji sistemlerinden ayıran en önemli özellik insan zekasını taklit edebilmesidir (“Yapay Zeka: İnsan Zekasını Taklit Eden Teknoloji”, 2024). Yapay zekâ (YZ) teknolojisi farklı iş alanlarında trend oluşturmakta ve pazarlama alanında da kullanılır hale gelmektedir. Özellikle kavram geliştirme, pazarlama uygulamalarında içerik oluşturma, potansiyel müşteri kazanma, müşterileştirme maliyetlerini düşürme, müşteri tecrübelerini yönetme gibi pek çok alanda devrim yaratmaktadır. Marka inşa etme, pozitif düşünceler oluşturarak, markaya ilişkin pozitif tutum geliştirme ve tüketicilerle etkileşimi şekillendiren tutarlı bir marka imajını oluşturma amacını taşır. Günümüzde marka yönetimin en önemli fonksiyonu, markanın bütüncül ve tutarlı bir biçimde yapılandırılması ve uzun süreli pazar performansının artırılması konusunda stratejik bir planlama geliştirmek ve uygulamaktır (Can, 2007: 226). YZ, markaların tüketici beklentilerini anlamalarına, kişiselleştirilmiş deneyimler sunmalarına ve pazarlama stratejilerini optimize etmelerine olanak tanımaktadır. YZ, işletmelere marka inşası konusunda şu alanlarda destek olabilmektedir: Yapay zeka ile tüketici içgörülerinin elde edilmesi, kişiselleştirilmiş pazarlama ve iletişim, marka kimliğinin oluşturulması ve geliştirilmesi, müşteri hizmetleri ve etkileşim, pazar araştırması ve trend analizi.

Anahtar Kelimeler

Yapay Zeka, Marka İnşası, Marka Kimliği, Chatbot

Kaynakça

• AI in market research: Use cases, applications, benefits and solution”, Erişim Adresi: https://www.leewayhertz.com/ai-in-market-research/, Erişim Tarihi: 08.04.2024
• Amazon Personalize”, Erişim Adresi: https://aws.amazon.com/tr/personalize/, Erişim Tarihi: 15.04.2024
• Azure Machine Learning'de derin öğrenme ve makine öğrenmesi karşılaştırması”, Erişim Adresi: https://learn.microsoft.com/tr-tr/azure/machine-learning/concept-deep-learning-vs-machine-learning?view=azureml-api-2, Erişim Tarihi: 01.03.2024
• “Coca‑Cola’nın Yapay Zekâ Desteği ile Üretilen Yeni Lezzeti: Y3000”, Erişim Adresi: https://www.coca-cola.com/tr/tr/media-center/coca-cola-yapay-zekâ-ile-uretilen-lezzet-y3000, Erişim Tarihi: 30.03.2024
• “Derin öğrenme”, Erişim Adresi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Derin_%C3%B6%C4%9Frenme, Erişim Tarihi: 15.02.2024
• “Doğal Dil İşleme — Giriş”, Erişim Adresi: https://medium.com/@dpl.suare/do%C4%9Fal-dil-i%CC%87%C5%9Fleme-giri%C5%9F-a8230ffa1557, Erişim Tarihi: 15.04.2024
• “Google Trendler verileri hakkında SSS”, Erişim Adresi: https://support.google.com/trends/answer/4365533?hl=tr, Erişim Tarihi: 08.03.2024
• “Propars ile Walmart’ta Satış Başarınızı Garantileyin”, Erişim Adresi: https://propars.net/tr/walmart-entegrasyonu/? utm_source=google&utm_medium=cpc&utm_campaign=Search_Entegrasyon&utm_content=walmart&gad_source=1&gclid=CjwKCAjwr7ayBhAPEiwA6EIGxE3YWs3Bja4BiQ8UjRpLNNrhaD-XFWq-rb6_iBm2t67UGVdMQej2IBoCH2YQAvD_BwE, Erişim Tarihi: 13.05.2024
• “Sephora Virtual Artist”, Erişim Adresi: https://www.sephora.sg/pages/virtual-artist, Erişim Tarihi: 28.04.2024 “Spotify Algoritması (İşleyiş Mekanizması) Nasıl Çalışıyor?”, Erişim Adresi: https://sertacdoganay.com/spotify-algoritmasi/, Erişim Tarihi: 20.04.2024
• “The role of AI in content creation for brand identity”, Erişim Adresi: https://aicontentfy.com/en/blog/role-of-ai-in-content-creation-for-brand-identity, Erişim Tarihi: 30.04.2024
• “Yapay Zekâ (AI) nedir?”, Erişim Adresi: https://aws.amazon.com/tr/what-is/artificial-intelligence/#:~:text=Modern%20kurulu%C5%9Flar%3B%20ak%C4%B1ll%C4%B1%20sens%C3%B6rler%2C%20insan,kendi%20kendine%20%C3%B6%C4%9Frenen%20sistemler%20olu%C5%9Fturmakt%C4%B1r, Erişim Tarihi: 20.04.2024
• “Yapay Zekâ İçerik”, Erişim Adresi: https://web.itu.edu.tr/~sonmez/lisans/ai/yapay_zekâ_icerik1_1.6.pdf#page=2.16, Erişim Tarihi: 27.04.2024 “Yapay Zekâ Nedir, Yapay Zekâ Hakkında Bilmeniz Gerekenler”, Erişim Adresi: https://www.gtech.com.tr/yapay-zekâ-nedir-yapay-zekâ-hakkinda-bilmeniz-gerekenler/, Erişim Tarihi: 01.05.2024 “Yapay Zekâ nedir?”, Erişim Adresi: https://www.innova.com.tr/blog/yapay-zekâ-nedir, Erişim Tarihi: 25.04.2024 “Yapay zekâ ve makine öğrenimi teknolojisi gelişmeleri”, Erişim Adresi: https://www.innova.com.tr/blog/yapay-zekâ-ve-makine-ogrenimi-teknolojisi-gelismeleri, Erişim Tarihi: 01.04.2024
• Anayat, S. ve Rasool, G. (2024). Artificial intelligence marketing (AIM): connecting-the-dots using bibliometrics. Journal of Marketing Theory and Practice, 32(1), 114-135.
• Armstrong, G., Kotler, P., (2018), Pazarlama İlkeleri, Çev.: Ercan Gegez, Beta Yayınları, 1. Basım, İstanbul Ateşoğlu, A.G.İ. (2003). Marka inşasında slogan. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 259-264 Bergner, A. S., Hildebrand, C., & Häubl, G. (2023). Machine talk: How verbal embodiment in conversational YZ shapes consumer–brand relationships. Journal of Consumer Research, 50(4), 742-764. Can, E. (2007). Marka ve Marka Yapılandırma. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 225-237.
• Chen, H., Chan-Olmsted, S., Kim, J., & Sanabria, I. M. (2021). Consumers’ perception on artificial intelligence applications in marketing communication. Qualitative Market Research: An International Journal, 25(1), 125-142.
• Ekinci, G., & Bilginer-Özsaatcı, F. G. (2023). Yapay Zekâ ve Pazarlama Alanındaki Yayınların Bibliyometrik Analizi. Sosyoekonomi, 31(56), 369-388.
• Guzman, F. (2005). A brand building literature review. The ICFAI Journal of Brand Management, 2(3), 30-48. Jarek, K. ve Mazurek, G. (2019), “Marketing and artificial intelligence”, Central European Business Review, Vol. 8 No. 2, p. 46.
• Kapferer, J. N. (2008). The new strategic brand management: Creating and sustaining brand equity long term. Kogan Page Publishers.
• Keller, K. L. (2001). Building customer-based brand equity: A blueprint for creating strong brands.
• Keller, K. L. (2003). Brand synthesis: The multidimensionality of brand knowledge. Journal of consumer research, 29(4), 595-600.
• Ledro, C., Nosella, A., & Vinelli, A. (2022). Artificial intelligence in customer relationship management: literature review and future research directions. Journal of Business & Industrial Marketing, 37(13), 48-63.
• Marr, B. (2021). Yapay Zekâ Devrimi. Optimist Yayın Grubu.
• Norvig, P., & Russell, S. (2021). Artificial intelligence: a modern approach, Global Edition. Pearson, Harlow, 1, 1239-1269.
• Siau, K.L. ve Yang, Y. (2017), “Impact of artificial intelligence, robotics, and machine learning on sales and marketing”, MWAIS 2017 Proceedings, Vol. 48.
• Wamba-Taguimdje, S. L., Wamba, S. F., Kamdjoug, J. R. K., & Wanko, C. E. T. (2020). Influence of artificial intelligence (AI) on firm performance: the business value of AI-based transformation projects. Business process management journal, 26(7), 1893-1924.
• Xiang, T., Chen, S., Zhang, Y., & Zhu, R. (2023). TrendFlow: A Machine Learning Framework for Research Trend Analysis. Applied Sciences, 13(12), 7029.
• “Yapay Zekâ: İnsan Zekâsını Taklit Eden Teknoloji”, Erişim Adresi: https://www.dynamicbro.com/yapay-zekâ-insan-zekâsini-taklit-eden-teknoloji, Erişim Tarihi: 21.03.2024