Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Dil İhtiyaç Analizi: Cezayir Örneği

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 2, 446 - 463, 31.08.2024

Mustafa Emek , Nesrin Feyzioğlu

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1506487

Öz

Bu çalışmanın amacı temel düzey yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Cezayir 2 Üniversitesi Türkoloji Bölümü öğrencilerinin dil ihtiyaçlarını tespit etmektir. Araştırmada bu kapsamda öğrencilerin neden Türkçe öğrenmeye ihtiyaç duydukları, yabancı dil olarak Türkçe öğrenirken hangi dil becerisine daha çok ihtiyaç duydukları, hangi materyallere, etkinliklere, yöntemlere, temalara ve ölçme değerlendirme uygulamalarına ihtiyaç duydukları, öğretim programının amaç ve hedefleriyle ilgili ihtiyaçlarının ne olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenen Türkoloji bölümü 1. sınıfında olan ve temel düzey yabancı dil olarak Türkçe öğrenen 133 kadın, 44 erkek öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma nitel modelde tasarlanmıştır. Araştırmanın yöntemi bütüncül tek durum desenli durum çalışmasıdır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış dil ihtiyaç analizi formu ve yine araştırmacı tarafından hazırlanmış yarı yapılandırılmış sorulardan oluşan görüşme kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistikten, nitel verilerin analizinde ise içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre öğrenciler çoğunlukla iş bulmak, Türkiye-Cezayir arasında ticaret yapmak ve Türkiye’yi ve Türk kültürünü sevdiği için Türkçe öğrenmek istemektedirler. Dil becerileri arasında en çok Türkçe konuşma becerilerinin geliştirilmesine ihtiyaç duymaktadırlar. Sözlük, çalışma kitabı, film ve şakılar Türkçe öğrenirken en çok ihtiyaç duydukları materyallerdir. Çeviri, karşılıklı konuşma, konuşma örnekleri dinleme en çok ihtiyaç duydukları etkinliklerdir.

Anahtar Kelimeler

Çok dillilik, Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi, gereksinim çözümlemesi, temel düzey yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, Türkoloji.

Etik Beyan

Bu çalışma birinci yazar tarafından ikinci yazar danışmanlığında hazırlanan doktora tezi verilerinden üretildiğinden etik kurul izni gerektirmemektedir.

Kaynakça

• Altıparmak, H. M. (2013). Avrupa diller öğretimi ortak çerçeve programı kapsamında işlevsel kavramsal yaklaşım temelli ihtiyaç analizi örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Balçıkanlı, C. (2010). A study on needs analysis of learners of Turkish language. Sino-US English Teaching, 7(1), 24-28.
• Barın, E. (2003). Yabancılara Türkçenin öğretiminde temel söz varlığının önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13, 311-317. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/156774
• Başar, U. & Akbulut, E. (2016). Yabancılara Türkçe öğretiminde öğrenen ihtiyaçlarının belirlenmesi Yunus Emre Enstitüsü Tiflis Türk Kültür Merkezi örneği. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(2), 1005-1020.
• Benhür, M. H. (2002). Türkçenin yabancılara öğretiminde tartışılmayan ana kavramlar. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Boylu, E. & Çangal, Ö. (2014). Yabancılara Türkçe öğretiminde dil ihtiyaç analizi İran örneği. International Journal of Language Academy, 2(4), 127-151.
• Çalışkan, N., & Bayraktar, S. (2012, 24-28 Eylül). Yabancılara Türkçe öğretimi konusunda bir ihtiyaç analizi Kahire Yunus Emre Türk Kültür Merkezi örneği (Sözlü bildiri). VII. Uluslararası Türk Dil Kurultayı, Ankara.
• Çangal, Ö. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde dil ihtiyaç analizi Bosna Hersek örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demirel, Ö. (2012). Eğitimde program geliştirme kuramdan uygulamaya. (19. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Farzan, E. (2019). Afganistan'da Türkçe öğrenen öğrencilere yönelik dil ihtiyaç analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• İpek, S. & Çelik, N. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil ihtiyaç analizi Polonya örneği. Aydın Tömer Dil Dergisi, 4(2), 101-136.
• Jilta, G. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğrenene yönelik dil ihtiyaç analizi Kosova örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kavaliauskiene G. & Uzapaliene D. (2003). Ongoing needs analysis as a factor to successful language learning. Journal of Language and Learning, 1(1). https://www.scribd.com/document/103515576/Ongoing-Needs-Analysis-as-a-Factor-to-Successful-Language-Learning-Article
• Orhan, D. (2019). İsveç'te yabancı dil olarak Türkçe öğrenen yetişkinlerin dil ihtiyaçları analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. (Third Edition). Sage Publications, United State of America.
• Phutkaradze, M. (2018). Düzensiz göçmenlerin dil ihtiyaç analizi ve bir program önerisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Ramanenkava, A. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil ihtiyaçlarının belirlenmesi Belarus örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Richards, J. C., (2001). Curriculum development in language teaching. Cambridge University Press, Cambridge.
• Sayar, E. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenme nedenlerine yönelik bir ihtiyaç analizi Cibuti örneği. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, 5, 95-108.
• Seggie, F. N. & Bayyurt, Y. (2015). Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Sönmez, H. (2018). Fransa’da Türkçe eğitiminin ihtiyaçları üzerine bir durum incelemesi. Turkish Studies Educational Sciences, 13(27), 1285-1303. Doi:10.7827/TurkishStudies.14284
• Şeker, H. (2014). Eğitimde program geliştirme kavramlar yaklaşımlar. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Tanrıöğen, A. (Editör). (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (3. Baskı). Anı Yayıncılık, Ankara.
• The European Language Certificates GmbH & Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). Diller için Avrupa ortak öneriler çerçevesi. (2. Baskı). Telc GmbH, Frankfurt.
• Yağmur-Şahin, E., İşcan, A., Kana, F., & Koçer, Ö. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin ihtiyaç algıları Betimsel bir durum çalışması. International Journal of Social Science, 6(4), 1185-1198.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. Basım). Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yıldız, Ü. (2015). An investigation into European learners' needs with regards to Turkish as a foreign language. The Anthropologist, 19(3), 585-596. https://doi.org/10.1080/09720073.2015.11891693 Yılmaz, F. (2014). An Investigation into students' Turkish language needs at Jagiellonian University in Poland. Educational Research and Reviews, 9(16), 555-561.
• Yin, R. K. (2003). Case study research design and methods. (Third Edition). Sage Publications, California.