XVIII. Inheritance of a Merchant in the First Quarter of the Century: Bezzâz El-Haj İbrahim of Bitola

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 3, 1648 - 1661, 31.12.2024

Seda Çalı

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1414176

Öz

Among the historical source of the Ottoman Empire, the Court Records written by the kadis have an important place. An important type of document in these registers is estate recods. Tereke records are documents that Show the legacy of the deceased. In this respect, the estate records, which include the movable and immovable assets left by the deceased to their heirs,are important in terms of reflecting the social and economic situation of that period. In this study, the estate record of Bezâz El-hac İbrahim, who lived in Manastır and can be considered as a wealthy person, dated M. 21 October 1735 / H.3 Cemâzîye’l-âhîr 1148 is based on. In contrsat to the Ottoman family structure dominated by monogamy, the inheritance of İbrahim,who had two marriages, and the sharing of this inheritance werw recorded. Based on this information, information was given about the house, social life and economic situation of a family from Manastır.

Anahtar Kelimeler

Sharia Registers, Tereke record, Inheritance, Bitola, Bezâz El-hac İbrahim

XVIII. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Bir Tüccarın Terekesi: Manastırlı Bezzâz El-Hac İbrahim

Öz

Osmanlı Devleti tarihi kaynakları arasında kadıların kaleme aldıkları Şer’îyye Sicilleri önemli bir yere sahiptir. Bu sicillerde yer alan ve önem arz eden bir belge türü ise tereke kayıtlarıdır. Tereke kayıtları, ölen kimsenin geride bıraktıkları miraslarını gösteren belgelerdir. Bu bakımdan ölen kimselerin vârislerine bıraktıkları menkul ve gayr-i menkul mal varlıklarını içeren tereke kayıtları, o dönemin sosyal ve iktisadi durumunu yansıtması açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada Manastır’da yaşamış olan ve varlıklı bir kişi olarak kabul edebileceğimiz Bezzâz El-Hac İbrahim’in M. 21 Ekim 1735 / H.3 Cemâzîye’l-âhîr 1148 tarihli tereke kaydı esas alınmıştır. Tek eşliliğin hâkim olduğu Osmanlı aile yapısının aksine iki evlilik yapmış olan İbrahim’in mirası ve bu mirasın paylaşımı kayıt altına alınmıştır. Bu bilgilerden yola çıkarak Manastırlı bir ailenin evi, sosyal hayatı ve iktisâdi durumu hakkında bilgiler verilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şeriyye Sicilleri, Tereke kayıtları, Miras, Manastır, Bezzâz El-Hac İbrahim

Kaynakça

• Kahraman, S. A.-Dağlı, Y. (2010). Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi Cilt:5-2,Yapı Kredi Yayınları.
• Keleş, E. (2011).Hayriye Tüccarı Elhac Mehmet Ağa’nın terekesi, Belgeler, Cilt: XXXII, Sayı:36, 67-104
• Koçu, R. E. (1967). Türk giyim kuşam ve süslenme sözlüğü, Sümerbank Yayınları.