Alerjen Spesifik İmmünoterapi: Etkinliği ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkileri

Yıl 2021, Cilt: 16 Sayı: 2, 267 - 272, 07.07.2021

Atike Pinar Erdoğan , Zeynep Peker , Aytül Zerrin Sin

https://doi.org/10.17517/ksutfd.747436

Öz

Giriş: Alerjen spesifik immünoterapi (AİT) mevsimsel ya da yıl boyu süren alerjik rinit (AR) ve alerjenle tetiklenen astıma sahip olgularda kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bu çalışmada, kliniğimizde farklı içerikte standardize alerjen ekstreleri ile konvansiyonel yöntemle subkutan AİT uygulamasının klinik semptomlar, ilaç kullanımı ve yaşam kalitesi üzerine olan etkileri değerlendirilmiştir.
Gereç ve Yöntem: Anket çalışmamızda AİT alan 145 hasta, tedavi süresi ve ekstrelerdeki alerjen içeriklerine göre gruplandırılmıştır. Klinik etkinliği değerlendirme parametreleri olarak, AİT öncesi ve sonrasına ait astım, rinit, konjonktivit semptom skoru ve ilaç kullanım skoru kullanılmıştır. AİT’in etkinliğini hastaların bakış açılarına göre değerlendirmek amacıyla valide edilmiş “Rinokonjonktivit Yaşam Kalite Ölçeği” (RQLQ) ve “Astım Yaşam Kalite Ölçeği” (AQLQ) uygulanmıştır. AİT öncesi ve sonrası alerjik hastalığa ait genel değerlendirme, hasta tarafından subjektif olarak % düzelme ve hekim tarafından visual analog skala (VAS) kullanılarak yapılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılan 145 hastanın 56‘sı kadın (%38.6), 89‘u erkekti (%61.4). Yaş ortalamasının 36.5±10.3 yıl olduğu görüldü. Tanı özelliğine göre 44 (%30.3) hastanın mevsimsel, 20 (%13.8) hastanın yıl boyu, 81 (%55.9) hastanın ise mevsimsel artış göstermekle birlikte yıl boyu süren yakınmaları vardı. AİT süresi ortalama 3,2 ± 1.25 yıldı. Tedavi etkinliğinin değerlendirilmesinde; AİT öncesine göre AİT sonrası dönemde astım, rinit ve konjonktivit semptom skorlarında ve ilaç kullanım skorlarında azalma gözlendi. Yaşam kalitesi değerlendirmede kullanılan toplam RQLQ ve AQLQ skorunda AİT öncesine göre AİT sonrası belirgin düzelme saptandı. Bu düzelme tüm alt başlıklarda istatistiksel olarak anlamlıydı (p< 0,05).
Sonuç: Subkutan AİT’nin, alerjik rinokonjunktivit ve astım semptomları üzerinde anlamlı klinik etkisinin olduğu ve ilaç kullanımını azalttığı gösterilmiştir. Klinik etkinin hem tek alerjen hem de birden fazla alerjen kullanılarak yapılan uygulamalarda benzer düzeylerde olduğu gözlenmiştir. Klinik etkinliğe paralel olarak tüm yaşam kalitesi ölçeklerinde düzelme saptanmıştır. Yaşam kalitesi ölçümlerinin yapılması erken ve uzun dönemde AİT’in sekonder kazanımlarını değerlendirmek açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

alerjik rinit, astım, alerjen immünoterapisi, etkinlik, yaşam kalitesi

Kaynakça

• 1. Calderon MA, Alves B, Jacobson M, Hurwitz B, Sheikh A, Durham S. Allergen injection immunotherapy for seasonal allergic rhinitis. Cochrane Database Syst Rev 2007: CD001936. 2. Möller C, Dreborg S, Ferdousi HA, Halken S, Jacobsen L. Pollen immunotherapy reduces the development of asthma in children with seasonal rhinoconjunctivitis (the PAT-study). J Allergy Clin Immunol 2002; 109: 251. 3. Compalati E, Ridolo E, Passalacqua G. The link between allergic rhinitis and asthma: the united airways disease. Expert Rev Clin Immunol. 2010 May; 6(3): 413-23. 4. Bousquet J, Van Cauwenberge P, Khaltaev N. Allergic rhinitis and its impact on asthma. J Allergy Clin Immunol 2001; 108(5 Suppl.): S147–S334. 5. Ross RN, Nelson HS, Finegold I. Effectiveness of specific immunotherapy in the treatment of asthma: a meta-analysis of prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled studies. Clin Ther. 2000 Mar; 22(3): 329-41. 6. Spector SL, Nicklas RA. Joint Task Force on Practice Parameters; American Academy of Allergy, Asthma & Immunology; American College of Allergy, Asthma & Immunology; Joint Council of Allergy, Asthma & Immunology Symptom severity assessment of allergic rhinitis: part 1. Ann Allergy Asthma Immunol. 2003 Aug; 91(2): 105-14. 7. Yuksel H, Yılmaz O. Validity and reliability of Turkish version of rhinitis and mini-rhinitis quality of life questionnaires. Allergol Immunopathol(Madr). 2009; 37(6): 293–297. 8. Bousquet PJ, Combescure C, Neukirch F. Visual analog scales can assess the severity of rhinitis graded according to ARIA guidelines. Allergy 2007 Apr; 62(4): 367-72. 9. Alvarez-Cuesta E, Bousquet J, Canonica GW. Standards for practical allergen-specific immunotherapy. Allergy 2006; 61(suppl.82): 1-20. 10. Frew AJ. Immunotherapy of allergic disease. J Allergy Clin Immunol 2003; 111(2 Suppl.): S712–S719. 11. Abramson MJ, Puy RM, Weiner JM. Allergen immunotherapy for asthma. Cochrane Database Syst Rev. 2003;(4):CD001186. 12. Williams AP, Krishna MT, Frew AJ. The safety of immunotherapy. Clin Exp Allergy. 2004 Apr; 34(4): 513-4. 13. Moreno C, Cuesta-Herranz J, Fernández-Távora L. Immunotherapy safety: a prospective multi-centric monitoring study of biologically standardized therapeutic vaccines for allergic diseases. Clin Exp Allergy. 2004 Apr; 34(4): 527-31. 14. Ediger D, Yılmaz M. Is the subcutaneous allergen immunotherapy safe enough as a treatment modality? Asthma Allergy Immunol 2010;8:150-156 15. Gastaminza G, Algorta J. Systemic reactions to immunotherapy: influence of composition and manufacturer. Clin Exp Allergy. 2003 Apr;33(4):470-4. 16. Agostinis F, Foglia C. The safety of sublingual immunotherapy with one or multiple pollen allergens in children. Allergy 2008;63:1637-9 17. Karaayvaz, M, Erel F. Systemic reactions due to allergen immunotherapy. J Investig Allergol Clin Immunol, 9:39-44 (1999). 18. Walker SM, Pajno GB, Lima MT. Grass pollen immunotherapy for seasonal rhinitis and asthma: a randomized, controlled trial. J Allergy Clin Immunol. 2001 Jan; 107(1): 87-93. 19. Eng PA, Borer-Reinhold M, Heijnen IA, Gnehm HP. Twelve-year follow-up after discontinuation of preseasonal grass pollen immunotherapy in childhood. Allergy 2006 Feb; 61(2): 198-201. 20. Akbaş Y, Saatçi MR. Monitoring the efficacy of immunotherapy by symptom scores and the skin prick test in patients with allergic rhinitis. Kulak Burun Bogaz Ihtis Derg.2003 Jun;10(6):221-5. 21. Chen J, Kong W. Efficacy evaluation of specific immunotherapy with standardized dermatophagoides pteronyssinus extract for allergic rhinitis accompanied with asthma. Lin Chung Er Bi Yan Hou Tou Jing Wai Ke Za Zhi.2010 Jan;24(2):57-9. 22. Tinkelman DG, Cole WQ 3rd, Tunno J. Immunotherapy: a one-year prospective study to evaluate risk factors of systemic reactions. J Allergy Clin Immunol. 1995; 95(1 Pt 1): 8-14. 23. Ciprandi G,Klersy C, Cirillo I. Quality of life in allergic rhinitis: Clin Exp All 2007; 37: 1528-1535