Ortaöğretim Öğrencilerinde Fen Öğrenmeye Yönelik Kaygı ve Motivasyon İlişkisi

Yıl 2019, , 14 - 21, 30.04.2019

Ece E. Müezzin , Beste Ç. Özata

https://doi.org/10.35365/ctjpp.19.1.02

Öz

Fen ve Teknoloji derslerinin önemini dikkate aldığımızda öğrencilerin motivasyonları ve kaygı
düzeylerinin araştırılması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmanın Fen ve Teknoloji dersine ilişkin
motivasyon ve kaygı arasındaki ilişkiyi belirlemede alınyazına katkı sağlaması bakımından önemlidir. Bu
araştırmada ortaöğretim öğrencilerinin fen bilimlerini öğrenmeye yönelik kaygıları ve fen eğitimine yönelik
motivasyon düzeylerinin incelemesi amaçlanmıştır. Araştırmada öğrencilerin fen derslerinin yoğun olarak
görüldüğü kolejlerde öğrenci olmak ölçüt olarak alınmıştır. %42,2 (n=231) erkek ve %55,8 (n=292) kadın olmak
üzere toplam 523 kolej öğrencisi çalışmaya katılmıştır. Veri toplama aracı olarak Yıldırım (2015) tarafından
geliştirilen Fen Bilimleri Öğrenme Kaygı Ölçeği (FBÖKÖ), Dede ve Yaman (2008) tarafından geliştirilen Fen
Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği (FÖYMÖ) ve kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Sonuç olarak fen
bilimini öğrenme kaygısı ile fen öğrenimine yönelik motivasyon arasında orta ve düşük düzeyde negatif yönde
ilişki bulunmuştur. Buna göre fen bilimine yönelik kaygı yükseldikçe fen öğrenimine yönelik motivasyonun
düştüğünü, kaygı düştükçe de motivasyonun yükseldiği ortaya konmuştur. Araştırma sonuçlarına göre önerilerde
bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Fen eğitimi, kaygı, motivasyon

Kaynakça

• Akça, B. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Fene Yönelik Zihinsel Risk Alma Davranışları İle Fen Kaygıları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Akgün, A., Gönen, S. ve Aydın, M. (2007). İlköğretim Fen ve Matematik Öğretmenliği Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 283-299.
• Alkan, İ. ve Bahri, N. (2017). Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon İle Fen Başarısı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Meta Analiz Çalışması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 865-874.
• Aral, N. ve Başar, F. (1998). Çocukların Kaygı Düzeylerinin Yaş, Cinsiyet, Sosyo-Ekonomi Düzey ve Ailenin Parçalanma Durumuna Göre İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 22 (110), 7-11.
• Atay, A. D. (2014). Ortaokul Öğrencilerinin Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Düzeylerinin ve Üstbilişsel Farkındalıklarının İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Baltaş, Z. ve Baltaş, A. (2008). Stres ve Başa Çıkma Yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Belo, N. A. H., Driel, J. H. ve Verloop, N. (2010). Teachers’ Beliefs About Making Physics Angaging and Comprehensible For Secondary Students in the Netherlands. M.F. Taşar & G.
• Çakmakcı (Editör), Contemporary Science Education Research: Teaching. Ankara: Pegem Akademi.
• Burkovik, Y. (2010). Kaygılanacak Ne Var! İstanbul: Timaş Yayınları
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara,: Pegem Akademi.
• Cavas, P. (2011). Factors Affecting The Motivation Of Turkish Primary Students For Science Learning. Science Education International, 22(1), 31-42.
• Chen, J., Young, S. M., Allen, C., Seeber, A., Péli-Gulli, M. P., Panchaud, N., Waller, A., Ursu, O., Yao, T., Golden, J. E., Strouse, J. J., Carter, M. B., Kang, H., Bologa, C. G., Foutz, T. D., Edwards, B. S., Peterson, B. R., Aubé, J., WernerWashburne, M., Loewith, R. J., De Virgilio, C. ve Sklar, L. A. (2012). Identification Of A Small Molecule Yeast Torc1 İnhibitor With A Multiplex Screen Based On Flow Cytometry. ACS Chem Biol, 7(4):715-22.
• Cüceloğlu, D. (2016). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çavuş, E. ve Özden, M. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Fen Ve Teknoloji Dersinde Fen Günlüğü Kullanımına İlişkin Görüşleri. Adıyaman University Journal of Science, 2 (1), 34-48.
• Çeliker, H. D., Tokcan, A., ve Korkubilmez, S. (2015). Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Bilimsel Yaratıcılığı Etkiler Mi?. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 167-192.
• Çoban, G. ve Ergin, Ö. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Bilimsel Bilgiye Yönelik Görüşlerini Belirleme Ölçeği. İlköğretim Online, 7 (3), 706-716.
• Dede, Y. ve Yaman, S. (2008). Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2 (1), 19-37.
• Demir, R., Öztürk, N. ve Dökme, İ. (2012). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Fen Ve Teknoloji Dersine Yönelik Motivasyonlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 1-21. Durmaz, M. ve Akkuş, R. (2016). Mathematics Anxiety, Motivation And The Basic Psychological Needs From The Perspective Of Self-Determination Theory. Egitim ve Bilim, 41(183), 111-127.
• Engin, D. C. (2009). Factors İnfluencing The Academic Achievement Of The Turkish Urban Poor. International Journal of Educational Development, 29, 17–29.
• Eroğlu, S. ve Bektaş, O. (2016). STEM Eğitimi Almış Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Stem Temelli Ders Etkinlikleri Hakkındaki Görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 4(3), 43-67.
• Erökten, S. (2010). Fen Bilgisi Öğrencilerinde Kimya Laboratuvar Uygulamalarının Öğrenci Endişeleri Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38: 107-114
• Glynn, S. M., Taasoobshirazi, G. ve Brickman, P. (2009). Science Motivation Questionnaire: Construct Validation With Nonscience Majors. Journal of Research in Science Teaching, 46(2), 127-146.
• Gürbüz, R. ve Coştu, B. (2004). Kitap İncelemesi “Aktif öğrenme, Prof. Dr. Kamile Ün Açıkgöz”. İlköğretim Online, 3(1), 23-24.
• İlhan, M. ve Öner, S. M. (2012). Matematik Kaygısı Ve Olumlu Olumsuz Mükemmeliyetçiliğin Matematik Başarısını Yordama Gücü, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 178- 188.
• Karakaya, F., Yılmaz, M. ve Avgın, S., S. (2018). Ortaokul öğrencilerinin Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyonlarının İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 359-374.
• Karakaya, İ. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (Ed. A. Tanrıöğen) Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kuyper, H., Van der Werf, M. P. C. ve Lubbers, M. J. (2000). Motivation, Meta-Cognition And Self-Regulation As Predictors Of Long Term Educational Attainment. Educational Research and Evaluation, 6(3), 181–201.
• Loveless, A. M. (2000). Creativity, Visual Literacy And İnformation And Communications Technology İn D. M. Watson and T. Downes (Editör) Communications and Networking in Education: Learning in a Networked Society. London: Kluwer Academic Publishers.
• Mallow, J. V. ve Greenburg, S. L. (1982). Science Anxiety: Causes and Remedies. Journal of College Science Teaching, 11(6), 356-358.
• MEB. (2017). İlköğretim Fen Bilimleri Dersi (3,4,5,6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınevi.
• Morgan, C., T. (2000). Psikolojiye Giriş. Hacettepe Üniversitesi Yayınları: Ankara.
• Özkan, Ş. (2003). The Roles Of Motivational Beliefs And Learning Styles On Tenth Grade Students’ Biology Achievement. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Scovel, T. (1978). The Effect Of Affect On Foreign Language Learning: A Review of the Anxiety Research Language Learning, 28(1), 129-142.
• Sevinç, B., Özmen, H. ve Yiğit, N. (2011). Investigation Of Primary Students’ Motivation Levels Towards Science Learning. Science Education International, 22(3), 218-232.
• Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2011). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Uzun, N. ve Keleş, Ö. (2010). Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyonun Bazı Demografik Özelliklere Göre Değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 561- 584.
• Watters, J. J. ve Ginns, I. S. (2000). Developing Motivation To Teach Elementary Science: Effect Of Collaborative And Authentic Learning Practices İn Preservice Education. Journal of Science Teacher Education, 11(4), 277–313.
• Wolters, C. A. ve Rosenthal, H. (2000). The Relation Between Students’ Motivational Beliefs And Their Use Of Motivational Regulation Strategies. International Journal of Educational Research, 33, 801-820.
• Wynstra, S. ve Cummings, C. (1990). Science Anxiety: Relation with Gender, Year in Chemistry Class, Achievement and Test Anxiety. 12th Midwetern Educational Research Association, Chicago.
• Yenice, N., Saydam, G. ve Telli, S. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyonlarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13 (2), 231-247. Yıldırım, B. (2015). Fen Bilimleri Öğrenme Kaygı Ölçeği: Geçerlilik Ve Güvenirlik Çalışması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 33-43.
• Yılmaz, H. ve Çavaş, P. (2007). Reliability and Validity Study of the Students’ Motivation toward Science Learning (SMTSL). Questionnaire. Elementary Education Online, 6(3), 430-440.
• Yolagiden, C. ve Bektaş, O. (2018). Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilimleri Öğrenme Kaygıları İle Fen Bilimleri Öğrenme Yönelimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 18-41.