Principal Burnout In Primary School

Yıl 2005, Cilt: 41 Sayı: 41, 7 - 24, 01.02.2005

Yrd. Doç. Dr. Ali Aksu Yrd. Doç. Dr. Asuman Baysal Rüstü Ünsal Polis Meslek Yüksek Okulu

Öz

The aim of this research is to investigate the burnout level among the primary school principals and to determine whether the burnout level in the primary school principals varies significantly according to the some variables or not. The research is descriptive. The population of the research consists of the primary school principals who work in the center of İzmir and in the center of the districts of İzmir during the 2002-2003 academic year. In the study, “An Information Form” which includes the socio-demographic situation and occupational information of the principals and “Maslach Burnout Inventory” Educators Form were used. Total 218 questionnaires were evaluated and X and SS scores were found and t test, one way variance analysis and scheffe test were made by using SPSS statistics program. In this research the following findings were obtained: The primary school principals' perceptions of their burnout vary significantly according to their education level, experience, the district they work in and their experience as an administrator. The perception of the burnout does not vary significantly by gender and income of the principals.

Anahtar Kelimeler

burnout , primary school principal

İlköğretim Okulu Müdürlerinde Tükenmişlik

Öz

Bu araştırmanın amacı, İzmir ilinde görev yapmakta olan ilköğretim okulu müdürlerinin tükenmişlik düzeylerini belirleyerek; ilköğretim okulu müdürlerinin tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip, göstermediğini belirlemektir. Araştırma betimsel niteliktedir. Araştırmanın evreninin, 2002–2003 eğitim-öğretim yılında İzmir merkez ilçelerinde görev yapan ilköğretim okulu müdürleri oluşturmaktadır. Çalışmada yöneticilerin sosyo-demografik durumlarını ve mesleki bilgilerini içeren bir “Bilgi Formu” ile “Maslach Tükenmişlik Envanteri” Eğitimci Formu kullanılmıştır. Toplam 218 ölçek değerlendirmeye alınmış, SPSS istatistik programında aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri bulunmuş, t-testi, tek yönlü varyans analizi ve scheffé testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda şu bulgular elde edilmiştir: Okul müdürlerinin tükenmişliklerini algılamaları eğitim düzeylerine, kıdemlerine, görev yaptıkları ilçeye ve yöneticilik kıdemlerine göre anlamlı farklılık göstermektedir. Tükenmişliği algılama; okul müdürlerinin cinsiyeti ve ekonomik gelirlerine göre anlamlı farklılık göstermemektedir

Anahtar Kelimeler

tükenmişlik , ilköğretim okulu müdürü

Kaynakça

• Akçamete, G.; Kaner, S. ve Sucuoğlu, B. (1998).Engelli ve Normal Çocuklarla Çalışan Öğretmenlerin Tükenmişlik ve İş Doyumu Arasındaki İlişkinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, „ VI. Ergonomi Kongresi, Milli Prodüktivite Merk. Yay. No: 622, 27-29 Mayıs, Ankara Aydın, (1993).
• Bailey, R. D. (1985). The burnt-out helper: Coping with stress in earing. Blackwell Soiertific Publications Ltd. Oxford, 28-35
• Çam, O. (1991). “Hemşirelerde Tükenmişlik (Burnout) Sendromunun Araştırılması”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, E.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir 14.
• Cordes, V. L. ve Dougherty, T. W. (1993). “A Review and İntegration of Research on Job Burnout” Academy of Management Review.
• Farber, B. A. (1984). “Stress and burnout in suburban teachers”, Journal of Educational Research, 77, , 325.
• Feldstein, S. B. (2000). “The relationship between supervision and burnout in school cunselors.” DAI-A, 61/02: 507
• Fidan, N. ve Erden, M. (1987). Eğitim Bilimine Giriş, Repa Eğitim Yayınları : 1, Ankara.
• Girgin, G. (1995). İlkokul Öğretmenlerinde Meslekten Tükenmişliğin Gelişimini Etkileyen Değişkenlerin Analizi ve Bir Model Önerisi (İzmir İli Kırsal ve Kentsel Yöre Karşılaştırması) Yayınlanmamış Doktora Tezi, DEÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
• Higlin, J. N. (1997). The Relationship Between Students’ Family Economic Factors, Burnout, And Administrative Tasks of South Dakota Elemantary Principals.DAI-A 58/03 p. 667
• Izgar, H. (2001). Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik Nedenleri Sonuçları ve Başa Çıkma Yolları. Nobel Yay. Ankara.
• Kaya, Y. K. (1984). “Eğitim Yönetimi Kuram ve Türkiye’deki Uygulama. T.O.DA. I. Enstitüsü Yayınları, No: 208, Ankara.
• Maclach, C. ve Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Ocupational Behavior, 2.
• Maslach, C. (1982). “Burnout: The cast of caring, Englewood Cliffs, Prentice-Hall, NJ,
• Pines, A. ve Maslach, C. (1980). “Combatting Staff burnout in a day care center: A case study, Child Care Quarterly, g, 5-16
• Sarros, J. C. (1988). “Administrator Burnout. Findings and Future directions”, The Journal of Educational Administration, 26/2 1184.
• Sirley, P E. (1987). A Study of Outcomes of Stres Management Training in Ministerial Programs of Higher Education (Burnout). DAI-A, 47/08 P. 2915.
• Thierauf, R.; Klekamp, R. C. ve Geeding, D. W. (1977). Management Principles and Practices, A Continency and Questionnaire Approach. John Wiley Sons Inc, New York.
• Torelli, J. A. (1994). Occupational Stres and Burnout in Educational Adminstration DAİ-A 54/12, p: 4328.
• Wieskopf, P.E. (1980). Burnout Among Teachers of Exceptional Children”, Exceptional Children, V: 47, N: 1, 18
• Wreen, D. A. ve Voich, D. (1984). Management Process, Structure and Behavior, John Wiley and Sons Inch. New York.
• Graf, L. W. (1996). Superintendent Burnout in the Public School A Study of Demographic and Enviromental Variables and Their Effects on the School Superintendent DAI. 57/8, P. 3337.
• Ellis. S. E. (1993). A Study of Burnout Levels Among Community College Administrators. DAI, 44/11. P. 3298.
• Dönmez, B. ve Güneş, H. (2001). İlköğretim Okulu Yöneticilerinde Tükenmişlik. Eğitim Araştırmaları Dergisi, Sayı : 5 , 71.