KUR’AN’DA FITRÎ YAPININ SINIRLARINI BELİRLEYEN İLKELER

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 49 - 68, 09.03.2018

Ahmet Özdemir

Öz

Yaşadığımız çağda gelişen bilim ve
teknoloji insanlara geçmişte olanla kıyaslanamayacak ölçüde fıtrî yapı üzerinde
tasarruf edebilme imkânı sunmaktadır. Bu gelişmeler fıtrî yapı üzerindeki
müdahalelerin meşruiyet sınırlarının çizilmesine yardım edecek temel ilkelerin
tespit edilmesinin önemini göstermektedir. Naslarda fıtrata müdahale
konularında uyulması gereken ilke ve kurallar beyan edilmiştir. Çalışmada fıtrî
yapıya müdahale kapsamında çizilen sınırlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Yeryüzünü
imar etmek insanoğlunun bir vazifesi olmakla birlikte, bu faaliyetlerinde fesat
ve bozguna sebep olmamak, mevcut ekolojik dengeyi tahrip etmemek, yaratılıştan
gelen farklılıkları tabiî olarak görmek, üremeye ve neslin devamına zarar
vermemek, zarurî ve ihtiyaca dayalı maslahatların yanında tahsinî maslahat
taleplerini de meşru kabul etmek başlıca gözetilmesi gereken ilkelerdendir. 

Anahtar Kelimeler

Fıtrat, Fıkh-î kaide, İmar, Maslahat, Feraset

Kaynakça

• Abdulbâki, Muhammed Fuad, el-Mu’cemü’l-müfehres li elfâzi’l-Kur’an, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut 1991.
• Abdülvahid Hamid, İslam Fıtrî Yol (trc. Murat Çiftkaya), Kitabevi Yayınları, İstanbul 1997.
• Altuntaş, Halil- Şahin Muzaffer, Kur’an-ı Kerim Meâli, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2005.
• Aydın, Hüseyin, Ekolojik Sorunlara Teolojik Yaklaşımlar, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2008.
• Bardakoğlu, Ali “Süslenme”, İslam’da İnanç İbadet ve Günlük Yaşayış Ansiklopedisi, İfav Yayınları, İstanbul 1997.
• Begavî, Ebû Muhammed Hüseyin, Meâlimü’t-Tenzîl, Riyad 1997.
• Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukukı İslamiyye ve Istılahatı Fıkhiyye Kamusu, Bilmen Yayınevi, İstanbul t.y.
• Cihami, Cirar - Dügaym, Semih el-Mevsuatü'l-câmia li-mustalahâti'l-fikri'l-Arabî ve'l-İslamî, Mektebetu Lübnan, Beyrut 2006.
• Dönmez, İbrahim Kâfi, “Maslahat”, DİA, Ankara 2003.
• Fahreddin er-Râzî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ömer, Mefâtîhu’l-gayb, Beyrut 2000.
• Hâzin, Ebu’l-Hasen Ali b. Muhammed, Lübâbu’t-Te’vîl fî Meâni’t-Tenzîl, y.y.
• İbn Nüceym, Zeynüddin Zeyn b. İbrahim, el-Eşbâh ve’n-Nezâir, Daru’l-Fikr, Dımaşk 1986.
• Karaman, Hayreddin vdğr, Kur’an-ı Kerim ve Açıklamalı Meâli, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2011.
• Karaman Hayreddin vdğr, Kur’an Yolu, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2008.
• Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed, el-Câmi li ahkâmi’l-Kur’an, Riyad 2003.
• Mâverdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed, en-Nüket ve’l-Uyûn, t.y.
• Okuyan, Mehmet, Çok Anlamlılık Bağlamında Kur’an-ı Kerim Sözlüğü, Düşün Yayıncılık, İstanbul 2015.
• Özdemir, Ahmet, Kur’an’da Yeralan Fıkhî İlke ve Konular, Murat Kitabevi, Ankara 2014.
• Öztürk, Mustafa, Kur’an ve Yaratılış, Kuramer Yayınları, İstanbul 2015.
• Öztürk, Yaşar Nuri, Din ve Fıtrat, Yeni Boyut, İstanbul 1992.
• Ragıb el-İsfehanî, Ebu’l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed, Müfredâtu elfâzi’l-Kur’an, Dâru’l-Kalem, Dımaşk, t.y.
• Resmi Gazete, “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği”, Tarih: 30.07.2008, Sayı: 26952.
• Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerir, Câmiu’l-beyan fî tefsiri'l-Kur'ân, Müessesetür’-Risâle, Beyrut 2000.
• Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Muhammed b. Amr, el-Keşşâf, Dâru’l-Kitabi’l-Arabî, Beyrut1407.