HAÇLI SEFERLERİNİN EN ZALİM KARAKTERİ

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 91 - 118, 30.06.2018

Nadir Karakuş

Öz

Haçlı Seferleri, Doğu ile Batı arasında
düşmanlığın en önemli sebeplerinden birisi olarak görülür. Bu düşmanlığın
sebepleri arasında Batı kendi acımasızlığını ve kutsala olan saygısızlığını hep
ikinci plana atar. İkinci Haçlı Seferleri için Doğu’ya gelip, daha sonra
buradan ayrılmayan Châtillonlu Renaud, batıda topraklarını büyük kardeşlerine
kaptırdığı için acımasızlığı, ataklığı ve hırsı ile Kutsal Topraklar’da kendine
bir yer arayan binlerce Haçlı maceraperestten birisidir. Yaptığı evlilikler
sayesinde elde ettiği avantajları, nefret ve acımasızlıkla artırma peşindedir.
Onun yaptıklarının Haçlıları nasıl bir felakete sürüklediği yanında,
etrafındaki karakterleri tanımak da, Haçlıların Doğu’da ne aradıklarının
cevabının verilmesi açısından önemli bir husustur.

Anahtar Kelimeler

Haçlı Seferleri, Renaud, Nureddin, Selahaddin, Kutsal

Kaynakça

• Altan, Ebru. “Renaud de Châtillon: Antakya Prinkepsi (1153-1160), Mâverâ-i Ürdün Senyörü (1177-1187)”. Tarih Dergisi. sayı: 55, (2012/1). İstanbul: 2013. 1-30. Anonim. Haçlı Seferleri. Çev. Ergin Ayan. İstanbul: Selenge Yayınları, 2013.Arnold, Thomas Walker. İslâm’ın Tebliğ Tarihi. Trc. Bekir Yıldırım-Cenker İlhan Polat. İstanbul: Erkam Matbaası, 2007.Asbridge, Thomas. Haçlı Seferleri. Trc. Ekin Duru. İstanbul: Say Yayınları, 2014.Ateş, Süleyman. Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, 1991.Bilge, Mustafa L. “Akabe”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 2: 210. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.Buhl, Fr. “Hattîn”, İslâm Ansiklopedisi, 5/1: 375. İstanbul: Milli Eğitim Yayınevi, 1977. Burton, Michael. “The Society’s Tour in Lebanon, Syria and Jordan”, Asian Affairs. January: 2001. Cahen, Claude. Haçlı Seferleri Zamanında Doğu ve Batı. Trc. Mustafa Daş. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2016. Clouse, R. G. “Templars”, The New International Dictionary of the Christian Church, ed. J. D. Douglas. Michigan: 1974.Cole, P. J. “Christian Perceptions of the Battle of Hattin (583/1187), Al-Masaq, VI (1993) 9-39. Çağrıcı, Mustafa. “Fil Sûresi”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 13: 69-70. İstanbul: TDV Yayınları, 1996, Demirkent, Işın. Urfa Haçlı Kontluğu, 1118-1146. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2. Baskı, 1994.Demirkent, Işın. “Haçlılar”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 14: 528-30. İstanbul: TDV Yayınları, 1996, Demirkent, Işın. “Hıttîn Zaferi ve Kudüs’ün Müslümanlarca Fethinin Batı’daki Akisleri”, TTK Belleten, LII/205 (Ankara: 1988), 1547-1555. Duggan, T. M. P., “Dirty Wars, The World is a Battlefield”, Journal of Book Notices, Reviews and Translations. London: 2016.Ekrenkreutz S. Saladin. New York: 1972. el-Hamevî, Ya’kût, , Mu’cemü’l-Büldân. Thk. Ferîd Abdülaziz el-Cündî. Beyrut: Daru’l-Kütübü’l-Ilmiyye, 1410/1990. el-Isfehanî, İmadüdin Kâtib. Hurûbu Selahaddin ve Fethu Beyti’l-Makdis, el-Fethu’l-Kussî fî Fethi’l-Kutsî. 1. Baskı. Yy.: Dâru’l-Menâr, 1425/2004. el-İdrisî, Şerîf. Nüzhetü’l-Müştâk. Beyrut: 1409/1989.es-Sakkâr, Sâmi, “Remle”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 34: 560-61. İstanbul: TDV Yayınları, 2007. ez-Zehebî. el-Iber fî Haberi Men Ğaber. Thk. Ebû Hâcir Muhammed es-Saîd. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, ts.France, John. “The First Crusade, Impelled By The Love of God”. Crusedas, The Illustrated History. Ed. Madden F. Duncan Baird Publishers: The University of Michigan Press, 2004.Gibbon, E. The History of The Decline and Fall of The Roman Empire. London: Cambridge Press, 1866. Gidden, H. W. “Ayla”. Encyclopedia of Islam. 1: 783-84. Leiden: Brill Press, 1954. Grousset, R. Histoire des Cdoisades. Paris: 1936-43.Hamîdullah, Muhammed. Le Saint Coran. Paris: 1989. Hamîdullah, Muhammed. el-Vesâikü’s-Siyâsiyye. Beyrut: 1405/1985. Hamilton, Bernard. The Leper King and His Heirs: Baldwin IV and The Crusader Kingdom of Jaruselam. New York: Cambridge Universty Press, 2009.Heyd, W. Yakın-Doğu Ticaret Tarihi. Çev. Enver Ziya Karal. 2. Baskı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2000. Hillenbrand, Carole. Müslümanların Gözünden Haçlı Seferleri. Çev. Nurettin Elhüseyni. 1. Basım. İstanbul: Alfa Yayınları, 2015.Hitti, P. K. Siyasî ve Kültürel İslâm Tarihi. Çev. Salih Tuğ. İstanbul: Boğaziçi Yayınları, 1981. Holt, P. M. Haçlı Devletleri ve Komşuları. Çev. Tanju Akad. İstanbul: Kitap Yayınevi, 2007. Holt, P. M. Haçlılar Çağı, 11. Yüzyıldan 1517’ye Yakındoğu. Çev. Özden Arıkan. İstanbul: Numune Matbaacılık, 1999.İbn Cübeyr. Endülüsten Kutsal Topraklara. Çev. İsmail Güler. İstanbul: Selenge Yayınları, 2003.İbn Haldun. Kitâbü’l-İber ve Dîvânu Mübtede’ ve’l-Haber fî Tarîhi’l-Arab ve’l-Berber ve Âsirihim min Zevi’ş- Şe’ni’l-Ekber. Thk. Halil Şahâde. 3. Baskı. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1408/1985.İbn Hallikân. Vefeyâtü’l-A’yân ve Enbâü Ebnâi’z-Zamân. Thk. İhsan Abbas. Beyrut: Dâru’s-Sadr, ts. İbn Havkal. X. Asırda İslâm Coğrafyası. Çev. Ramazan Şeşen. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2014. İbn Hurdazbih. el-Mesâlik ve’l-Memâlik. Leiden: Brill Matbaası, 1889. İbn Kesîr. el-Bidâye ve’n-Nihâye. Thk. Ahmed Abdülvahhâb Fetîh. 1. Baskı. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1413/1992.İbn Şeddâd Bahâeddin. en-Nevâdiru’s-Sultâniyye ve’l-Mehâsinu’l-Yûsufiyye (Sîretu Selahaddin Eyyûbî). Thk. Cemâleddin eş-Şeyyâl. 2. Baskı. Kahire: Mektebetü’l-Hâncî, 1415/1994.İbn Vasıl. Müferricü’l-Kürûb fî Ahbâri Benî Eyyûb. Thk. Cemaleddin Şeyyâl. Kahire: Dâru’l-Kütübi ve’l-Vesâiku’l-Kavmiyye, 1377/1957.İbnü’l-Esir. el-Kâmil fi’t-Tarih. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1407/1987.İmadeddin el-Kâtib. el-Berku’ş-Şâmî. Thk. Fâlih Hüseyin. 1. Baskı. Amman: 1987. Jackson, Thomas. “Concept of a Crusaid”. Rivier Academic Journal, V/2. Fall: 2009. Jonathan, Riley-Smith. What were the Crusades. 4. Baskı. San Francisco: 2009. Kırpık, Güray. Doğunun ve Batının Gözünden Haçlı Seferleri. İstanbul: Selenge Yayınları, 2009.Kök, Bahattin. “Nûreddin Zengî, Mahmud”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 33: 260. İstanbul: TDV Yayınları 2007, Küçüksipahioğlu, Birsel.Trablus Haçlı Kontluğu Tarihi. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2007.Lamb, Harold. Selahaddin Eyyûbî ve Haçlılar. Çev. Sinem Ceviz. 1. Baskı. İstanbul: İlgi Kültür Sanat Yayıncılık, 2017.Lane- Pool, Stanley. Saladin and the Fall of the Jerusalem. Londra: 1898. Maalouf, Amin. Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri. Çev. M. A. Kılıçbay. 1. Baskı. İstanbul: Telos Yayıncılık, 1997.Nicholson R. Tancred. Chicago: 1940.Nicolle, David. Birinci Haçlı Seferleri, 1096-99. Çev. L. Ece Sakar. 2. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2013.Nicolle, David. İkinci Haçlı Seferi Tarihi, 1148. Çev. L. Ece Sakar. 2. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2014.Özaydın, Abdülkerim. “Dânişmendliler”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 8: 470. İstanbul: TDV Yayınları 1993. Paine, Mike. Haçlı Seferleri. Çev. Cumhur Atay. İstanbul: Kalkedon Yayınları, 2011.Riley Smith, Jonathan. The Crusades. New York: Oxford Universty Press, 1995.Runciman, Steven. Haçlı Seferleri Tarihi. Çev. Fikret Işıltan. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1987.Stevenson, W. B. The Crusaders İn The East. Cambridge: Cambridge At The University Press, 1907.Şeşen, Ramazan. Selahaddin Eyyubî ve Devlet. İstanbul: Çağ Yayınları, 1987. Şeşen, Ramazan. “Hittîn Savaşı”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 18: 165-67. İstanbul: TDV Yayınları, 1998, Thorne, C. G. “Hospitallers”. The New International Dictionary of the Christian Church. Ed J. D. Douglas. Michigan: 1974.Turan, Abdulkadir. “Nureddin Mahmud Zengî’nin Faaliyetleri ile Dul Kalan Haçlı Kadınlarının Haçlılar Açısından Yol Açtığı Sorunlar”. Yakındoğu İlâhiyat Fakültesi Dergisi. cilt: 3, sayı: 1. Lefkoşa: Bahar 2017.Urfalı Mateos Vekayi-Nâmesi (952-1136) ve Papaz Grigor’un Zeyli (1136-1162). 2. Baskı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1987.William of Tyre. A History of Deed Beyond The Sea. İngilizceye çeviren ve açıklamaları ekleyen: Emily Atwater Babcock. New York: Colombia Universıty Press, 1943.