إن التعامل مع النّص القرآني، يستوجبُ على المفسر اعتباره نصا مقدّسا بالدرجة الأولى، وبالتالي فإن عليه عندما يريد النظر البحثي في النص القرآني أن يقتربَ من مراد الله من الآية القرآنية على حقيقتها تمامًا، كلما كان بمقدورِه ذلك، متسلحًا في ذات الوقت بما بحوزته من أدوات منهجية، ومختلف مناهج البحث العلمي المتاحة للنّص. ومن جهة أخرى فإنّ القرآن الكريم يمثّل مصدرا للعلوم والمعارف التي بنيت عليها الحضارة الاسلامية العظيمة سواء كانت علوما دينية بنسبة أكبر أو علوما دنيوية متناثرة في ثنايا النص القرآني، وهو بهذا الثراء المعرفي يحتاج إلى منهج بحثي متكامل للوصول إلى أعمق نقطة مفاهيمية يحتملها النص. بيد أنّ هناك من يحاول تحليل النص القرآني بأسلوب يعالج مفاهيم النص بأن يستند على المعنى، ويلاحظ التناقضات ضمن المعنى نفسه معتمداً على استقلالية النص بوصفه بنية لغوية، بعيدا عن السلطة القدسية. وبين هذا وذاك، تختلف القراءات حول النص القرآني وتتباين المناهج المتاحة التي تأخذ بزمام النص فهما واستنباطا. ويلوح التساؤل التالي: أي المناهج أنسب لقراءة النص القرآني ؟. هذا التساؤل هو ما يتسهدف البحث معالجته، كما يحاول الباحث الوصول إلى تعريف جيّد للمنهج التكاملي الذي يناسب حقيقة النص القرآني وطبيعته. وقد قسمنا هذا البحث إلى تمهيد عرضنا فيه أهمّ المصطلحات المؤسّسة للبحث، ومبحثين؛ جاء في المبحث الأوّل بيان حقيقة النّص القرآني، وجاء في المبحث الثاني عرض لأهمّ المناهج البحثية المتاحة لقراءة النص القرآني، وخاتمة تضمّنت أهمّ النتائج التي توصّل إليها الباحث.
التفسير المنهج المتكامل القرآن الكريم جودة المنهج مناهج البحث
Engaging with the Qurʾānic text requires the interpreter to approach it first and foremost as a sacred text. Consequently, when undertaking scholarly inquiry into the Qurʾān, the interpreter must strive to discern God's intended meaning as closely as possible, armed with the methodological tools and the various scientific research approaches available for analyzing texts. On another level, the Qurʾān serves as a source of knowledge, and with its rich intellectual content, it necessitates a comprehensive research methodology to access the deepest conceptual layers the text may offer. However, some attempt to analyze the Qurʾānic text in a manner that addresses contradictions within its meaning, relying on the text’s autonomy as a linguistic structure, while distancing it from its sacred authority. In doing so, they approach the Qurʾānic text with a deconstructive method, often relentless in their analysis. Amid these divergent approaches, interpretations of the Qurʾānic text vary, as do the available methodologies that seek to comprehend and extract meaning from it. This raises the following question: Which methodologies are most suitable for reading the Qurʾānic text? This research consists of an introduction where we present the key terms of the study and two sections. In the first section, the reality of the Quran text is explained, while the second section presents important research methods for reading the Quran text. The conclusion section includes significant findings we reached in our research.
Tafsīr The Integrative Method The Qurʾān Text Research Methods
Kur'an metnine yaklaşım, müfessirin onu öncelikle kutsal bir metin olarak kabul etmesini gerektirir. Dolayısıyla müfessir, Kur'an metninde araştırmaya dayalı bir inceleme yapmak istediğinde, elinden geldiğince, ayetlerin gerçek anlamda Allah'ın muradına en yakın şeklini tespit etmelidir. Aynı zamanda, metni yorumlamak için mevcut olan metodolojik araçlar ve çeşitli bilimsel araştırma yöntemlerine de sahip olmalıdır. Öte yandan, Kur'an-ı Kerim, büyük İslam medeniyetinin üzerine inşa edildiği ilim ve irfanın kaynağını temsil eder. Kur'an'ın üzerine inşa edildiği bu ilimler, büyük oranda dini ilimler olmakla birlikte, Kur'an metninin satır aralarına serpiştirilmiş dünyevi ilimleri de ihtiva eder. Kur'an, bu zengin bilgi birikimiyle, metnin içerdiği en derin kavramsal noktaya ulaşmak için bütüncül bir araştırma yöntemine ihtiyaç duyar. Ancak, bazıları Kur'an metnini ve bu metnin kavramlarını anlama dayalı bir yaklaşımla analiz etmeye çalışır. Bu yaklaşım, metnin dilsel bir yapı olarak bağımsızlığına dayanır ve kutsallık otoritesinden uzak bir biçimde, anlamın kendi içindeki çelişkilerini gözlemler. İşte bu iki ayrı yaklaşım arasında, Kur'an metni hakkındaki okumalar farklılık arz eder ve metni anlama ve ondan sonuç çıkarma konusunda mevcut olan yöntemler çeşitlilik gösterir. Bu aşamada şu soru akla gelir: Kur'an metnini okumak için en uygun yöntem hangisidir? İşbu araştırma, bu soruyu ele almayı ve tartışmayı amaçlamaktadır. Ayrıca araştırmada, Kur'an metninin hakikatine ve doğasına uygun bütüncül bir yöntem kullanılarak detaylı ve kapsamlı bir sonuca ulaşmak hedeflenmektedir. Bu araştırmayı, araştırmanın temelini oluşturan en önemli kavramları ele aldığımız bir giriş ve iki bölüme ayırdık. Birinci bölümde, Kur'an metninin hakikati üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde ise, Kur'an metnini okumak için mevcut olan farklı araştırma yöntemlerine yer verilmiştir. Sonuç bölümünde ise, araştırmacının ulaştığı önemli veriler yer almaktadır.
Tefsir Bütüncül Yöntem Kur Araştırma Yöntemleri Yöntem Kalitesi.
Birincil Dil | Arapça |
---|---|
Konular | Tefsir |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 31 Mart 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 31 Mart 2025 |
Gönderilme Tarihi | 27 Kasım 2024 |
Kabul Tarihi | 21 Mart 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 9 Sayı: 1 |
Kastamonu İlahiyat Fakültesi Dergisi Creative Commons Atıf 4.0 International License (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.