Schoeler, Gregor. İslam’ın İlk Dönemlerinde Yazı ve Rivayet. Çev. Güllü Yıldız. İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları, 2022.

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 2, 96 - 102, 30.09.2025

Peyman Ünügür Tekin

Öz

Schoeler’in bu kitabına dair yapılabilecek en özlü değerlendirme, onun 8. asırda başlayan tasnif literatürünü ilk aşamalarında bir “ders edebiyatı” olarak nitelendirmesi; bu bakımdan yazarımızın onların varlığını neredeyse yok sayan Goldziher ile onları erken dönemden itibaren sistematik birer kitap olarak tasavvur eden Sezgin’in yaklaşımları arasında, onlara alternatif orta bir noktada durduğudur. Kitabın içeriğiyle ilgili bu hususlara ilaveten başarılı çeviri hakkında da birkaç söz söylemek gerekir. Son derece akıcı bir dille Türkçe’ye kazandırılan eserdeki bilhassa ıstılahların Türkçe’ye isabetli şekilde aktarılışında çevirmenin İlahiyatçı kimliğinin etkisi hissedilmektedir. Türkiye’deki ilahiyat çalışmalarında görüşlerine çokça atıf yapılan Schoeler’in Türkçe’ye kazandırılan ilk kitabı olması hasebiyle önem arz eden bu çeviri, yazarın görüşlerinin daha geniş kitlelerce tanınmasına olanak sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Schoeler , İslam’ın İlk Dönemlerinde Yazı ve Rivayet. , Güllü Yıldız

Kaynakça

• Çelik, Selim. Alman Oryantalist Gregor Schoeler’in Hadis Hakkındaki Görüşlerinin Analizi. İstanbul: Ravza Akademi, 2023.
• Hansu, Hüseyin. “Fuat Sezgin’in Modern Dönem Hadis Tartışmalarına Katkısı: Yazılı Rivayet Teorisi ve Etkileri”. Hadis ve Siyer Araştırmaları 5/1 (2019), 67-89.
• Kızıl, Fatma. “Oryantalistlerin Akademik Hadis Araştırmaları: Ana Eğilimler, Yerleşik Kabuller ve Temel İddialar”. Hadis ve Siyer Araştırmaları Dergisi 5/1 (2019), 155-245.
• Kızılkaya Yılmaz, Rahile. Çağdaş Hadis Tartışmaları ve Muvatta’. İstanbul: İFAV, 2020.
• Schoeler, Gregor. Ecrire et transmettre dans les débuts de l'Islam. Paris: Presses Universitaires de France, 2002.
• Schoeler, Gregor. “Erken Dönem İslâm’da Bilimlerin Yazılı ve Sözlü Rivâyeti Meselesi”. çev. Bekir Ezer. Hadis Tetkikleri Dergisi 6/2 (2008), 131-156.
• Schoeler, Gregor. “İslam’ın İlk Döneminde Bilimlerin Sözlü veya Yazılı Rivayeti Sorunu”. çev. Nimetullah Akın. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 48/2 (2007), 171-96. https://doi.org/10.1501/Ilhfak_0000000950
• Schoeler, Gregor. “Mûsâ b. Ukbe'nin Kitâbü'l-Meğâzî'si ile İlgili Yeni Bulgular”. çev. Hüseyin Akgün. İSTEM 11/22 (2013), 11-21.
• Schoeler, Gregor. “Sözlü Tora ve Hadis: Rivâyet, Yazım Yasağı, Redaksiyon”. çev. Hüseyin Akgün. Hadis Tetkikleri Dergisi 6/1 (2008), 135-173.
• Schoeler, Gregor. The Biography of Muḥammad Nature and Authenticity. çev. Uwe Vagelpohl. ed. James E. Montgomery. New York- Londra: Routledge, 2011.
• Schoeler, Gregor. The Genesis of literature in Islam From the Aural to the Read. çev. Shawkat M. Toorawa. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2009.
• Tekin, Dilek. “Oryantalistlerin İkra Rivayetinin Tarihine Dair İddiaları: Gregor Schoeler Özelinde Bir İnceleme”. Akademik Siyer Dergisi 10 (Haziran 2024), 1-20. https://doi.org/10.47169/samer.1476415