KOP bölgesi fen bilimleri öğretmenlerinin sosyobilimsel konular, öğretimi ve SBK temelli öğretmen eğitimi içeren bir TÜBİTAK 4005 projesi hakkında görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 367 - 390, 02.12.2022

Nurcan Tekin

https://doi.org/10.33400/kuje.1057903

Öz

Sosyobilimsel konular (SBKlar) fen eğitiminde bilimsel okuryazarlığın sağlanmasında oldukça önemli olarak kabul edilmektedir. SBKlar bilimsel temele dayanan, doğasında tartışma ve zıtlık barındıran ve toplumlar tarafından politik ve sosyal normlar etkisinde tartışılabilen konulardır. SBKlar tartışmaya açık doğası nedeniyle, ülkelerin eğitim programlarında önemli yer tutmaktadır. Öğrencilerini tartışma ortamlarına dahil ederek karşılaşılan bir durumda farklı görüşlere saygı duyma bakımından vatandaşlık becerisi kazandırmayı hedefleyen fen bilimleri öğretmenlerinin bu konulara sınıflarında daha çok yer vermeleri gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, SBKlar temelli öğretmen eğitimi programını içeren bir TÜBİTAK 4005 projesi kapsamında, katılımcı öğretmenlerin sosyobilimsel konular, öğretimi ve proje hakkında görüşlerini ortaya koymaktır. Tek gruplu ön test-son test deneysel desene göre desenlenen bu çalışmada, çalışma grubunu, projede ön plana çıkan SBKların yerel özelliği göz önünde bulundurulduğundan, öncelikli olarak Konya Ovası Projesi (KOP) bölgesinden (11 KOP bölgesi, 8 KOP bölgesi dışı) olmak üzere Türkiye’nin çeşitli illerinden 19 fen bilimleri öğretmeni (11 kadın, 8 erkek) oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Proje Katılım Formu, Sosyobilimsel Konuların Öğretimi ile ilgili Görüşler Ölçeği, Sosyobilimsel Konular Görüşme Formu, Bil-İste-Öğren Formu ve Proje Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Proje verilerinin değerlendirilmesinde nicel ve nitel veri analiz yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinin sonucunda, öğretmenlerin SBKların öğretilmesine yönelik görüşlerinde, ön, son ve izleme testi puanları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı görülmektedir. Öğretmenlerin SBKlara yönelik görüşlerinde, etkinlikler sonrası SBKlara verilen örneklerin büyük oranda arttığı sonucuyla karşılaşılmaktadır. Ayrıca, öğretmenlerin proje süreci hakkında genel olarak olumlu görüşe sahip olduğu sonucu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

TÜBİTAK 4005 projesi, fen bilimleri öğretmenleri, KOP bölgesi, öğretmen görüşleri, sosyobilimsel konular, KPP region, teacher views

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK Bilim Toplum Programları Müdürlüğü TÜBİTAK 4005

Proje Numarası

119B147

KPP region science teachers' views on socioscientific issues, teaching and TUBITAK 4005 project involving SSI-based teacher education

Öz

Socioscientific issues (SSIs) are considering as very important to scientific literacy in science education. SSIs are scientifically based, controversial and contradictory in nature and can be discussed by societies under the influence of political and social norms. SSIs, due to their controversial nature, have an important role in the education programs of countries. Science teachers, who aim to gain citizenship skills in terms of respecting different opinions in a situation encountered by including their students in discussion environments, should include these issues more in their classrooms. The aim of this study is to reveal the views of the participating teachers about SSIs, teaching SSIs and the project within the scope of a TUBITAK 4005 project that includes a teacher education program based on SSIs. This study was designed according to the one group pretest-posttest experimental design. Considering the local characteristics of the SSIs, the study group consists of 19 science teachers (11 women, 8 men) from various provinces of Turkey, primarily from the Konya Plain Project (KPP) region (11 KPP regions, 8 outside the KPP region). In the research, Project Participation Form, Instruction of Socioscientific Issues Perception Scale, Socioscientific Issues Interview Form, Know-Want-Learn Form and Project Evaluation Form were used as data collection tools. Quantitative and qualitative data analysis methods were used together in the evaluation of the project data. Determination of quantitative data, there was seen no significant difference between the pre-test, post-test and follow-up test scores in the teachers' views on teaching SSIs. In the teachers' views on SSIs, it is seen that the examples given to SSIs after the activities increased. In addition, it was concluded that teachers generally have a positive views about the project process.

Anahtar Kelimeler

science teachers, socioscientific issues, TÜBİTAK 4005 project, KPP region, teacher views

Proje Numarası

119B147

Kaynakça

• Apaydın, Z. & Kandemir, M. A. (2018). Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersinde kullandıkları öğretim yöntem, teknik ve değerlendirme araçlarına ilişkin görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi, 33, 70-78. http://dx.doi.org/10.14582/DUZGEF.1884
• Cebesoy, U. B. & Chang Rundgren, S. N. (2021) Embracing socioscientific issues-based teaching and decision-making in teacher professional development. Educational Review, in press. https://doi.org/10.1080/00131911.2021.1931037
• Christenson, N. & Chang Rundgren, S. N. (2015). A framework for teachers’ assessment of socioscientific argumentation: An example using the GMO issue. Journal of Biological Education, 49, 204-212. https://doi.org/10.1080/00219266.2014.923486
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). Routledge.
• Creswell, J. (2013). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (3rd Ed.). Sage.
• Dawson, V. & Venville, G. J. (2009). High-school students’ informal reasoning and argumentation about biotechnology: An indicator of scientific literacy? International Journal of Science Education, 31(11), 1421-1445. https://doi.org/10.1080/09500690801992870
• Ekborg, M., Ideland, M. & Malmberg, C. (2009). Science for life: A conceptual framework for construction and analysis of socio-scientific cases. NorDiNa, 5(1), 35-46. https://doi.org/10.5617/nordina.277
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB) (2022). Güneş Enerjisi. 19 Nisan 2022 tarihinde https://enerji.gov.tr/bilgi-merkezi-enerji-gunes adresinden alınmıştır.
• Esringü, A., Canpolat, N. & Barış, Ö. (2021). “İklim Değişikliğinde Yeşil Adımlar” TÜBİTAK 4004 proje değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 883-902.
• Herman, B. C., Owens, D. C., Oertli, R. T. et al. (2019). Exploring the complexity of students’ scientific explanations and associated nature of science views within a place-based socioscientific issue context. Sci & Educ, 28, 329–366. https://doi.org/10.1007/s11191-019-00034-4
• Kara, Y. (2012). Pre-service biology teachers’ perceptions on the instruction of socio-scientific issues in the curriculum. European Journal of Teacher Education, 35(1), 111-129. https://doi.org/10.1080/02619768.2011.633999
• Ke, L., Sadler, T. D., Zangori, L. & Friedrichsen, P. J. (2021). Developing and using multiple models to promote scientifc literacy in the context of socio‑scientifc issues. Science & Education, 30(2), 1-19. https://doi.org/10.1007/s11191-021-00206-1
• Kılıç, F. Ç. (2015). Güneş enerjisi, Türkiye’deki son durumu ve üretim teknolojileri. Mühendis ve Makina, 56 (671), 28-40.
• Kim, G. & Lee, H. (2021). A case study of community-based socioscientific issue program: Focusing on the abandoned animal issue. Journal of Biologıcial Education, 55(4), 380–394. https://doi.org/10.1080/00219266.2019.1699150
• KOP Eylem Planı (2016). Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 2014-2018 Eylem Planı.
• Metin, T. N., Karışan, D. & Yenice, N. (2022). Exploration of science teachers' views about socioscientific issues. Kastamonu Education Journal, 30(1), 94-105. https://doi.org/10.24106/kefdergi.777774
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). İlköğretim Kurumları Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Onur Akçay, N., Akçay, A. & Kurt, M. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin öğretim yöntem ve tekniklerine yönelik görüş ve yeterliklerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 333-342.
• Özden, M. (2015). Prospective elementary school teachers’ views about socioscientific ıssues: A concurrent parallel design study. International Electronic Journal of Elementary Education, 7(3), 333-354.
• Sadler, T. D. (2011). Situating socio-scientific issues in classrooms as a means of achieving goals of science education. T. D. Sadler (Ed). Socio-scientific Issues in the Classroom: Teaching, Learning and Research (pp. 1-10). Springer.
• Sadler, T. D., Amirshokoohi, A., Kazempour, M. & Allspaw, K. M. (2006). Socioscience and ethics in science classrooms: Teachers perspectives and strategies. Journal of Research in Science Teaching, 43(4), 353-376. https://doi.org/10.1002/tea.20142
• Sadler, T. D. & Zeidler D. L. (2005). Patterns of informal reasoning in the context of socioscientific decision making. Journal of Research in Science Teaching, 42(1), 112-138. https://doi.org/10.1002/tea.20042
• Saunders, K. J. & Rennie, L. J. (2013). A pedagogical model for ethical inquiry into socioscientifc issues in science. Research in Science Education, 43(1), 253-274. https://doi.org/10.1007/s11165-011-9248-z
• Şensoy, S., Demircan, M., Ulupınar, Y., & Balta, İ. (2008). Türkiye İklimi, 19 Nisan 2022 tarihinde https://www.mgm.gov.tr adresinden alınmıştır.
• Tabachnik, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th Ed.). Pearson.
• Tekin, N., Aslan, O. & Yılmaz, S. (2016). Research trends on socioscientific issues: A content analysis of publications in selected science education journals. Journal of Education and Traning Studies, 4(9), 16-24. https://doi.org/10.11114/jets.v4i9.1572
• Tidemand, S., & Nielsen, J. A. (2017). The role of socioscientific issues in biology teaching from the perspective of teachers. International Journal of Science Education 39(1), 44-61. https://doi.org/10.1080/09500693.2016.1264644
• Zaim Akın, E., Evren Yapıcıoğlu, A., Durmuş, Y. & Düzgünoğlu, H. (2021). Gifted students’ decisions and justifications on a socio-scientific dilemma related to the COVID-19 pandemic. International Journal of Curriculum and Instruction 13(3), 2635-2659.
• Zeidler, D. L., Walker, K. A., Ackett, W. A. & Simmons, M. L. (2002). Tangled up in views: Beliefs in the nature of science and responses to socioscientific dilemmas. Science Education, 86, 343-367. https://doi.org/10.1002/sce.10025