Sentetik Gıda Boyalarının Drosophila melanogaster’in Oregon R Soyunda Larval Toksisite ve Ergin Ömür Uzunluğu Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Yıl 2011, Cilt: 4 Sayı: 1, 71 - 87, 29.07.2011

Handan Uysal Sıdıka Semerdöken

Öz

Bu çalışmada, beş farklı sentetik gıda boyasının (black pn, brilliant blue, pea green, ponceau 4r,
quinolin yellow) Drosophila melanogaster Oregon R yabanıl soyunun 72±4 saatlik larvaları üzerine
toksik etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla yapılan ön çalışmalar ile dört farklı uygulama dozu (25,
37.5, 50, 62.5 mg mL -1
) seçilmiştir. Çalışmamız sonucunda, tüm sentetik gıda boyalarının
konsantrasyon artışına bağlı olarak larval toksisiteyi artırdığı ve ergine dönüşebilen birey sayısını
azalttığı görülmüştür. Kontrol grubunda larvalar için hayatta kalış oranı 98% iken gıda boyaları için
bu değerin 5-25% arasında değiştiği gözlenmiştir (P<0.05). Ayrıca 3. evre larvalardan elde edilen
ergin bireylerin ortalama ömür uzunlukları izlenmiş ve kontrol grubunda 58±0.18 gün olan ortalama
ömür uzunluğunun deney gruplarında konsantrasyon artışına ve kronik beslenmeye bağlı olarak
1±0.04-7±0.11 gün olduğu belirlenmiştir.
Elde edilen bu sonuçlara göre, hem larvadan ergine gelişim evreleri hem de gelişebilen
erginlerin ömür uzunlukları kontrol gruplarıyla karşılaştırıldığı zaman sentetik gıda boyalarının
toksik etkiye yol açtıkları ve toksisite sıralamasının pea green>brilliant blue ≥ ponceau 4r> black
pn> quinolin yellow şeklinde olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Drosophila melanogaster, sentetik gıda boyaları, larval toksisite, teratojenite, ömür uzunluğu

Kaynakça

• Agarwal K, Mukherje A, Sharma A 1993. Configurational changes in rat liver nuclear chromatin caused by azo dyes. Food Chem Toxicol. 22: 337-344.