Kars İli Arazileri ve Toprak Özelliklerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt 12, Sayı 1, 15 - 27, 29.07.2019

Levent BAŞAYİĞİT Gizem UÇAR

Öz

Bu çalışma, Ardahan ve Iğdır’a il statüsü verildikten sonra Kars ilinin yeni sınırı ve yüzölçümüne göre şekillenen arazi varlığına ait haritaların oluşturulması ve topraklarının ilçelere göre dağılımlarının ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır.

Bu amaçla Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Kars İli Arazi Varlığı 1/100,000 ölçekli toprak haritası ARC GIS yazılımı kullanılarak Coğrafi Bilgi Sistemi ortamına aktarılmış, basit sorgulama işlemleri ile Kars ili arazilerinin Büyük Toprak Grupları dağılımı, arazi kullanım şekli, eğim grupları, toprak derinliği, drenaj problemleri, bünye sınıfları dağılımı, taşlılık, erozyon ve arazi kullanım kabiliyet sınıfları ile arazi kullanım kabiliyeti alt sınıflarına ait tematik haritalar üretilmiştir. Üretilen haritalara göre Kars ili arazi varlığı ve topraklarının ilçelere göre dağılımları ortaya konmuştur. Ayrıca kullanılan toprak haritasına yönelik değerlendirmeler yapılmıştır. Buna göre ilde en yaygın toprak grubunun bazaltik topraklar olduğu, topraklarının yaklaşık yarısının orta-dik eğime sahip olduğu, toprak derinliği ve drenaj özelliği yönünden bir sorun olmadığı ancak taşlılık ve kayalılık ile birlikte erozyon tehlikesi altında olduğu ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kars ili arazi varlığı, coğrafi bilgi sistemleri, istikşafi toprak haritası

Kaynakça

• Anonim, 1998. Kars İli Arazi Varlığı. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Anonim, 2012. Toprak Etüt ve Haritalama Çalıştayı Sonuç Raporu. 30-31 Ağustos, Sandıklı Afyon.
• Baker, F. G. 1978. Variability of Hydraulic Conductivity Within and Between Nine Wisconsin Soil Series. Water Resource. Research, 2007, 14: 103– 108.
• Başayigit, L., Şenol, S. 2008. Comparison of Soil Maps with Different Scales and Details Belonging to the Same Area. Soil and Water Research, 2008, 3(1): 31–39
• Başayiğit, L., Bozkurt, Y., Kaya, I. 2009. Determination of Grasslands Using Landsat TM Data and Monitoring of The Change by Years Using GIS with Special Reference to Kars Province in Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 2009, 18(1): 92-97.
• Başayiğit, L., Dinç, U. 2001. Toprak Etüd ve Haritalama Çalışmalarında Bilgisayar Teknolojilerinin Kullanımı. Tarımda Bilişim Teknolojileri 4. Sempozyumu, 283-291, 20-22 Eylül, Kahramanmaraş.
• Becket, P. H. T., Webster, R. 1971. Soil Variability: a Review. Soil fert. 34: 1-15.
• Bie, S. W., Becket, P. H. T. 1973. Comparison of Four Independent Soil Series by Air Photo Interpretation, Paphos Area (Cyprus). Photogrammetria 29: 189-202.
• Bouma, J., De Loat, P. J. M., Van Holst, A. F., Van De Nes, Th. J. 1980. Predicting the effect of changing water table levels and associated soil moisture regimes for soil survey interpretations. Soil Sci. Soc. Am. J. 44: 797-802.
• Breeuwsma, A., Vleeshoumer, J. J., Van Slobbe, A. M., Bouma, J. 1986. Derivation of land qualities to asses environmental problems from soil survey. Soil Sci. Soc. Am. J. 50: 186-190.
• Dengiz, O., Sarıoğlu, F. E. 2011. Samsun İlinin Potansiyel Tarım Alanlarının Genel Dağılımları ve Toprak Etüd ve Haritalama Çalışmalarının Önemi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 2011, 26(3):241-250
• Dent, D., Young, A. 1981. Soil Survey and Land Evaluation, George Allen and Unwin, Boston. pp 278.
• Dinç, U., Şenol, S. 1997. Toprak Etüd ve Haritalama. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No:A-50, Genel Yayın No:161, 4. Baskı, Adana, 235s.
• Genç, Z. ve Dengiz, O., 2015, Madendere havzasında fizyoğrafik faktörlerin ve bazı fiziko-kimyasal toprak özelliklerinin belirlenmesi ve haritalanması, Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 2 (1), 28-39.
• Horzum, A. 2006. Coğrafi Bilgi Sistemlerinde Veri Tabanları ve Toprak Haritalarının Hazırlanmasında Veri Tabanlarının Oluşturulması. Lisans Tezi. SDÜ Ziraat Fakültesi. Isparta.
• Marsman, B. A., De Gruijter, J. J. 1986. Quality of Soil Maps: a Comparison of Survey Methods in a Sandy Area. Soil Sur. Pab. 15, Stiboka, Wageningen, The Netherlands, 103 pp
• Oberthur, T., Dobermann, A., Neue, H. U. 1996. How Good Is a Reconnaissance Soil Map For Argonomic Purposes, Soil Use Manage. 12: 33-43.
• Soil Survey Division Staff, 1993. Soil Survey Manual. United States Department of Agriculture Handbook No:18.
• Şenol, S. 2006. Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu Sahipsiz Kalmasın. Tarım ve Mühendislik, Sayı:76-77.