Evelik Bitkisi (Rumex patientia L.) ve Karahindiba (Taraxacum officinale L.) Kullanılarak Doğal Yolla Baklagil Yaprak Biti (Aphis fabae Scop.)’nin Hedef Konukçusunun Değiştirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 1, 1 - 8, 29.07.2019

Mehmet Ali Kırpık Mustafa Kemal Altunoğlu Yağmur Yıldız Asker Semra Altunkalem

Öz

Yaprak
bitleri birçok kültür bitkisinde çok ciddi ürün kayıplarına neden olan ve
ekonomik önemi oldukça fazla bitki ektoparazitlerindendir. Son yıllarda kültür
bitkisi zararlılarına karşı aşırı derecede insektisit kullanımı nedeniyle hedef
kitleden başka canlı grubuna zarar verilmekte ve kullanılan insektisidin
topraktaki kalma süresine bağlı olarak, dolaylı şekilde insan sağlığını
etkilemektedir. 2018 yılı yaz sezonunda arazi çalışması sırasında baklagil
yaprak biti olan Apis fabae’nin, Rumex patientia (evelik) ve Taraxacum
officinale (karahindibag) bitkileri üzerinde yoğun bir şekilde
kümelendikleri tespit edilmiştir. Baklagil yaprak bitinin tarımı yapılan kültür
bitkilerine zararını aza indirmek için ekim yapılan yerlerin yakınlarına ebelik
bitkisinin ekilebileceği ve hedef konağın değiştirilebilineceği düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Evelik, Karahindibag, Yaprak Biti, Ektoparazit

Kaynakça

• Akman, Y., Ketenoğlu, O., Kurt, L., Güney, K., Hamzaoğlu, E. ve Tuğ, N. 2007. Angiospermae (Kapalı Tohumlular). Palme Yayıncılık, Ankara.
• Banks C.J ve Nixon H.L, 1958. Journal of Experimental Biology 1958 35: 703-711.
• Banks C.J ve Macaulay E.D.M, 1967. Effects of Aphids fabae Scop, and of its attendant ants and insect predatörs on yields of field beans (Vicia faba L.), Annals of Applied Biology, Vol:60, Issue 3, P.445-453.
• Baytop, T., 1984. Türkiye' de Bitkiler ile Tedavi (Geçmişte ve Bugün), İstanbul Üniv. Yayınları No. 3255, Eczacılık Fak. Yayın No: 40, Sanal Matbaacılık, İstanbul.
• Davis, P.H., 1967. Flora of Turkey and the East Aegean /slands, University Press, Edinburgh, Cilt 2.
• Davis, P.H., 1988. Flora of Turkey and tlıe East Aegean Islands, University Press, Edinburgh, Cilt 10
• Demirsoy A, 1997. Yaşamın Temel Kuralları Omurgasızlar-Böcekler, ENTOMOLOJİ Cilt-II, Kısım-II.
• Kennedy J.S. ve Booth C.O, 1951. Host alternation in Aphis fabae Scop. I. Feeding Preferinces and Fecundity in Relation to the Age and Kind of Leaves, Annals of Applied Biology-Volume 38, Issue 1.
• Kennedy J.S., Lamb K.P. ve Booth C.O, 1958. Responses of Aphis Fabae Scop, to Water Shortage in Host Plants in Pots, Entomoloia Experimentalis et Applicata-Volume:1, Issue 4.
• Powell G, Colin R Tosh ve Hardie J, 2006. Host Plant Selection by Aphids: Behavioral, Evolutionary, and Applied Perspectives, Annurev entomolgy vol.51:309-330.
• Stephen F. N. ve Hardie J., 1993. Flight behaviour of the black bean aphid, Aphis fabae, and the cabbage aphid, Brevioryne brassicae, in host and non-host plant odour.Physiological Entomology, Volume 18, Issue 4.
• TAGEM, 2008. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Zirai Mücadele Teknik Talimatları Cilt: 3, Sayfa. 286, 2008, Ankara.
• Wearing a.H. ve Van emden H.F, 1967. Studies on the Relations of Insecet and Host Plant: I. Effects of Water Stress in Host Plants on Infestetion by Aphis fabae Scop., Myzus persicae (Sulz.) and Brevicoryne brassicae (L.), Nature 213, 1051-1052 (19679.