Kuşburnu (Rosa canina L.) Çeliklerinin Kambiyum Faaliyeti Üzerinde Kobalt Stresine Karşı İndol-3-Asetik Asit, Gibberellik Asit ve Kinetin Karışımlarının Etkileri

Yıl 2021, Cilt 14, Sayı 1 - 2, 9 - 22, 26.10.2022

Ahmet Oğuzhan ARICA

Öz

Bu çalışmada kuşburnu (Rosa canina L.) çeliklerinin kambiyum faaliyeti üzerinde 10, 20, 30 mg/L indol-3-asetik asit (IAA), gibberellik asit (GA3), kinetin ve 0.1, 0.3, 0.5, 0.7, 0.9 mg/L kobalt (Co) konsantrasyonlarının ayrı ayrı ve karışım halindeki etkileri araştırıldı. Elde edilen anatomik bulgulara göre kambiyum hücre sırası, kambiyal zon kalınlığı ve kambiyum hücrelerinin radyal uzunluğu hormon karışımı konsantrasyonunun artışına paralel olarak artarken, kambiyum hücrelerinin radyal ve teğetsel çeper kalınlığı azaldı. Kobalt muamelesi kambiyum hücre sırası, kambiyal zon kalınlığı ve kambiyum hücrelerinin radyal uzunluğunu azaltırken, kambiyum hücrelerinin radyal ve teğetsel çeper kalınlığını artırdı. Hormon+Co karışımlarında, hormon kobaltın olumsuz etkilerini azalttı. Kambiyum hücrelerinin teğetsel uzunluğu hiçbir denemeden etkilenmedi. Sonuç olarak artan hormon karışımı konsantrasyonları, artan kobalt konsantrasyonlarının kuşburnu çeliklerine zararlı etkilerini önemli derecede azalttı.

Anahtar Kelimeler

Kambiyum faaliyeti, Bitki büyüme regülatörleri, Ağır metal, Kobalt, Rosa canina L.

Kaynakça

• Bobak, M. (1974). Influence of exogenous added cobalt upon the submicroscopic structure and the chromosomes of meristematic cells of the horse bean (Vicia faba L. cv. Zborovicky). Acta Facultatis Rerum Naturalium Universitatis Comenianae, Physiology, 8, 17-24.
• Burhan, N., Shaukat, S. S., & Tahira, A. (2001). Effects of zinc and cobalt on germination and seedling growth of Pennisetum americanum (L.) Schumann and Parkinsonia aculeata L. Pakistan Journal of Biological Sciences, 4 (5), 575-580. doi:10.3923/pjbs.2001.575.580
• Caselles, J. M., Espinosa, P. A., Murcia, M. D. P., Moral, R., & Gómez, I. (1997). Effect of increased cobalt treatments on cobalt concentration and growth of tomato plants. Journal of Plant Nutrition, 20 (7-8), 805-811. doi:10.1080/01904169709365297
• Çağlarırmak, N., & Hepçimen, A. Z. (2010). Ağır metal toprak kirliliğinin gıda zinciri ve insan sağlığına etkisi. Akademik Gıda, 8 (2), 31-35.
• Elmalı, N. (2017). İnvestigation of morphological and anatomical characters of subsp. of the Salvia candidissima Vahl (labiatae). (MS), Selçuk University, Institute of Natural and Applied Science Konya, Turkey.
• Fatima, T., & Chaudhry, N. Y. (2004). Morphogenetic effect of growth hormones i.e., indole-3-acetic acid, gibberellic acid and heavy metal i.e., lead nitrate on the external and internal morphology of seedlings of Cicer arietinum L. Pakistan Journal of Biological Sciences, 7 (8), 1443-1452. doi:10.3923/pjbs.2004.1443.1452
• Gürel, A., & Avcıoğlu, R. (2001). Bitkilerde Strese Dayanıklılık Fizyolojisi. In S. Özcan, E. Gürel, & M. Babaoğlu (Eds.), Bitki Biyoteknolojisi II, Genetik Mühendisliği ve Uygulamaları (pp. 308-313). Konya, Türkiye: Selçuk Üniversitesi Vakfı Yayınları.
• Hassan, A., & Chaudhry, N. Y. (2004). Effect of growth hormones i.e., GA3 and kinetin and heavy metal i.e., Pb(NO3)2 on the seedling of Cucumis sativus L. Pakistan Journal of Biological Sciences, 7 (8), 1453-1462. doi:10.3923/pjbs.2004.1453.1462
• Herich, R. (1965). The effect of cobalt on the structure of chromosomes and on the mitosis. Chromosoma, 17, 194-198. doi:10.1007/BF00330081
• Jayakumar, K., Jalel, C. A., & Vijayarengan, P. (2007). Changes in growth, biochemical constituents, and antioxidant potentials in radish (Raphanus sativus L.) under cobalt stress. Turkish Journal of Biology, 31, 127-136.
• Kahvecioğlu, Ö., Kartal, G., Güven A., & Timur, S. (2003). Metallerin çevresel etkileri-I, Metalurji Dergisi, 136, 47-53.
• Khan, A., & Chaudhry, N. (2006). Auxins partially restore the cambial activity in Luffa cylindrica L. (Cucurbitaceace) under mercury stress. Agriculture & Environment, 4 (1), 276-281.
• Khurshid, I., Jackson, D. L., & Rowe R. N. (2012). Effect of plant growth regulators on flower development in grapevine (Vitis vinifera L.) cv. Cabernet Sauvignon. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 20 (3), 351-356. doi:10.1080/01140671.1992.10421778
• Majda, M., & Robert, S. (2018). The role of auxin in cell wall expansion. International Journal of Molecular Sciences, 19 (4), 951. doi:10.3390/ijms19040951
• Munzuroğlu, Ö., & Gür, N. (1999). Ağır metallerin elma (Malus sylvestris Mille cv. Golden)’da polen çimlenmesi ve polen tüpü gelişimi üzerine etkileri. Turkish Journal of Biology, 24, 677-684.
• Palit, S., & Sharma, A. (1994). Effects of cobalt on plants. The Botanical Revieve, 60 (2), 149-181.
• Philipson, J. J., & Coutts, M. P. (1979). Effects of growth hormone application on the secondary growth of root and steams in Picea sitchensis (Bong) Carr. Annals of Botany, 46 (6), 747-755. doi:10.1093/oxfordjournals.aob.a085972
• Robards, A. W., Davidson, E., & Kidwai, P. (1969). Short-term effects of some chemicals on cambial activity. Journal of Experimental Botany, 20 (65), 912-921. doi:10.1093/jxb/20.4.912
• Rostami, S., & Azhdarpoor, A. (2019). The application of plant growth regulators to improve phytoremediation of contaminated soils: a review. Chemosphere 220,818–827. doi:10.1016/j.chemosphere.2018.12.203
• Shibaoka, H. (1994). Plant hormone-induced changes in the orientation of cortical microtubules: alterations in the cross-linking between microtubules and the plasma membrane. Annual Review of Plant Physiology and Plant Molecular Biology, 45, 527-544. doi:10.1146/annurev.pp.45.060194.002523
• Tileklioğlu, B., & Algan, G. (1992). Coleus sp. bitkisinde GA3+IAA+K karışımlarının kambiyal aktiviteye etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi, 2 (2), 169-175.
• Urgan, E. K. (2012). Analysis of anatomical and morphological characters of the endemic Silene caramanica Boiss. & Heldr. and Silene. (MS), Selçuk University, Institute of Natural and Applied Science Konya, Turkey.
• Zakrzewski, J. (1983). Hormonal control of cambial activity and vessel differentiation in Quercus robur. Physiologia Plantarum, 57 (4), 537-547. doi:10.1111/j.1399-3054.1983.tb02782.x
• Zengin, F. K., & Munzuroğlu, Ö. (2005). Kobalt (Co+2) ve Çinko (Zn+2)’ nun fasulye fidelerinin (Phaseolus vulgaris L. cv. Strike) kök, gövde ve yaprak büyümesi üzerine etkileri. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17 (1), 97-106.