An Unknown Story Madjmua: Hikâyât

Yıl 2022, , 32 - 53, 10.09.2022

Halis Aydın

https://doi.org/10.46250/kulturder.1152576

Öz

It is of great importance for the history of culture and literature to reveal the manuscripts belonging to the past periods and make them read and understandable. It is undoubtedly for the tradition of the prose story, which has been neglected in the classical Turkish literature Prose stories have tried to address the aesthetic taste of the Turkish nation for centuries and tried to meet the needs of the society. However, despite the large number of stories and prose works, this type was constantly neglected and treated as a second class. The main reasons for this situation are the absence of the prose story by the researchers, the fact that the story collections are usually very voluminous, and the verse works attracting more attention. In this study the story readings in the archiving 45 Hk 1500/2 from the Zeynel-zâde Provincial Public Library Collection of the Manisa Manuscripts Library are highlighted. In the manuscript there is no record of the author of the work, the copyright or the date of copying. In this study the time, place, people, language and expression of this story magazine whose author is unknown will be examined and the transcript version will be presented to the researchers.

Anahtar Kelimeler

story, prose story, prose, madjmua, copy

Müellifi Bilinmeyen Bir Hikaye Mecmuası: Hikâyât

Öz

Geçmiş dönemlere ait olan yazma eserlerin ortaya çıkarılarak okunup anlaşılır hale getirilmesi kültür ve edebiyat tarihi için büyük bir önem taşımaktadır. Nazmın padişah nesrin halk olarak görüldüğü klasik Türk edebiyatında ihmale uğramış konuların başında mensur hikâyeler gelmektedir. Mensur hikâyeler yüzyıllar boyunca Türk milletinin estetik zevkine hitap etmiş ve toplumun ihtiyaçlarını gidermeye çalışmıştır. Fakat hikâye külliyatlarının ve mensur eserlerin sayısının çok fazla olmasına karşın bu eserler sürekli ihmale uğramıştır. Bu durumun başlıca sebepleri arasında mensur hikâyenin araştırmacılar tarafından fazla ilgi görmemesi, hikâye külliyatlarının genellikle çok hacimli olması ve manzum eserlerin daha fazla ilgi çekmesi gibi nedenler yatmaktadır. Bu çalışmada Manisa Yazma Eserler Kütüphanesi Zeynel-zâde İl Halk Kütüphanesi Koleksiyonunda yer alan 45 Hk 1500/2 arşiv numaralı yazmada yer alan hikâye mecmuası dikkatlere sunulmuştur. Yazmada eserin müellifi, müstensihi telif veya istinsah tarihi ile ilgili herhangi bir kayıt yoktur. Müellifi bilinmeyen bu hikâye mecmuasının zaman, mekân, kişiler, muhteva dil ve anlatımı incelenip transkripsiyonlu hâli araştırmacıların istifadesine sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

hikaye, mensûr hikâye, nesir, mecmua, istinsah

Kaynakça

• Aktaş, Şerif (1998). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Bülbül, Tuncay (2011). Câmi’ü’l-Hikâyât (İnceleme-Metin). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Bülbül, Tuncay (2014). “Klasik Türk Edebiyatı Geleneğinde Mensur Hikâyelerin Yaratım ve Aktarımı Üzerine”. 1. Uluslararası Türk Kültürü Araştırmaları Sempozyumu. Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Yayınları, 344-348.
• Bülbül, Tuncay (2017). Cevâmi’ü’l-Hikâyât ve Levâmi’ü’r-Rivâyât Tercümesi (İnceleme-Metin). Kayseri: Tezmer.
• Fidan, Gülşah Gaye (2012). Türk Edebiyatında Sindbâd-nâme Çevirileri: Tuhfetü’l-Ahyâr ve Kitâb-ı Sindbâd-nâme (İnceleme-Çeviri Yazılı Metin-Tıpkı Basım). Doktora Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İspir, Meheddin (2019). “Klasik Türk Edebiyatındaki Hikâyelerde Ahlakî Eleştiri”. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24: 409-426.
• Kavruk, Hasan (2006). Eski Türk Edebiyatında Mensur Hikâyeler. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Kavruk, Hasan ve Pala, İskender (1998). “Hikâye”. İslam Ansiklopedisi, C.17. İstanbul: TDV Yayınları 491-493.