Reflections of Unhappy Families: A Study on Mustafa Dere’s Novel Lodos

Yıl 2025, Sayı: 25, 1 - 18, 10.06.2025

Rabia Çağlar

https://doi.org/10.46250/kulturder.1609979

Öz

Family, one of the most important institutions of society and the subject of various studies in different fields, has always been an important material for writers. The reflections of social life on the family have come to the fore in literary works, sometimes with their social dimensions and sometimes with their individual dimensions. One of the novels in which the family is addressed in an individual-centered manner is Mustafa Dere's novel Lodos [Southwester]. Mustafa Dere based his work on a family that lived in the 1990s. Although Lodos is primarily based on this family, the marriages of other people mentioned in the work are also mentioned. In the work, it is seen that although the reasons are different, there are marriages that end up at the same point of unhappiness and that these marriages cause unhappy children to grow up. With this work, the author reflects unhappy marriages, the negativities created by these marriages, the relationships between spouses, parental roles and the effects of negativities experienced in the family on children to the reader. In this study, the unhappy marriages experienced in the novel Lodos and the negativities created by these marriages on family members are examined by using sociological sources. In this context, it has been determined how important harmony is in marriage, the difficulties experienced by couples who cannot find common ground in continuing their marriages, and the damage that continuing an unhappy marriage causes to both couples and children in various ways.

Anahtar Kelimeler

Mustafa Dere , Lodos , marriage , children , family relations

Mutsuz Ailelerin Yansımaları: Mustafa Dere’nin Lodos Romanı Üzerine Bir İnceleme

Öz

Toplumun en önemli kurumlarından biri olan ve farklı alanlarda çeşitli çalışmalara konu olan aile, her dönemde yazarlar için önemli bir malzeme olmuştur. Toplumsal yaşamın aile üzerindeki yansımaları edebî eserlerde kimi dönemlerde toplumsal boyutlarıyla kimi dönemlerde ise bireysel boyutlarıyla ön plana çıkmıştır. Ailenin birey merkezli ele alındığı romanlardan biri de Mustafa Dere’nin Lodos adlı romanıdır. Mustafa Dere, eserini 1990’lı yıllarda yaşamış bir aile üzerine oluşturmuştur. Lodos temelde bu aile üstüne kurulu olsa da eserde adı geçen diğer kişilerin yaşadığı evliliklerden de söz edilir. Eserde sebepleri farklı olsa da sonucu aynı noktaya mutsuzluğa çıkan evliliklerin yaşandığı ve bu evliliklerin de mutsuz çocukların yetişmesine sebep olduğu görülmektedir. Yazar bu eseriyle mutsuz evlilikleri, bu evliliklerin yarattığı olumsuzlukları, eşlerin birbiriyle olan ilişkilerini, ebeveyn rollerini ve aile içinde yaşanan olumsuzlukların çocuklar üzerinde yarattığı etkileri okuyucuya yansıtır. Bu çalışmada Lodos romanında yaşanan mutsuz evlilikler ve bu evliliklerin aile bireyleri üzerinde oluşturduğu olumsuzluklar sosyolojik kaynaklardan faydalanılarak irdelenmiştir. Bu doğrultuda evlilikte uyumun ne kadar önemli olduğu, ortak noktada buluşamayan çiftlerin evliliklerini devam ettirmekte yaşadığı zorluklar, mutsuz bir evliliği sürdürmenin ise hem çiftlere hem çocuklara çeşitli açılardan verdiği zararlar tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mustafa Dere , Lodos , evlilik , çocuk , aile içi ilişkiler

Kaynakça

• Ağca, Hüseyin (1997). Ailede Eğitim. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
• Aslan, A. Kadir (2002). "Değişen Toplumda Aile ve Çocuk Eğitiminde Sorunlar”. Ege Eğitim Dergisi, 1(2): 25-33.
• Atav, Nephan (1955). "Şahsiyetin Gelişmesinde Aile Çevresinin ve Ailedeki Gerginliklerle Etkileri”. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 10(4): 134-149.
• Bulut, Işıl (1983). "Parçalanmış Aileden Gelen Çocukların Davranış Özellikleri Hakkında Bir Araştırma”. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Dergisi, 1(2-3): 79-110.
• Canbaz Yumuşak, Firdevs (2012). "Osmanlıdan Cumhuriyete Türk Romanında Aile Kurumu ve Ütopik Romanlarımızda Aile”. Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 8(31): 155-176.
• Cihanoğlu, Mine (2010). "Babaya Bağlanma: Babaların Çocuk Gelişimindeki Rolü”. Bağlanma, Evlilik ve Aile Psikolojisi. Ed. Tarık Solmuş. Sistem Yayıncılık, 182-196.
• Çakmaklı, Kemal (1997). Anne-Baba Olmak. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
• Çetin, Nurullah (2002). "II. Abdülhamit Dönemi Türk Romanı”. Hece, Türk Romanı Özel Sayısı, 65-67: 45-68. Dere, Mustafa (2024). Lodos. Palet Yayınları.
• Yaşar Ekici, Fatma (2014). "Türk Aile Yapısının Değişim ve Dönüşümü ve Bu Değişim ve Dönüşüme Etki Eden Unsurların Değerlendirilmesi”. The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 30: 209-224.
• Esen, Nüket (1989). Türk Romanında Aile Kurumu (1870-1970). Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi.
• Gökçe, Birsen (1966). “Çocuk Kişiliğinin Gelişiminde Aile, Okul ve Dış çevrenin Rolü”. Sosyal Hizmet, 2(2-3): 39-43.
• Gökçe, Birsen (1976). "Aile ve Aile Tipleri Üzerine Bir İnceleme". Hacettepe Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 8(1-2), 46-67.
• Güler, Deniz ve Ulutak, Nazmi (1993). "Aile Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Türk Toplum Yaşantısında Aile”. Kurgu Dergisi, 11: 51-75.
• Kır, İbrahim (2011). "Toplumsal Bir Kurum Olarak Ailenin İşlevleri”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(36): 381-404.
• Korkmaz, Ramazan (2014). "Servet-i Fünun Edebiyatı”. Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı (1839-2000). Ed. Ramazan Korkmaz. Grafiker Yayınları, 131-179.
• Mardin, Şerif (1991). Türk Modernleşmesi (Makaleler 4). İletişim Yayınları.
• Okur, Enver (2002). "Çok Partili Demokrasi Dönemi Türk Romanı”. Hece, Türk Romanı Özel Sayısı, 65-67: 85-102. Safa, Peyami (2022). Kadın Aşk Aile. Ötüken Neşriyat.
• Sezai, İhsan (1997). Aile Nedir. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
• Tarhan, Nevzat (2010a). Evlilik Psikolojisi: Öncesi ve Sonrasıyla Evlilik. Timaş Yayınları.
• Tarhan, Nevzat (2010b). Son Sığınak Aile. Nesil Yayın Grubu.
• Tezcan, Mahmut (1984). Eğitim Sosyolojisi: Kuramlar ve Sorunlar. Çağ Matbaası.
• Torlak, Ömer (2012). “Modernleşme Kurgusu Olarak Ailenin Türk Romanına Yansıması”. Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 8(31): 137-153.
• Turğut, Faruk (2017). "Tarihsel Süreçte Aile Kurumunun Dönüşümü ve Geleceğine Yönelik Çıkarımlar”. Medeniyet ve Toplum, 1(1): 93-117.
• Yavuzer, Haluk (1993). Çocuk ve Suç: Çocuğu Suça İten Sebepler ve Suçlu Çocukların Yeniden Eğitimi. Remzi Kitabevi.
• Yavuzer, Haluk (2004). Doğum Öncesinden Ergenlik Sonuna Çocuk Psikolojisi. Remzi Kitabevi.
• Yetiş, Kazım (2002). "Türk Romanında Aile”. Hece, Türk Romanı Özel Sayısı, 65-67: 314-318.
• Yılmaz, Ayfer (2005). "Türk Romanında Aile İçi Şiddet Teması”. Türkbilig, 10: 131-149.
• Zeybekoğlu, Özge (2013). "Günümüzde Erkeklerin Gözünden Babalık ve Aile”. Mediterranean Journal of Humanities, 3(2): 297-328.