Reflections of Horse-Riding Equipment on Motorcycle Culture

Yıl 2021, Sayı: 8, 155 - 174, 08.03.2021

Ayşe Kurtipek , Dilek Akbulut

https://doi.org/10.46250/kulturder.857828

Cited By: 1

Öz

From ancient times till industrial revolution, horse is regarded as an important asset. In history, it has been symbolized by many communities and it has served humanity as food, or for weight-carrying, transportation, war, or hobby purposes. The horse-riding equipment such as saddle, stirrup and horse harnesses, provides interaction between the user and the horse. In old civilizations, the items worn by horses and horse riders stand in the forefront as well as the horses. However those accessories have undergone a change and a transformation in time. After the invention of the steam engine in industrial revolution, motor vehicles started to be designed. In time, motor vehicles took the horses place in weight-carrying and transportation. As a result, saddlery, which is involved in producing horse riding equipment have undergone change due to the decrease in using horses in such duties. Nowadays, some saddlers continue their craft by producing special leather products for clothing sector and horse riding that remains as a sports or a hobby activity. The equipment used for riding horses and motorcycles, serving similar purposes, are observed to be similar as well. The traces of horse culture can be found in bicycle and motorcycle designs that emerged after the industrial revolution. Further, the reflection of horse-riding equipment, such as saddles, or horse harnesses on motorcycle culture is stand out. In this article, the relation between horse and motorcycle cultures, as one was born with the disappearance of the other, is discussed.

Anahtar Kelimeler

horse culture, motorcycle culture, horse saddle, horse-riding equipment, horse harness

At Binicilik Takımlarının Motosiklet Kültürü Üzerindeki Yansımaları

Öz

At, eski çağlardan sanayi devrimine kadar toplumlarda çok önemli bir değer olmuştur. İnsanlık tarihinde birçok toplulukta simgeleştirilmiş ve gıda, yük taşıma, ulaşım, savaş, hobi vb. alanlarda insanlığa hizmet etmiştir. Tarihimizde önemli yere sahip olan atların kullanımını kolaylaştırmak için eyer, üzengi, koşum takımları gibi atın kullanıcısı ile at arasındaki bağı sağlayan binicilik takımları mevcuttur. Eski topluluklar için at çok önemli bir figür olmasıyla beraber atların ve binicilerin üzerine giydikleri eşyalar da ön planda olmuştur. Birçok kültürel değeri üzerinde taşıyan bu aksesuarlar da zaman içinde değişime ve dönüşüme uğramıştır. Sanayi devriminde buhar motorunun icadı ile birlikte günümüzün vazgeçilmezi olan motorlu taşıtlar tasarlanmaya başlamıştır. Özellikle yük taşıma ve ulaşım amacıyla çok sık kullanılan atların yerini motorlu taşıtlar almıştır. Atların kullanım değerini kaybetmesi nedeniyle at malzemeleri yapan saraçlık sektörü de değişime uğramıştır. Günümüzde bazı saraç ustaları spor ve hobi amaçlı binilmeye devam eden atlar veya giyim sektörü için özel deri ürünler çalışarak zanaatını sürdürmektedir. Atlarla benzer amaca hizmet eden motosikletlerin tarihsel gelişimi ve motosikletler için kullanılan aksesuarlar ele alındığında aralarında ortak özellikler olduğu görülmektedir. Sanayi devrimi sonrasında ortaya çıkan bisiklet ve motosiklet denemelerinde at figürünün izlerine rastlanmaktadır. Ayrıca atlara özgü önemli eşyalardan eyer, koşum ve binicilik takımları incelendiğinde motosiklet kültürüne yansımaları ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada biri doğarken diğeri yok olan at ve motosiklet kültürleri arasındaki ilişki ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

at kültürü, motosiklet kültürü, at eyeri, binicilik takımları, koşum takımları

Kaynakça

• Alford, Steven and Ferriss, Suzanne (2007). Motorcycle. London: Reaktion Books Publisher.
• Anthony, David and Brown, Dorcas (2011). “The Secondary Products Revolution: Horse-Ridding and Mounted Warfare”. Journal of World Prehistory, 24(2): 131-160.
• Bartholomew, Mike and Kidd, Daniele (2004). “From Celerifere to Tricycle: Using National Board for Professional Teaching Standards as a Tool to Steer Agricultural Education”. The Agricultural Education Magazine, 76: 22-24.
• Beattie H. Russel (1981). Saddles. Norman, Oklahama: University of Oklahoma Press.
• Belek, Kayra (2015). “Eski Türklerde At ve At Kültürü”. Gazi Türkiyat Dergisi, 16: 111-128.
• Ceyhan, Cem (2003). Avrupa Şövalyesi ve Amerikan Kovboyu. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Cirhinlioğlu, Zafer (1996). Meslekler ve Sosyoloji. Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Çandarlı Şahin, Aslı (2019). Maddi Buluntulara Göre Kuman/Kıpçaklarda Kültürel Hayat. Ankara: Gece Kitaplığı.
• Çınar, Ali Abbas (1993). Türklerde At ve On Dokuzuncu Yüzyıla Ait Bir Baytarnamede At Kültürü. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Dingeç, Emine (2011). “18. Yüzyılın İkinci Yarısında Saray Atlarının Binit Takımları”. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20: 1-20.
• Durmuş, İlhami. (1997). “Bozkır Kültürünün Oluşumu ve Gelişiminde At”. Gazi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2: 13-19.
• Gömeç, Sadettin Yağmur (2011). Türk Kültürünün Ana Hatları. Ankara: Berikan Yayınevi.
• Kabadayı, Osman (2020). Kazak Türkçesinin At Koşum Takımlarıyla İlgili Söz Varlığı: Tarihi Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karcıoğlu, Uğur (2017). “Türk Kültüründe Atın Önemi ve Ata Sporlarımızdan Atlı Cirit Oyunu”. ANASAY Dergisi, 2: 167-198.
• Koçak, Kürşat (2015). Bozkır Türk Kültür Tarihinin Kaynakları. Konya: Kömen Yayınları.
• Koyuncu, Ayşegül (2016). “Denizli’de Kaybolmaya Yüz Tutmuş Kimi Meslekler”. Akademik Bakış Dergisi, 58: 201-223.
• Kula, Mustafa (2006). Türk Moda Giyim Endüstrisinde Deri Tasarımların Gelişim ve Değişim Parametreleri Üzerine Bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Ögel Bahaeddin (1978). Türk Kültür Tarihine Giriş I. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Özdek, Refik (1990). Türklerin Altın Kitabı. İstanbul: Tercüman Yayınevi.
• Quinn, James F. and Forsyth, Craig J. (2009). “Leather and Rolexs: The Symbolism and Values of the Motorcycle Club”. Deviant Behavior, 30: 235-265.
• Rudenko, Sergei I. (1970). Frozen Tombs of Siberia: The Pazyryk Burials of Iron Age Horsemen. California: University of California Press.
• Smith, Terry et al. (2006). A Three Dimensional Analysis of Riding Posture in Three Different Styles of Motorcycle. California: Motorcycle Safety Foundation.
• Süme, Mehmet ve Özsoy, Selami (2010). “Osmanlı’dan Günümüze Türkiye'de Bisiklet Sporu”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24: 345-360.
• Şen, Hayri vd. (2016). “Pazırık Halısından Günümüze Uzanan El Dokuma Halıcılığı Desenleri”. IMUCO Uluslararası Multidisipliner Konferans (Antalya, 2016). Antalya, 586-594.
• Toraman, Ali (2018). Arkeolojik Veriler Işığında Altaylarda At Koşumları ve Savaş Aletleri. Doktora Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• UNESCO (1988). “The Chinese Scientific Genius”. The UNESCO Courier Journal, 4(34): 18-19.
• Yıldırım Recep (2010). İstanbul Saraçhanesi ve Saraç Esnafı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yolcu, Mehmet Ali (2014). Nevşehir’de Yaşayan Geleneksel Meslekler. Ankara: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Yayınları.
• Youngblood, Ed (2001). "The Rise and Fall”. American Motorcyclist, 55(6): 28-33.
• URL-1: “Savaşları Değiştiren 50 Silah: At ve Üzengi”. http://dunyaharptarihi. blogspot.com/2011/12/savaslari-degistiren-50-silah-2-at-ve.html (Erişim: 30.12.2020)
• URL-2: “Saddle”. https://en.wikipedia.org/wiki/Saddle (Erişim: 30.12.2020)
• URL-3: “The World’s Oldest Carpet Story”. https://azh.kz/en/news/view/ 1104 (Erişim: 30.12.2020).
• URL-4: “Sassanian Persian: Roman Saddle Construction”. http://www.rad-pour.com/persian-roman-saddle-construction (Erişim: 30.12.2020).
• URL-5: “Eyer ve Çeşitleri”. https://atdunyasi.com.tr/eyer-ve-cesitleri/ (Erişim: 30.12.2020).
• URL-6: “Bicycle Facts”. https://didyouknow.org/bicycles/ (Erişim: 30.12. 2020).
• URL-7: “Bicycle”. https://wikipedia-on-ipfs.org (Erişim: 30.12.2020).
• URL-8: “Motorcycle”. https://en.wikipedia.org/wiki/Motorcycle (Erişim: 30. 12.2020).
• URL-9: “History of The American Motorcyclist Association”. https://www. americanmotorcyclist.com/About-The-AMA/Story/history-of-the-ama (Erişim: 30.12.2020).
• URL-10: “Banco Moto Chopper: Motorcycle Seat Leather Carving”. https:// www.youtube.com/watch?v=x5dBYEc20uE (Erişim: 30.12.2020).
• URL-11: “Leather Craft: Motorcycle Seat Part 5”. https://www.youtube. com/watch?v=eaTGufiBU8A (Erişim: 30.12.2020).
• URL-12: “Custom Motorcycles Chicago”. www.caseygunschel.com (Erişim: 30.12.2020).
• URL-13: “Hand Tolled Leather Motorcycle Saddlebags”. www.nbestan.com (Erişim: 30.12.2020).
• URL-14: “Low-Profile Solo Leather Seat 12 Distressed Brown”. www.thunderbike.de (Erişim: 30.12.2020).
• URL-15: “Medieval Type Jousting Saddle”. https://www.icollector.com/ Medieval-Type-Jousting-Saddle_i26428928 (Erişim: 30.12.2020).
• URL-16: “Honda CB250 Cafe Racer by Blackbean Motorcycles”. https:// bikebrewers.com/honda-cb250-cafe-racer-blackbean-motorcycles/ (Erişim: 30.12.2020).