Kashar: An Example of an Ecological City Image

Yıl 2021, Sayı: 9, 259 - 276, 10.06.2021

Cevdet Avcı

https://doi.org/10.46250/kulturder.910895

Cited By: 5

Öz

In this study, the emergence of kashar, which is an animal food, due to the interaction of nature-culture and its transformation into an ecological urban image is discussed. In this study, it is aimed to discuss the role and importance of city images in the processes of coming to the fore in the face of cultural globalization in the context of Kars kashar. Data on the subject were collected and analyzed from the written and electronic culture media with the document analysis technique. In 2011, the first cheese museum of Turkey in Boğatepe (Zavot) village was opened as an eco-museum. Kashar, registered as a geographical indication in 2015, contributes to the cultural economy of Kars. According to the findings obtained in the study, kashar became an image of the city by identifying with Kars at the level of connotation and became one of the promotional tools of Kars. In the 21st century, where human efforts to integrate with nature are increasing, ecological products and production sites respond to this search. It was concluded that the kashar in the article represented Kars on a national and international scale and created a center of attraction in this sense. This situation exemplifies the role played by tradition-based city images in creating resistance against cultural globalization.

Anahtar Kelimeler

kashar, cheese, Kars, city image, ecotourism

Kaşar: Ekolojik Bir Kent İmgesi Örneği

Öz

Bu çalışmada hayvansal bir gıda olan kaşarın doğa-kültür etkileşimine bağlı olarak ortaya çıkışı ve ekolojik bir kent imgesi örneğine dönüşümü ele alınmaktadır. Çalışmada, Kars kaşarı bağlamında kültürel küreselleşme karşısındaki yerelin öne çıkma süreçlerinde kent imgelerinin rolü ve önemini tartışmak amaçlanmaktadır. Konuyla ilgili yazılı ve elektronik kültür ortamından doküman analizi tekniğiyle veri toplanmış ve incelenmiştir. 2011 yılında Boğatepe (Zavot) köyünde Türkiye’nin ilk peynir müzesi, bir ekomüze olarak faaliyete geçmiştir. 2015’te coğrafi işaret tescili alan kaşar, Kars’ın kültür ekonomisine katkı sağlamaktadır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre kaşar, çağrışım seviyesinde Kars’la özdeşleşerek bir kent imgesine dönüşmüş ve Kars’ın tanıtım araçlarından birisi olmuştur. İnsanın doğayla bütünleşme çabalarının arttığı 21. yüzyılda ekolojik ürün ve üretim yerleri, bu arayışa cevap vermektedir. Makalede ele alınan kaşarın, Kars’ı ulusal ve uluslararası ölçekte temsil ederek bu anlamda bir cazibe merkezi yarattığı sonucuna varılmıştır. Bu durum, gelenek kökenli kent imgelerinin kültürel küreselleşme karşısında direnç oluşturma açısından oynadığı role örnek teşkil etmektedir.

Anahtar Kelimeler

kaşar, peynir, Kars, kent imgesi, ekoturizm

Kaynakça

• Altunsabak, Ergin (2016). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Kuşaktan Kuşağa Aktarımı ve Gençlik; Kars İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Atış, Evren ve Çelikoğlu, Şaban (2017). “Boğatepe Köyünde Geleneksel Kars Gravyer ve Kaşar Peyniri Üretiminin Yöre Ekonomisi ve Tanıtımına Katkısı”. Türk Coğrafya Kurumu 75. Kuruluş Yılı Uluslararası Kongresi. Ed. Ahmet Ertek vd. İstanbul: Türk Coğrafya Kurumu Yayınları, 310-324.
• Barthes, Roland (1993). Göstergebilimsel Serüven. Çev. Mehmet Rifat ve Sema Rifat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Demir, Mucip (2016). “Coğrafi İşaret Örneği Olarak Kars Kaşar Peynirinin Üretimi ve Dağılımı”. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Ek Sayı 1: 61-81.
• Dokuzlu, Sertaç vd. (2019). TRA2 Yöresi Yöresel Ürün Pazarlama Stratejileri. Kars: Serhat Kalkınma Ajansı.
• Dundes, Alan (1998). “Halk Kimdir?”. Çev. Metin Ekici. Milli Folklor, 37: 139-153.
• Durukan, Arzu (2013). Kars ve Çevresinde Yaşayan Kültürlerin Ortak Gıda Alışkanlıkları ve Mizah. Doktora Tezi. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Durusoy, Yalçın Yaman (2017). Coğrafi İşaretli Gastronomik Ürünlerin Bölge Halkı Tarafından Algılanması Üzerine Analitik Bir Araştırma: Kars Kaşarı Örneği. Doktora Tezi. İstanbul: Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fidan, Süleyman ve Özcan, Fatma (2019). “Gastronomi Kenti Gaziantep’te Özel Gün Yemekleri Üzerine Bir Araştırma”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(67): 65-80.
• Gelibolu, Levent (2009). “Kars Kaşar Peyniri İşletmelerinin Pazarlama Sorunları ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Alan Araştırması”. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 23(3): 151-167.
• Güzel, Cavit ve Kuşdemir, Orhan Fatih (2018). “Bir Kent İmgesi Olarak Amasya Elması”. Dede Korkut Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 7(17): 206-221.
• İlimsever, Zerican (2004). “Kars’ın Kaşar Peyniri”. Kentler ve İmgeler. Haz. M. Öcal Oğuz ve Tuba Saltık Özkan. Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Gazi Türk Halkbilimi Topluluğu (GTHT) Yayınları, 65-67.
• Karaca, Oya Berkay (2016). “Geleneksel Peynirlerimizin Gastronomi Turizmindeki Önemi”. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(2): 17-39.
• Keleş, Ruşen (1980). Kentbilim Terimler Sözlüğü. Ankara: TDK.
• Kırzıoğlu, M. Fahrettin (1958). Kars Tarihi-1. İstanbul: Işıl Matbaası.
• Kuzay Demir, Gonca (2015). “Kent İmgelerinin Değerlendirilmesi Bakımından Manisa”. CBU Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1): 500-512.
• Lynch, Kevin (2014). Kent İmgesi. Çev. İrem Başaran. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Nahya, Z. Nilüfer (2012). “Gaziantep’te Bir Kültürel Mekân Olarak Mutfak”. Folklor/Edebiyat, 69: 9-24.
• Oğuz, M. Öcal (2002). Küreselleşme ve Uygulamalı Halkbilimi. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Oğuz, M. Öcal (2004). “Önsöz”. Kentler ve İmgeler. Haz. M. Öcal Oğuz ve Tuba Saltık Özkan. Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Gazi Türk Halkbilimi Topluluğu (GTHT) Yayınları, 65-67.
• Özbudak, Sibel (2008). Taze Kaşar Peyniri Üretiminde Haccp Güvenlik Sisteminin Kurulması. Yüksek Lisans Tezi. Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Özdemir, Nebi (2011). “Kentlerin Gezgin İmgeleri veya Kent İmgeleri Giydirilen Otobüsler”. Millî Folklor, 89: 41-53.
• Özdemir, Nebi (2012a). Kültür Ekonomisi ve Yönetimi (Seçki). Ankara: Hacettepe Yayıncılık.
• TDK (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• URL-1: www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kars/kulturatlasi/kars-kasari (Erişim: 21.02.2021).
• URL-2: www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kars/nealinir/kars-kasari-ve-bali (Erişim: 21.02.2021).
• URL-3: https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/resources/temp/A9F5 4D9E-89D3-4EE9-9C27-B28FE3A8BE63.pdf;jsessionid=13DE27A2983 C65868571908B3E6F9FB9 (Erişim: 21.02.2021).
• URL 4: https://www.ci.gov.tr/uploads/files/Mitat%20%C5%9Eahin%202.pdf (Erişim: 07.03.2021).
• URL 5: https://www.sivilsayfalar.org/2019/07/17/bogatepe-cevre-ve-ya sam-dernegi-anadolu-peynirleri-kars-bulusmasini-duzenledi/ (Erişim: 07.03.2021).
• URL 6: https://online.turkpatent.gov.tr/trademark-search/pub/#trade mark_result_detail (Erişim: 09.03.2021).
• Yıldız, Sebahattin ve Alp, Salih (2014). “Bir Kümelenme Örneği Olarak Kars Kaşar Peyniri Endüstri Kümesi”. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1): 249-272.
• Yıldız, Sebahattin ve Yıldırım, Bahadır F. (2011). “Kars İlinde Kaşar Ticareti Yapan Firmaların Uyguladıkları Rekabet Stratejilerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma”. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7: 147-166.