A Research on Hospitality Culture in Şırnak

Yıl 2022, Sayı: 14, 122 - 152, 10.09.2022

İrfan Yıldırım

https://doi.org/10.46250/kulturder.1145367

Öz

The concept of guest has a counterpart in all cultures and civilizations in the world and mostly corresponds to hosting foreigners at home. In ancient civilizations and geographical regions where divine religions were effective, foreign people were accepted as “guests of God” and efforts were made to make them happy. It has been discussed by the thinkers about the conditions under which hospitality, in the sense of welcoming the guest lovingly and willingly, will be shown. The Şırnak region, which has differences in terms of geographical location and cultural characteristics, also has differences in terms of hospitality. Especially in the region where financial opportunities are low, sensitivity towards the guests is at a high level. In this study, which examines the hospitality experienced in Şırnak, what hospitality is, its historical process and cultural context are also discussed. The research aims to reveal the effective factors and hospitality aspects in keeping the hospitality phenomenon, which is gradually decreasing and changing (transformed into commercial form) in the modern world, alive in Şırnak. The study, which was carried out within the framework of the qualitative case study pattern, which is frequently used in sociological research, is based on the data obtained through in-depth interviews with 10 people determined by purposeful sampling.

Anahtar Kelimeler

Şırnak, guest, hospitality, culture, host

Şırnak’ta Misafirperverlik Kültürü Üzerine Bir Araştırma

Öz

Misafir kavramı yeryüzünde görülen bütün kültür ve medeniyetlerde bir karşılığa sahiptir ve daha çok yabancıların evde ağırlanmasına tekabül eder. Eski medeniyetlerde ve ilahi dinlerin etkili olduğu coğrafi bölgelerde yabancı kimseler “Tanrı misafiri” şeklinde kabul görmüş, memnun olmaları için çaba gösterilmiştir. Misafiri severek ve isteyerek evde ağırlamak anlamındaki misafirperverliğin hangi koşullarda gösterileceği yönünde düşünürler tarafından tartışılmıştır. Coğrafi konumu ve kültürel özellikler bakımından farklılıklar içeren Şırnak yöresi, misafirperverlik görünümlerinde de farklılıklara sahiptir. Özellikle maddi imkânların düşük düzeyde olduğu yörede misafire karşı duyarlılık ise üst düzeydedir. Şırnak’ta yaşanan misafirperverliğin incelendiği bu çalışmada, ayrıca misafirperverliğin ne olduğu, tarihsel süreci ve kültürel bağlamı ele alınmaktadır. Araştırma, modern dünyada giderek azalan ve şekil değiştiren (ticari şekle dönüştürülen) misafirperverlik olgusunun Şırnak’ta yaşatılmasındaki etkili faktörlerin ve misafirperverlik görünümlerinin neler olduğunun ortaya konulmasını amaçlamaktadır. Sosyolojik araştırmalarda sıklıkla kullanılan nitel karakterdeki “durum çalışması deseni” çerçevesinde gerçekleştirilen çalışma, amaçlı örneklem ile belirlenen 10 kişi ile yapılan, derinlemesine mülakatlar yoluyla elde edilen verilere dayanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Şırnak, misafir, misafirperverlik, kültür, ev sahibi.

Kaynakça

• Aktaş, Beytullah (2015). “Tevbe Suresi 60. Ayet Bağlamında Zekâtın Sarf Yerleri”. Diyanet İlmi Dergi, 51(2): 67-86.
• Asal, Uğur Yasin (2017). “Ticari Bir Kavram Olarak Misafirperverlik: Girişimcilik Ekseninde Yeniden Yapılanma”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi, 1: 73-90.
• Aytaçlı, Berrak (2012). “Durum Çalışmasına Ayrıntılı Bir Bakış”. Journal of Educational Sciences (Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi), 3(1): 1-9.
• Balta, Mesut (2003). Kültürler Kavşağında Şırnak. İstanbul: Elma Yayınları.
• Çağırıcı, Mustafa (2005). “Misafir”. TDV İslam Ansiklopedisi, C.30. İstanbul: TDV Yayınları, 171-172.
• Çelik, Sedat (2017). Destinasyon Kalite Algısını Etkileyen Faktörler: Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Bir Araştırma. Doktora Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çelik, Sedat vd. (2013). “Şehri Nuh’un (Şırnak) Kırsal Turizm Açısından Değerlendirilmesi”. Uluslararası Sosyal ve Ekonomi Bilimler Dergisi, 3(2): 21-28.
• Çubukçu, Kemal ve Yaylı, Ali (2016). “Turistlerin Anadolu Misafirperverliği Algısının Müşteri Memnuniyeti ve Müşteri Sadakatine Etkisi”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1): 282-307.
• D O'Gorman, Kevin (2006). “Ancient and Classical Hospitality: Traditions, Ethics, Manners, Etiquette in Provision and Consumption”. The Council for Australian University Tourism and Hospitality Education (CAUTHE) 15th Annual Conference. Melbourne: Victoria University.
• Derrida, Jacques (1999). “Konuksev(er/mez)lik”. Pera Peras Poros: Jacques Derrida ile Birlikte. Ed. R. Kızıler. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 7-33.
• Ertaş, Çağdaş (2018). “Kamu Çalışanlarının Turizm Değerlerine Yönelik Farkındalıklarının İncelenmesi: Şırnak Örneği”. Mukaddime, 9(2): 103-117.
• Ertaş, Çağdaş (2019). Şehri Nuh’un Marka Kimliği Unsurları, Görüş ve Öneriler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ertaş, Kasım (2019). “Tarihsel ve Kültürel Boyutlarıyla Şırnak Bölgesindeki Keldaniler ve Müslümanlarla Münasebetleri”. The Journal of Academic Social Science, 89: 150-184.
• Evciman, Semih (2019). “Antik Yunanistan’da Misafirperverlik Anlayışının Dönüşümü”. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 6(1): 100-120.
• Goffman, Erving (2017). Etkileşim Ritüelleri. Çev. Adem Bölükbaşı. Ankara: Heretik Yayınları.
• Göçer, Orhan (1968). “Misafir Odaları”. Mimarlık Dergisi, 12: 28-31.
• Gökçen, Ahmet ve Ulutaş, Ejder (2018). “Toplumsal Bir Tip Olarak Misafir”. Adam Akademi, 9(1): 115-138.
• Karadağ, Büşra (2008). Sünnette Misafirlik ve Misafir Ağırlama. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karataş, Zeki (2015). “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1): 62-80.
• King, Carol A. (1995). “What Is Hospitality?”. International Journal of Hospitality Management, 14(3-4): 219-234.
• Lortoğlu, Ceylan (2017). “Suriyeli Mültecilerin ‘Misafir’ Olma Haline Misafirperverlik Hukuku ve Etiği Açısından Bakış”. İnsan & İnsan, 11: 54-80.
• Öztürk, Hacer Sena (2021). Jacques Derrida’nın Misafirperverlik Kavramı Çerçevesinde Türk Misafirperverliği ve Suriyeli Sığınmacılar. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Subaşı, Münevver ve Okumuş, Kübra (2017). “Bir Araştırma Yöntemi Olarak Durum Çalışması”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2): 419-426.
• Uçan, Serkan (2021). “Durum Çalışması Araştırması”. Eğitimde Araştırma Yöntemleri. Ed. Sedat Şen ve İbrahim Yıldırım. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 227-249.
• Uğurlu, Serdar (2010). Gelenek ve Kimlik İlişkisi. Doktora Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• URL-1: “Misafir”. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim: 14.05.2022).
• URL-2: Crossman, Ashley (2018). “The Case Study Research Method”. https://www.thoughtco.com/case-study-definition-3026125. (Erişim: 14.05.2022).
• Walker, John R. (2020). Introduction to Hospitality. London: Pearson Education.
• Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.