İl-i Kaşkayi Der Tarih-i Muasır-ı İran

Yıl 2023, Sayı: 16, 355 - 363, 10.03.2023

Zühre Nur Celep

https://doi.org/10.46250/kulturder.1234076

Öz

Tarih boyunca Türklerin yaşadığı coğrafyaya bakıldığında genel itibariyle Çin Seddi’nden başlayarak Tuna boylarına, Sibirya’dan Hint Okyanusu ve Büyük Sahra çölüne kadar uzanan geniş bir bölgeyi kapsadığı görülmektedir. Bu bağlamda günümüz İran coğrafyası da Türklerin uzun bir süreden beri meskûn oldukları önemli bölgelerden biri olmuştur. İran, çeşitli etnik grupları bünyesinde barındırmakta olup nüfusunun çoğunluğunu Farslar ve Türkler oluşturmaktadır. Türkler de kendi aralarında Azerbaycan Türkleri, Kaşkaylar, Türkmenler, Halaçlar, Şahsevenler ve nicelik açısından daha küçük topluluklar şeklinde ayrılmaktadır. Kaşkay Türklerinin yaşadığı bölge ise İran’ın güneydoğusunda yer alan Fars eyaletidir. Tanıtımını yaptığımız bu çalışma, İran’ın çağdaş tarihinde kayda değer bir yere sahip olan Kaşkaylara ilişkin önemli eserlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmanın İran’ın modern tarihinde Kaşkayların oynadıkları role ilişkin zengin literatür ışığında önemli bilgiler sunması, Kaşkaylara yönelik çalışma yapanların başvurmak isteyeceği önemli Farsça kaynaklar arasında yer almasını sağlamıştır. Bu kitabı tanıtmamızdaki amaç, Kaşkayların modern siyasi tarihini ve onların konumlarını derli toplu ve değerli kaynaklar ışığında ve -kanaatimizce- objektif olma çabası içerisinde değerlendiren bir çalışma olmasından kaynaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaşkaylar, Farslar, İran, siyasi tarih, kitap incelemesi

Kashkay Province in Modern Iranian History

Öz

When we look at the geography where Turks have lived throughout history, it is seen that it covers a wide region starting from the Great Wall of China to the Danube lengths, from Siberia to the Indian Ocean and the Great Sahara desert. In this context, the geography of today's Iran has been one of the important regions where the Turks have been residing for a long time. Iran includes various ethnic groups and the majority of its population consists of Persians and Turks. Turks are also divided among themselves as Azerbaijani Turks, Qashqai’s, Turkmens, Halacs, Shahsevans and smaller communities in terms of quantity. The region where the Qashqai Turks live is the Fars province in the southeast of Iran. This work, which you have introduced, is one of the important works on the Qashqai, which has a significant place in the contemporary history of Iran. The fact that the study provides important information in the light of the rich literature on the role played by the Qashqai in the modern history of Iran has made it one of the important Persian sources that those working on the Qashqai will want to refer to. The purpose of introducing this book is due to the fact that it is a study that evaluates the modern political history of the Kashkays and their positions in the light of tidy and valuable sources and - in our opinion - in an effort to be objective.

Anahtar Kelimeler

Kashkai, Persians, Iran, political history, book review

Kaynakça

• Mansur Nasıri Tayyibi (2014). İl-i Kaşkayi Der Tarih-i Muasır-ı İran,Tahran: Shirazehketab.