Diasporada Güzellik: Almanya’da Kadın Etnik Girişimciliği

Yıl 2019, Cilt: 22(2) Sayı: 44, 95 - 124, 20.09.2019

Helin Kardelen Kavuş

https://doi.org/10.18691/kulturveiletisim.629060

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Almanya’daki Türkiyeli göçmen kadınların etnik girişimcilik faaliyetleri, güzellik

sektörü aracılığıyla analiz edilmektedir. Etnik girişimcilik kavramı göçmen toplulukların bir

ekonomik faaliyet olarak kendi hesaplarına çalışmasını ifade eder. Bu ekonomik aktiviteyle

girişimciler hem kendilerine hem de diğer göçmenlere iş fırsatları yaratılar, aynı zamanda göçmen

grupların kültüre dayalı ihtiyaçlarını gidermeyi amaçlayan özel mal ve hizmetler sunan etnik niş

marketleri oluştururlar. Etnik girişimcilik Almanya’daki Türkiyeli göçmenler arasında oldukça

yaygındır. Restoranlar, marketler, seyahat acenteleri akla ilk gelen örnekler arasındadır. Göçmen

nüfusun zaman içinde büyümesi ve çeşitlenmesiyle birlikte, bu nüfusun göç mekânındaki

ihtiyaçları da çeşitlilik kazanmıştır. Göçmen kadınlar, onların güzellik ihtiyaçları ve bu talebe

hizmet eden mekânlar da bu çeşitliliğin bir parçasıdır. Fakat literatürde kadın etnik girişimciler

üzerine yapılan araştırmalar görece azdır. Literatürdeki bu çalışılmamış alana odaklanan bu

araştırma kültürel ve toplumsal cinsiyete dayalı faktörlerin göçmen kadınların girişimcilik

faaliyetlerini nasıl şekillendirdiğini anlamayı amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında Almanya’nın

Köln şehrinde altı haftalık saha çalışması yürütülmüş, güzellik sektöründe işletme sahibi olan 11

Türkiyeli göçmen kadınla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Katılımcıların tümü ikinci kuşak

göçmen olsalar da farklı göç geçmişleri ve deneyimlerinin girişimcilik faaliyetlerinin üzerinde etkisi

olduğu görülmüştür. İşletmelerde verilen hizmet diasporadaki Türkiye'den gelmiş göçmenlerin ve

özellikle kadınların taleplerini karşılamak üzere şekillenmiştir. Hemşeri istihdamının sömürüyü

artırabilen bir etken olduğu görülmüştür. Çocuk bakımı ve ev işlerinin kadınların sorumluluğu

olarak görülmesi katılımcıların girişimcilik kariyerlerini nasıl çizdiklerini etkilemiştir. Son olarak, iş

yeri sahipliği kadınların öz güvenini artırmış, toplumda aileleriyle, etnik ağlarıyla ve ev sahibi

toplumla olan ilişkilerinde ekonomik ve sosyal açıdan statülerini geliştirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Göç, etnik girişimcilik, kadın girişimciler, güzellik sektörü, göçmen kadınlar

Kaynakça

• Abadan Unat, Nermin (2002). Bitmeyen Göç: Konuk İşçilikten Ulus-ötesi Yurttaşlığa. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Abadan Unat, Nermin (2011). Turks in Europe: From Guest Worker to Transnational Citizen. New York: Berghahn Books.
• Aydın, Yaşar (2016). The Germany-Turkey Migration Corridor: Refitting Policies for a Transnational Age. Washington, DC: Migration Policy Institute.
• Baycan-Levent, Tüzin, Enno Masurel ve Peter Nijkamp (2003). “Diversity in Entrepreneurship: Ethnic and Female Roles in Urban Economic Life.” International Journal of Social Economics 30(11): 1131-1161.
• Bilecen Süoğlu, Başak (2012). “Trends in Student Mobility from Turkey to Germany.” Perceptions 17 (2): 61-84.
• Boissevain, Jeremy, vd. (1990). “Ethnic Entrepreneurs and Ethnic Strategies.” Ethnic Entrepreneurs: Immigrant Business in Industrial Societies. Roger Waldinger, vd. (der.) içinde. London: Sage. 131-156.
• Brettell, Caroline B. (2007). “Immigrant Women in Small Business: Biographies of Becoming Entrepreneurs.” Handbook of Research on Ethnic Minority Entrepreneurship: A Co- evolutionary View on Resource Management. Leo Paul Dana (der.) içinde. Cheltenham, UK: Edward Elgar. 83-98.
• Bryman, Alan (2016). Social Research Methods, (Fifth edition). Oxford: Oxford University Press.
• Castles, Stephen ve Mark J. Miller (2009). The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World. New York: Palgrave Macmillan.
• Den Butter, Frank A. G., Enno Masurel ve Robert H. J. Mosch (2007). “The Economics of Co- ethnic Employment: Incentives, Welfare Effects and Policy Options.” Handbook of Research on Ethnic Minority Entrepreneurship: A Coevolutionary View on Resource Management. Leo Paul Dana (der.) içinde. Cheltenham, UK: Edward Elgar. 42-60.
• Fertala, Nikolinka (2007). “Immigrant Entrepreneurs in Hamburg.” Handbook of Research on Ethnic Minority Entrepreneurship: A Co-evolutionary View on Resource Management. Leo Paul Dana (der.) içinde. Cheltenham, UK: Edward Elgar. 511-528.
• Glick Schiller, Nina (1989). “Postscript: Haitian Transnational Practice and National Discourse.” Center for Migration Studies Special Issues 7: 184–189.
• Halkias, Daphne ve Sylva M. Caracatsanis (2011). “The Evolution of Researching Female Immigrant Entrepreneurship: A Commentary.” Female Immigrant Entrepreneurs: The Economic and Social Impact of a Global Phenomenon. Daphne Halkias vd. (der.) içinde. Surrey, UK: Gower. 3-7.
• Harvey, Adia M. (2005). “Becoming Entrepreneurs: Intersections of Race, Class, and Gender at the Black Beauty Salon.” GENDER & SOCIETY 19(6): 789-808.
• Hochschild, Arlie Russell (2012). The Managed Heart: Commercialization of Human Feeling. Berkeley, Los Angeles, London: University of California Press.
• Kalaycıoğlu, Sibel, Kezban Çelik ve Fatma Umut Beşpınar (2010). “ ‘Gitmek mi Zor Kalmak mı?’: Avrupa’ya Erkek Göçü ve Geride Kalan Kadının Gözünden Göç Deneyimi.” Edebiyat Fakültesi Dergisi / Journal of Faculty of Letters 27(1): 123- 146.
• Kloosterman, Robert ve Jan Rath (2001). “Immigrant Entrepreneurs in Advanced Economies: Mixed Embeddedness Further Explored.” Journal of Ethnic and Migration Studies 27(2): 189-201.
• Levitt, Peggy (2004). “Redefining the Boundaries of Belonging: The Institutional Character of Transnational Religious Life.” Sociology of Religion 65(1): 1-18.
• Lievens, John (1999). “Family-forming Migration from Turkey and Morocco to Belgium: The Demand for Marriage Partners from the Countries of Origin.” International Migration Review 33(3): 717-744.
• Light, Ivan (2005). “The Ethnic Economy.” The Handbook of Economic Sociology: Second Edition. Richard Swedberg ve Neil Smelser (der.) içinde. Princeton and Oxford: Princeton University Press. 650-677.
• Nye, Joseph S. ve Robert O. Keohane (1971). “Transnational Relations and World Politics: An Introduction.” International Organization 25(3): 329-349.
• Piperopoulos, Panagiotis (2012). “Ethnic Female Business Owners: More Female or More Ethnic Entrepreneurs.” Journal of Small Business and Enterprise Development 19(2): 192-208.
• Pütz, Robert, Verena Schreiber ve Isabell Welpe (2007). “Ethnicity, Gender and Entrepreneurship: Turkish Entrepreneurs in Germany.” Handbook of Research on Ethnic Minority Entrepreneurship: A Co- evolutionary View on Resource Management. Leo Paul Dana (der.) içinde. Cheltenham, UK: Edward Elgar. 488- 510.
• Sahin, Mediha, Peter Nijkamp ve Tüzin Baycan-Levent (2007). “Migrant Entrepreneurship from the Perspective of Cultural Diversity.” Handbook of Research on Ethnic Minority Entrepreneurship: A Co- evolutionary View on Resource Management. Leo Paul Dana (der.) içinde. Cheltenham, UK: Edward Elgar. 99-113.
• Sassen, Saskia (1995). “Immigration and Local Labor Markets.” The Economic Sociology of Immigration: Essays on Networks, Ethnicity, and Entrepreneurship. Alejandro Portes (der.) içinde. NY: Russell Sage Foundation. 87-127.
• Sirkeci, İbrahim, Jeffrey H. Cohen ve Pınar Yazgan (2012). “Türk Göç Kültürü: Türkiye ile Almanya Arasında Göç Hareketleri, Sosyo-ekonomik Kalkınma ve Çatışma.” Migration Letters 9(4): 373 – 386.
• Şahin Kütük, Birsen (2012). “Almanya’daki Etnik Ekonomilere İşçi Göçü Olarak Ulus Ötesi Evlilikler.” Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 2012 Bahar (16): 173-190.
• Şenol Cantek, Funda (2017). “Mizampli Makinesinin İçinden.” Aynanın Önünde Cımbızın Ucunda: Kuaför Kitabı. Funda Şenol Cantek (der.) içinde. İstanbul: İletişim Yayınları. 11-25.
• Timmerman, Christiane, Ina Lodewyckx ve Johan Wets (2009). “Marriage at the Intersection between Tradition and Globalization: Turkish Marriage Migration between Emirdag and Belgium from 1989 to Present.” History of the Family 14(2): 232– 244.
• Volery, Thierry (2007). “Ethnic Entrepreneurship: A Theoretical Framework.” Handbook of Research on Ethnic Minority Entrepreneurship: A Co- evolutionary View on Resource Management. Leo Paul Dana (der.) içinde. Cheltenham, UK: Edward Elgar. 30-41.
• Waldinger, Roger, Howard Aldrich ve Robin Ward (1990). “Opportunities, Group Characteristics and Strategies.” Ethnic Entrepreneurs: Immigrant Business in Industrial Societies. Roger Waldinger (der.) içinde. London: Sage. 13-48.
• Wilson, Kenneth L. ve Portes, Alejandro (1980). “Immigrant Enclaves: An Analysis of the Labor Market Experiences of Cubans in Miami.” American Journal of Sociology 86(2): 295-319.
• Zhou, Min (2004). “Revisiting Ethnic Entrepreneurship: Convergencies, Controversies, and Conceptual Advancements.” International Migration Review 38(3): 1040-1074.