Suyun Karşısı: Gazetecilikten Halkla İlişkiler Uzmanlığına Geçiş Üzerine Nitel Bir Araştırma

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 53, 136 - 164, 25.03.2024

Oya Altar

https://doi.org/10.18691/kulturveiletisim.1398902

Öz

Her ikisinin de ortak amacı, kitle iletişimi için haber üretmek olan halkla ilişkiler ile gazetecilik, geçmişten bugüne temas ve mesafe, aşk-nefret olarak tanımlanabilecek simbiyotik bir ilişki içindedir. Kurumlar hedef kitlelerine ulaşmak için medyaya ihtiyaç duyarken, medya da her geçen gün daha fazla haber üretmek için kaynağa ve bilgiye ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle halkla ilişkiler uygulama alanları arasında başta gelen medya ilişkileri, halkla ilişkiler uygulayıcıları ile gazetecileri sık sık aynı platformda buluşturmaktadır. Bir gazeteci gibi haber değerini bilme, haber yazabilme, fotoğraf çekebilme ve sektörde çevre sahibi olma, bir halkla ilişkiler uygulayıcısından beklenen yeterlilikler arasında ilk sıralarda gelmektedir. Bu yeterliliklere işin doğası gereği sahip olan gazetecilerin kariyerlerinin bir bölümünde kurumsal iletişim departmanlarında basın danışmanı olarak görev alması ise sık rastlanılan bir durumdur. Gazetecilik kökenli basın danışmanlarının halkla ilişkiler uygulayıcılığına dair görüşleri üzerinden halkla ilişkilerin mesleki algı sorununa değinen bu çalışma aynı zamanda gazeteciler ile basın danışmanları arasındaki gergin ilişkinin geldiği noktayı tespit etmeye çalışmaktadır. İzmir özelinde gerçekleştirilen nitel araştırma olgu bilim deseninde tasarlanmış, yapılan görüşmelerle konunun detaylarına ulaşılmaya çalışılmıştır. İlk olarak, mesleğe gazeteci olarak başlayan basın danışmanlarının halkla ilişkilere dair bir mesleki aidiyet geliştirmediği saptanmıştır. Bununla birlikte dijital medyanın gelişiminin, gazeteciler ile basın danışmanları arasındaki gergin ilişkiyi yeni bir boyuta taşıdığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gazetecilik, halkla ilişkiler, basın danışmanlığı

Across the Water: A Qualitative Research on the Transition from Journalism to Public Relations Expertise*

Öz

Public relations and journalism, which have a common goal of producing news for mass communication, have a symbiotic relationship that can be defined as contact and distance, love-hate, from past to present. While institutions need the media to reach their target audiences, the media also need resources and information to produce more news every day. For this reason, media relations, which is one of the leading public relations practice areas, often brings public relations practitioners and journalists together on the same platform. Knowing news value like a journalist, being able to write news, taking photographs, and having a network in the industry are among the top competencies expected from a public relations practitioner. It is common for journalists who have these qualifications due to the nature of their work to work as press consultants in corporate communication departments for part of their careers. This study, which touches on the problem of professional perception of public relations through the views of press consultants with a journalism background in public relations practice, also tries to determine the point at which the tense relationship between journalists and press consultants has reached. The qualitative research conducted specifically in Izmir was designed in a phenomenological pattern, and the subject's details were tried to be reached through interviews. First, it was determined that press consultants who started their careers as journalists did not develop a professional affiliation with public relations. However, it has been determined that the development of digital media has brought the tense relationship between journalists and press consultants to a new dimension.

Anahtar Kelimeler

Journalism, public relations, press consultancy

Kaynakça

• Abdullah, Zulhamri ve Terry Threadgold (2008). “Towards the professionalisation of public relations in Malaysia: Perception management and strategy development.” Public Relations Review, 34(3): 285–287.
• Akbulut, Deniz (2017). Halkla İlişkiler Perspektifinden Medya. İstanbul: Der Yayınları
• Asna, Alaeddin (2012). Kuramda ve Uygulamada Halkla İlişkiler. 2. Baskı. İstanbul: Pozitif Yayınları
• Bora Sapmaz, Nihan (2018). “Gazeteciler ile halkla ilişkiler uzmanları arasındaki ilişki nasıl olmalı?” www.newslabturkey.org. Erişim Tarihi: 21.11.2023
• Bowen, Shannon A. (2009). “All Glamour, No Substance? How Public Relations Majors and Potential Majors in an Exemplar Program View The Industry and Function”, Public Relations Review, 35(4), 402–410.
• Broom, Glen M. (2009). Cutlip & Center’s effective public relations (10th ed.). Englewood Cliffs (der.) içinde. NJ: Prentice Hall
• CIPR (2022). “State of profession 2022”. https://www.cipr.co.uk/CIPR/Our_work/Policy/CIPR_State_of_the_Profession_2019_20.aspx?WebsiteKey=0379ffac-bc76-433c-9a94-56a04331bf64 Erişim tarihi: 23.05.2023
• Coombs, Timothy W. ve Sherry J. Holladay (2007). It’s not just PR: Public relations in society. MA: Blackwell Publishing.
• DeLorme, Denise E. ve Fred Fedler (2003). “Journalists’ hostility toward public relations: an historical analysis.” Public Relations Review, 29: 99–124
• Duğan, Özlem ve Semra Akıncı (2019). “Gazetecilerin kriz dönemlerinde halkla ilişkiler çalışanlarına bakış açılarının belirlenmesine yönelik bir araştırma.” İle-ti-şim, 30: 167-191.
• Eraslan Yayınoğlu, Pınar (2013). Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Mesleği Mücadele mi, İşbirliği mi? İstanbul: Türkmen Kitabevi
• Erdoğan, İrfan (2014). Teori ve Pratikte Halkla İlişkiler. Geliştirilmiş 3. Baskı. Ankara: Alter Yayınları
• Fedler, Fred, Tom Buhr ve Diane Taylor (1988). “Journalists who leave the news media seem happier, find better jobs.” Newspaper Research Journal 9(2): 20–22.
• Grunig, James E. (2000). “Collectivism, collaboration, and societal corporatism as core professional values in public relations.” Journal of public relations research, 12(1: 23-48.
• Grunig, James E. ve Todd Hunt (1984). Managing Public Relations. New York: Holt Rinehart and Winston.
• Hurme, Pertti (2001). “Online PR: Emerging organisational practice.” Corporate Communications: An International Journal, 6(2): 71-75.
• İletişim Danışmanlığı Şirketleri Derneği İDA. (2023). “İletişim ve Medya İlişkileri Yönetiminde Mesleki İlkeler”. https://www.ida.org.tr/iletisim-ve-medya-iliskileri-yonetiminde-mesleki-ilkeler. Erişim Tarihi: 21.06.2023
• Kalender, Ahmet (1999). “Türkiye’de halkla ilişkilerin meslekleşmesi: Sorunlar ve çözüm önerileri.” Selçuk İletişim, 1(1): 23-33.
• Kılınç, Özgür ve Sevil Bayçu (2018). “Halkla ilişkiler uygulayıcıları ve gazeteciler arasındaki ilişki: Uygulayıcılar üzerine bir araştırma.” Global Media Journal TR Edition, 8(16): 240-255.
• Köseoğlu, Özgür (2014). Halkla ilişkiler: Duyurumdan yansıtıcı role. İçinde Halkla İlişkiler Ne Değildir? Ayşen Temel Eğinli (Der.) içinde. İstanbul: Say. 9-66.
• Larsson, Larsake (2009). “PR and the Media A Collaborative Relationship?” Nordicom Review 30(1): 131-147
• Napoli, Philip M., Maureen Taylor ve Gerald Powers (1999). “Writing activities of public relations practitioners: The relationship between experience and writing tasks.” Public Relations Review, 25(3): 369-380.
• Neuman, William L. (2016). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nitel ve nicelik yaklaşımlar. (8. Baskı). Çev., Sedef Özge. Ankara: Yayın Odası Yayınları
• Okay, Ayla ve Aydemir Okay (2016). Halkla İlişkiler. Genişletilmiş 9. Basım. İstanbul: Der Yayınları
• Öksüz, Burcu (2015). “Halkla ilişkilerde meslekleşme sorunu.” İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 40: 249-265.
• Öksüz, Burcu ve Serra Görpe (2019). “Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları.” Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, 33: 1-23.
• Öksüz, Burcu ve Elif Korap Özel (2015). “Gazeteciler ve Halkla İlişkiler Uygulamacıları Arasındaki Gergin İlişkinin Kodları: Gazeteciler ve Halkla İlişkiler Uygulamacıları Üzerine Bir İnceleme.” Selçuk İletişim Dergisi, 9(1): 22-54
• Sabuncuoğlu, Zeyyat (2001). İşletmelerde Halkla İlişkiler. 5. Baskı. Bursa: Ezgi Kitabevi
• Sha, Bey-Ling (2011). “2010 Practice Analysis: Professional competencies and work categories in public relations today.” Public Relations Review, 37: 187– 196.
• Shin, Jae-Hwa ve Glen T. Cameron (2003). “The potential of online media: A coorientation alanalysis of conflict between PR professionals and journalists in South Korea.” Journalism & Mass Communication Quarterly, 80(3): 583-602.
• Tarhan, Ahmet (2013). “Halkla ilişkilerde medyayla ilişkiler: Medya çalışanlarının görüşleri üzerine bir saha araştırması.” E-Journal of New World Sciences Academy, 4C0166, 8(2): 226-251.
• Türkiye Halkla ilişkiler Derneği TÜHİD. (2023). “Gazeteciler ve halkla ilişkiler profesyonelleri mesleklerimizi birlikte yüceltelim!” https://www.tuhid.org/deklarasyon.html Erişim Tarihi: 21.06.2023
• Türk Dil Kurumu. (2023). “Meslek.” https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 01.05.2023
• Walker, Stanley (1999). CityEditor. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, pp.137–138.
• White, Jon ve Julia Hobsbawm (2007) “Public relations and journalism.” Journalism Practice, 1(2): 283-292, DOI: 10.1080/17512780701275606
• Vural, Beril Akıncı ve Mikail Bat (2018). Teoriden Pratiğe Kurumsal İletişim. 3. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları