SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA EMPATİK EĞİLİM DÜZEYİ VE İLETİŞİM BECERİLERİ: ŞAFAK SAĞLIK GRUBUNA YÖNELİK BİR ÇALIŞMA

Yıl 2019, Cilt: 27 Sayı: 3, 66 - 89, 30.09.2019

Simge Özselçuk , Funda Yalım

Öz

Sağlık sektörü etkileşim ve iletişimin yoğun yaşandığı alanlar arasındadır. Sağlık hizmetlerinin
sunumunda önemli bir yer tutan hastanelerde, hastane çalışanlarının iletişim becerileri ve
empatik eğilimleri birçok açıdan önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı İstanbul’da faaliyet
gösteren Şafak Sağlık Grubu’na ait hastanelerde görev yapan personelin empatik eğilim
düzeyini ve iletişim becerilerini incelemek ve bunların demografik faktörlere göre değişip
değişmediğini ortaya koymaktır. Araştırmada veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır.
Araştırmaya toplam 531 personel katılmıştır. Toplanan veriler SPSS 22.0 ile analiz edilmiştir.
Her iki ölçeğe ait ifadelerin aritmetik ortalamaları ve yüzdesel dağılımları alınmıştır. İletişim
becerileri ölçeğine yönelik yapılan faktör analizinde 4 alt faktör tespit edilmiştir. Çalışanların
iletişim becerilerinin ve empatik eğilimlerinin demografik faktörlere göre değişip değişmediğini
belirlemek amacıyla yapılan t Testi ve ANOVA testi sonuçlarına göre, iletişim becerilerinin
medeni duruma göre değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

: İletişim, iletişim becerileri, empati, empatik eğitim

Kaynakça

• ALLEN S.M., PETRISEK A.C., LALIBERTE L.L. (2001). Problems in Doctor–Patient Communication: The Case Of Younger Women With Breast Cancer, Critical Public Health, Vol. 11, No. 1 ss.39-58.
• ATİLLA G., OKSAY A., ERDEM R. (2012).Hekim-Hasta İletişimi Üzerine Nitel Bir Ön Çalışma,İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, II (43) ss. 23-37.
• BİNGÖL G., DEMİR A. (2011). Amasya Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri, Göztepe Tıp Dergisi, 26(4), ss. 152-159.
• BÜYÜKASLAN, A. (2018). Sağlık İletişiminde Sektörel Tespitler, Erciyes İletişim Dergisi Akademia, Cilt:5, Sayı: 3, ss, 2-10.
• CEYHAN, A.A. (2006). An Investigation of Adjustment Levels of Turkish Univeristy Students With Respect to Perceived Communication Skill Levels, Social Behaviour and Personality, 34(4), ss.367-379.
• ÇALIM, İ. (2014). Travelbee Kuramına Göre Verilen Kişilerarası İletişim Eğitiminin Ebelerin İletişim Becerilerine ve Annelerin Doğum Memnuniyetine Etkisi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
• ÇAMDERELİ, M. (2015). İletişime Giriş.2. Baskı, İstanbul: Dem.
• ÇANKAYA, Z.C. (2011). Kişilerarası İletişimde Dinleme Becerisi. 2. Basım, Ankara: Nobel.
• ÇETİN C., KURBAN P., BİLİCİ N.M. (2016).Sağlık Kurumlarında Sağlıklı İletişim: Bilgisayar Operatörleri, Güvenlik Görevlileri ve Yönlendirme Çalışanları Örneklemi,Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(4), ss. 423-442.
• ÇETİNKAYA Ö., ALPARSLAN A. (2011). Duygusal Zekânın İletişim Becerileri Üzerine Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.16, S.1, ss.363-377.
• DENİZ, İ. (2003), İletişim Becerileri Eğitiminin İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin İletişim Becerisi Düzeylerine Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• DÖKMEN, Ü. (1987). Empati Kuram Becerileri ile Sosyometrik Statü Arasındaki İlişki, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı1, ss.183-207.
• DÖKMEN, Ü. (1988). Empatinin Yeni Bir Model Dayanarak Ölçülmesi ve Psikodrama ile Geliştirilmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt:21, s:1, 155- 190.
• DÖKMEN, Ü. (2008). Sanatta ve Günlük Yaşamda İletişim Çatışmaları ve Empati. İstanbul: Remzi.
• DURMUŞ, B., YURTKORU SERRA., ÇİNKO M. (2013). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. 5. Baskı, İstanbul: Beta.
• GÖKSEL, A., YURDAKUL N.B. (2010). Temel Halkla İlişkiler Bilgileri. İzmir: Ege Üniversitesi.
• GÜNGÖR, N. (2013). Kurumlar, Yaklaşımlar. 2. Baskı, Ankara: Siyasal.
• GÜRÜZ D., EĞİNLİ A.T. (2008). Anlamak- Anlatmak- Anlaşmak.Ankara: Demet Nobel.
• GÜRÜZ D., EĞİNLİ A.T. (2008). Kişilerarası İletişim. Bilgiler- Etkiler- Engeller. Ankara: Nobel.
• http://www.tdk. gov.tr, erişim:12.07.2018
• KARACA A., AÇIKGÖZ F., AKKUŞ. (2013). Eğitim ile Empatik Beceri ve Empatik Eğilim Geliştirilebilir mi? Bir Sağlık Yüksekokulu Örneği, Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 3, Temmuz, ss.118-122.
• KARADAĞ M., IŞIK O., CANKUL İ., ABUHANOĞLU H. (2015). Hekim ve Hemşirelerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 17/1, ss.160-179.
• KHAN F.H., KHAN M.F., ALVİ R.U., KAFEEL S., ZAFFAR M.(2017), Communication Skills Workshop For Doctors, Resulting In Better Healthcare Delivery, Pak Armed Forces Med J, 67(1), ss.107-11
• KILINÇ M., ULUDAĞ A. (2017). Sağlık Çalışanlarının Empatik Eğilim Düzeyinin Saldırgan Davranış Düzeyleri İle İlişkisi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,16 (3), 809-825.
• KORKUT O.F., BUGAY A. (2014) İletişim Becerileri Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, Ağustos. ss. 51- 64.
• KUMCAĞIZ H., YILLMAZ M., ÇELİK S.B., AVCI İ.A. (2011). Hemşirelerin İletişim Becerileri: Samsun İli Örneği, Dicle Tıp Dergisi, 38 (1), ss.49-56.
• MUTLU, E. (1994). İletişim Sözlüğü.Ankara: Ark.
• OSKAY, Ü. (2015). İletişimin ABC’si.İstanbul: İnkılap.
• ÖZCAN T.C.,MERCAN N. (2016).Hemşirelerin Travma ile Karşılaşma Durumlarına ve Kişilik Özelliklerine Göre Empati ve Tükenmişlik Düzeyleri,Gülhane Tıp Dergisi, 58,ss. 11-17.
• PİŞKİN, M. (1989). Empati, Kaygı ve Çatışma Eğilimi Arasındaki İlişki, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22 (2), 775-784.
• RIDER E.A., HINRICHS M.M., LOWN B.A. (2006). Model for Communication Skills Assessment Across the Undergraduate Curriculum, Medical Teacher, Vol. 28, No. 5, ss.127-138.
• SHARIAT S.V., ESHTAD E., ANSARI S. ( 2010), Empathy And Its Correlates in Iranian Physicians: A Preliminary Psychometric Study Of The Jefferson Scale Of Physician Empathy, Medical Teacher, 32 (10), ss. 417-421.
• SUN N., RAU L.P.(2017). Barriers to Improve Physician–Patient Communication in a Primary Care Setting: Perspectives of Chinese Physicians, Health Psychology And Behavioral Medicine, Vol. 5, No. 1, ss.166–176.
• ŞENGÜN H. (2016). Sağlık Hizmetlerinde İletişim Yönetimi, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, Cilt :79, Sayı /1, ss.38-42.
• TEKE K.,CENGİZ E.,CESİM D.(2010).Hekimlerin Empatik Özelliklerinin Ölçümü ve Bu Ölçümlerin Demografik Değişkenlere Göre Değişimi,Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 3, ss.505-516.
• TENGİLİMOĞLU D., AKBOLAT M., IŞIK O. (2015). Sağlık İşletmeleri Yönetimi, 7. Basım, Ankara: Nobel.
• TUTUK A., AL D., DOĞAN S. (2002). Hemşirelik Öğrencilerinin İletişim Becerisi ve Empati Düzeylerinin Belirlenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6 (2), ss.36-41.
• UĞURLU, C.T.(2013),Öğretmenlerin İletişim Becerisi ve Empatik Eğilim Davranışlarının Çocuk Sevme Düzeyleri Üzerine Etkisi, Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, Cilt:3, Sayı.2, ss.51-61.
• UYER, G. (2000). Hemşire - Hasta İletişimi ve İletişimin Hasta Yönünden Önemi, T Klinik Tıp Etiği, 8, ss.90-94.
• LAIDLAW TS., KAUFMAN DM., MACLEOD H., VAN ZANTESN S., SIMPSON D., WRIXON W. (2006). Relationship Of Resident Characteristics, Attitudes, Prior Training And Clinical Knowledge To Communication Skills Performance, Medical Education, 40 (1), ss. 18–25.
• YAĞBASAN M.,ÇAKAR F. (2016). Doktor-Hasta İlişkisinde Dile ve Davranışa Dayalı İletişimsel Sorunları Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s.15, ss. 609-629.
• YALÇIN N., AŞTİ T. (2011), Hemşire-Hasta Etkileşimi, İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Hemşirelik Dergisi, Cilt 19, Sayı 1, ss.54-59.
• ZILLIOĞLU, M. (2014). İletişim Nedir? İstanbul: Cem.