1970’TEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE GENELİNDE VE İSTANBUL’DA FİLM GÖSTERİMİNİN TARİHSEL EKONOMİK COĞRAFYASI: GENEL GÖRÜNÜM

Yıl 2020, Cilt: 28 Sayı: 1, 1 - 16, 30.06.2020

Kaya Özkaracalar Özlem Öz

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de film gösterim faaliyetlerinin coğrafi örüntüsünün 1970 yılından günümüze dek nasıl bir evrim gösterdiğini araştırarak ilgili literatüre katkılarda bulunmayı amaçlıyor. Makalede ilk olarak 1970, 1980, 1990, 2000 ve 2010 yılları için, Türkiye’de film gösteriminin coğrafi yoğunlaşma örüntülerinin zaman içindeki evrimi, sinema salonu sayıları, seyirci sayıları ve nüfus yoğunlukları temel alınarak il bazında ortaya konuluyor. Ardından, film sektöründe merkezi bir konumda bulunan İstanbul’daki gösterim faaliyetlerinin aynı dönem itibariyle ilçeler düzeyinde nasıl bir seyir izlediğine ilişkin eğilimler irdeleniyor.

Anahtar Kelimeler

Film gösterimi, sinema salonları, coğrafi yoğunlaşma, tarihsel coğrafya, İstanbul

Kaynakça

• Arslan, S. (2011). Cinema in Turkey: A New Critical History. New York: Oxford University Press. Athique, A. (2009). Leisure Capital in the New Economy: The Rapid Rise of the Multiplex in India. Contemporary South Asia, 17(2): 123-140. Çam, A. (2018). 1960-1975 Yılları Arasında Adana’da Filmcilik ve Sinemacılık İşi. Galatasaray Üniversitesi İleti-ş-im Dergisi, 28: 9-41. DİE (1970). Kültür ve Eğlence Yerleri İstatistikleri 1970. Ankara: DİE. DİE (1980). Kültür İstatistikleri 1980 – Cultuıral Statistics. Ankara: DİE. DİE (1990). Kültür İstatistikleri 1990 – Cultuıral Statistics. Ankara: DİE. DİE (2000). Kültür İstatistikleri 2000 – Cultuıral Statistics. Ankara: DİE. Dudrah, R. K. (2006). Bollywood: Sociology Goes to the Movies. New Delhi: Sage. Eder, M. ve Öz, Ö. (2015). Neo-liberalization of Istanbul’s Nightlife: Beer or Champagne? International Journal of Urban and Regional Research, 39(2): 284-304. Erdoğan, N. (1998). Narratives of Resistance: National Identity and Ambivalence in the Turkish Melodrama between 1965 and 1975. Screen, 39 (3): 259–271. Erkılıç, H. (2003). Türk Sinemasının Ekonomik Yapısı ve Bu Yapının Sinemamıza Etkileri. Mimar Sinan Üniversitesi, Sanatta Yeterlilik Tezi, İstanbul. Erus, Z. (2007). Film Endüstrisi ve Dağıtım: 1990 Sonrası Türk Sinemasında Dağıtım Sektörü. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 4(4): 5-16. Gökmen (1991) Eski İstanbul Sinemaları. İstanbul: İstanbul Kitaplığı. Hallam, J. ve Roberts, L. (2011). Mapping, Memory and the City: Archives, Databases and Film Historiography. European Journal of Cultural Studies, 14(3): 355-372. Hubbard, P. (2002). Screen-shifting: Consumption, ‘Riskless Risks’ and the Changing Geographies of Cinema. Environment and Planning A, 34: 1239-1258. Huffer, I. (2012). Wellywood’s Cinemas: Theatrical film Exhibition in Post-Industrial Wellington. Studies in Australasian Cinema, 5(3): 251-264. Işığan, İ. A. 2003. “1970’lerden 1990’lı yıllara Türkiye’de Sinema Endüstrisi” Yeni Film, 2: 33-41. Kalemci, R. A. ve Özen, Ş. (2011). Türk Sinemacılık Sektöründe Kurumsal Değişim (1950-2006): Küreselleşmenin ‘Sosyal Dışlama’ Etkisi. Amme İdaresi Dergisi, 44(1): 51-88. Klenotic, J. (2011). Putting Cinema History on the Map: Using GIS to Explore the Spatiality of Cinema. In R. Maltby, D. Biltereyst and P. Meers (eds.) Explorations in New Cinema History: Approaches and Case Studies, West Sussex: Wiley-Blackwell, 58-84. Larroa M. A. ve Garcia R. G. (2011). Analysis of the Film Production District in Mexico City. International Journal of Communication, 5: 844-874. Meers P., Biltereyst D. ve Van De Vijer, L. (2010). Metropolitan vs Rural Cinemagoing in Flanders, 1925-75. Screen, 51(3): 272. Öz, Ö. ve Özkaracalar, K. (2010). Path Dependencies, Lock-In and the Emergence of Clusters: Historical Geographies of Istanbul’s Film Cluster. J. Sydow ve E. Schuessler (Ed.) The Hidden Dynamics of Path Dependence (s. 161-177). Hampshire, UK and New York, USA: Palgrave MacMillan. Öz, Ö. ve Özkaracalar, K. (2017). The Reemergence of İstanbul’s Film Industry: A Path Dependence Perspective. New Perspectives on Turkey, 56: 61-85. Özkan, E. T. (2010) İstanbul Film Endüstrisi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi. Özön, N. (1962). Türk Sinema Tarihi. Istanbul: Artist. Scognamillo, G. (2014). Türk Sinema Tarihi. İstanbul: Kabalcı. Scott, A. J. (2005). On Hollywood: The Place, The Industry. Princeton and Oxford: Princeton University Press. Tanrıöver, H. U. 2010 Türkiye’de Film Endüstrisinin Konumu ve Hedefleri. İstanbul: İTO. TÜİK (2010). Kültür İstatistikleri – Cultuıral Statistics 2010. Ankara: TÜİK. TÜİK (2013). Kültür İstatistikleri – Cultuıral Statistics 2013. Ankara: TÜİK. TÜRSAK (1995). Sinema 95/96. Istanbul: TÜRSAK Vakfı.