Medyada Alternatif Bir Hal: ‘AHALİ’ ve Karşıt Kamusallık

Yıl 2009, Cilt: 22 Sayı: 1, 176 - 209, 01.10.2009

Çağdaş Ceyhan

Öz

Medya ortamının ticarileşmesi ve medya mülkiyetinin az sayıda kişinin elinde toplanması, ekonomik sosyal olarak baskı altındaki toplum kesimlerin kamusal alanda temsilini zorlaştırmıştır. Küreselleşen medya ortamında temsil edilemeyen toplum kesimleri, kendi seslerini duyurabilmek için. anaakım örgütlenme yapıları ve içerikleriyle anaakım medyaya karşıt, alternatif medyalar oluşturmaya başlamışlardır. 1980’li yıllardan sonra küreselleşme dalgasıyla beraber yeni toplumsal hareketlerin ortaya çıkardığı kolektif hareket kültürü alternatif medyanın içeriğini ve örgütlenişini etkilemiştir. Alternatif medya hâkim kamusal alanın karşısında temsil edilemeyenlerin temsil edilebildiği karşıt bir kamusal alan oluşturmuştur. Türkiye’de ise özellikle 1980’lerden sonra kamusal alan farklı seslere açılmaya başlamıştır. Bu çeşitlilik anaakım medyaya karşı kendini farklı şekilde ifade eden alternatif bir medyanın oluşumuna da ön ayak olmuştur. Çalışmada anaakım medyanın dağıtım ve üretim ilişkileri dışında yer alan Ankaralı bir grup anarşistin İstanbul’daki arkadaşlarıyla beraber çıkardıkları aylık Anarşist Ahali gazetesi çalışma ilişkileri ve karşıt kamusallık potansiyeli açısından incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Alternatif medya, anarşizm, karşıt kamusallık, kamusal alan, Ahali

An Alternative Status in Media: ‘AHALI’ and Counter Public Sphere

Öz

Commercialization of media context and oligopolistic structure of media ownership made it difficult for components of society which have been under pressure to represent themselves in public sphere. These pieces of society, who are not represented within the globalizing media, started to create alternative media with their own organizational patterns and content against the mainstream media. The collective movement culture, which is made visible by the new social movements within the globalization wave after the1980’s, had effects on the content and the organization practices of the alternative media. Alternative media created an counter public sphere in which the unrepresented could be represented against the dominant public sphere. In Turkey, especially after the 1980’s, public sphere was open to different voices. This diversity made it possible for the alternative media that expresses itself in a different way. In this study, monthly anarchist newspaper “Ahali”, which is published by a group of anarchist people from Ankara through the circle of in İstanbul, analyzed from the perspective of working practices and potential of counter public sphere.

Anahtar Kelimeler

Alternative media, anarchism, counter public sphere, public sphere, Ahali

Kaynakça

• Adaklı, G. (2006). Türkiye’de Medya Endüstrisi Neoliberalizm Çağında Mülkiyet ve Kontrol
• İlişkileri. Ankara: Ütopya. Alankuş, S. (1995). Temsili Kamuoyu Kamusal Alan, Kamusal İletişim, Kamular ve Kamusal
• Mekânlar (Yayınlanmamış Doçentlik Çalışması). Alankuş, S. (2008). Türkiye’de ‘Başka’ Bir Demokrasi İçin, ‘Başka’ Bir Medya ve Habercilik. Der. İncilay Cangöz, Uygun Adım Medya (177-229). Ankara: Ayraç Kitabevi Yayınları.
• Arendt, H. (1994). İnsanlık Durumu. Çev.: Bahadır Sina Şener. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Atton, C. (2002). Alternative Media. London: Sage.
• Atton, C. (2003). What is ‘alternative’ journalism? Journalism: theory, practice and criticism, Vol. 4(3): 267–272.
• Atton, C. ve Wickenden, E. (2005). Sourcing Routines and Representation in Alternative
• Journalism: A Case Study Approach. Journalism Studies, Volume 6, Number 3. 347-359. Atton, C. (2007). Current Issues In Alternative Media Reseach. Sociology Compass 1/1, 17
• Bailey, O. G. ve Cammaerts, B. ve Carpanteir, N. (2008). Understanding Alternative Media.
• New York: McGraw Hill Open University Press. Başaran, Y. (2008). Hiyerarşik Olmadan Örgütlenmek. Birikim Dergisi, Sayı: 230-231, Haziran-Temmuz, 60-66.
• Cantzen, R. (2000). Daha Az Devlet Daha Çok Toplum, Özgürlük/Ekoloji/Anarşizm. Çev.
• Veysel Atayman, İstanbul: Ayrıntı. Dagron, A. G. (2004). The Long and Winding Road of Alternative Media. Ed. John D. H.
• Downing, The Sage Handbook of Media Studies (41-63). Sage. Dodge, C. (1998). Libraries: Infoshops and Alternative Reading Rooms http://www.geocities.com/SoHo/Cafe/7423/infoshop.htmlStreet
• Doğan, A. E. (2007) Eğreti Kamusallık Kayseri Örneğinde İslamcı Belediyecilik. İstanbul
• Downing, J. D. H. (1984). Radical Media: The Political Experience of Alternative Communication. Boston: Mass South End Press.
• Downing, J. D. H. (2001). Radical Media Rebellious Communication and Social Movements. California: Sage.
• Dyer-Witheford, N. (2004). Siber-M@rx: Yüksek Teknoloji Çağında Sınıf Mücadelesi. Çev: Ali Çakıroğlu, İstanbul: Aykırı.
• Emerson R., Fretz R. I. ve Shaw L. L. (2005). Writing Etnographic Fieldnotes. Chicago: The University of Chicago Press.
• Ergül, H. (2007). Medya Etnografisi (2007-2008 Güz Dönemi Yayınlanmamış Ders Notları), Anadolu Üniversitesi.
• Geray, H. (2003). İletişim ve Teknoloji Uluslar arası Birikim Düzeninde Yeni Medya Politikaları. Ankara: ÜtopyaYayınevi.
• Fenton, N. (2006). Another World Is Possible? Global Media and Communication, Volume 2(3), 355-367.
• Fraser, N. (2005). Kamusal Alanı Yeniden Düşünmek: Gerçekte Varolan Demokrasinin Eleştirisine Bir Katkı. Ed. Meral Özbek, Kamusal Alan (103-132). İstanbul: Hil Yayın.
• Haas, T. (2004). Alternative Media, Public Journalism and the Pursuit of Democratization, Research Note. Journalism Studies, Vol. 5, No. 1, pp. 115-121.
• Habermas, J. (2005). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. Çev: Tanıl Bora, İstanbul: İletişim.
• Hamilton, J. (2000). Alternative Media: Conceptual Difficulties, Critical Possibilities. Journal of Communication Inquiry, Vol. 24, No. 4, 357-378.
• Hansen, M. (2005). Yirmi Yılın Ardından Negt ve Kluge’nin Kamusal Alan ve Tecrübe’si: Değişken Karışımlar ve Genişlemiş Alanlar. Ed. Meral Özbek, Kamusal Alan (141-177) İstanbul: Hil Yayın.
• Harcup, T. (2003). The Unspoken – Said’ The Journalism of Alternative Media. Journalism, Vol. 4(3), 2, 356-376.
• Harcup, T. (2005). I'm Doing this to Change the World: journalism in alternative and mainstream media. Journalism Studies, 6, 361-374.
• Harvey, D. (1999). Postmodernliğin Durumu. Çev.: Sungur Savran. İstanbul: Metis.
• Kessler, L. (1984). The Dissident Press: Alternative Journalism in American History. Beverly Hills, Calif: Sage Publications.
• Kluge A. ve Negt, O. (2005). Kamusal Alan ve Tecrübe’ye Giriş. Ed. Meral Özbek, Kamusal Alan (133-139). İstanbul: Hil Yayın.
• Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul: Bağlam.
• Neuman, W. L. (2007). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar, Cilt 1Analiz. Çev. Sedef Özge, İstanbul: Yayınodası Yayıncılık.
• Özbek, M. (2005). Giriş: Kamusal Alanın Sınırları. Ed. Meral Özbek, Kamusal Alan (19-89). İstanbul: Hil Yayın.
• Punch, K. F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, Çev.: Dursun Bayrak, H. Bader Arslan, Zeynep Akyüz, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Rodriguez, C. (2001). Fissures In The Mediascape: An International Study of Citizens Media. N.J: Hampton Press.
• Sönmez, M. (1996). Türk Medya Sektöründe Yoğunlaşma ve Sonuçları. Birikim Dergisi, Sayı: 92, Aralık, 76-86.
• Streitmatter, R. (2001). Voices of Revolution. New York: Columbia University Books.
• O’Sullivan T., Hartley, J., Saunders, D., Montgomery, M. ve Fiske, J. (2000). Key Concepts in Communication and Cultural Strudies. London and New York: Routledge.
• Vatikiotis, P. (2005). Communication Theory and Alternative Media. Westminster Papers in Communication and Culture, Vol. 2 (1): 4-29.
• Winters, A. (2001). The Infoshop as a Community Information Resource A Study of Internationalist Books (Yayınlanmamış Master Tezi), University of North Carolina.
• Zileli, G. ve Özkaya, E. (2007). Türkiye’de Anarşizm Ed.: Tanıl Bora, Murat Gültekin, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Sol (1153-1169) Cilt: 8. İstanbul: İletişim.