“PLATON’UN MAĞARASI”NDAN SOSYAL MEDYAYA GERÇEKLİĞİN GÖRÜNÜMÜ: FİLTRE BALONU

Yıl 2018, Cilt: 26 Sayı: 2, 1 - 10, 01.06.2018

Tarkan Oğuz

Öz

Bireyin içinde yaşadığı dünyayı yorumlama şekline etki eden gerçeklik algısı, iletişim araçlarının tarihsel/teknolojik gelişim süreci içinde değerlendirilebilir. Medyadaki gerçeklik temsilleri birey tarafından rasyonelleştirilip, bu duruma uygun bir söylem yaratılmaktadır. Bu bağlamda internet, dolayısıyla sosyal medya içerikleriyle tıpkı Platon’un mağarasında olduğu gibi bir dış gerçeklik oluşturulur. Sosyal medya ile ilgili temel kavramlardan biri olan “Filtre Balonu” bireyin istenen yönde bir algılama sürecinin oluşmasında önemli bir rol oynar. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, gerçekliğin filtre balonu ile birlikte anılan kişiselleştirme ve algoritma sistemleri tarafından nasıl oluşturulduğunu ve bireyin dünyayı yorumlamasında nasıl etkili olduğunu temel kaynaklar aracılığı ile betimlemektir

Anahtar Kelimeler

Filtre balonu, gerçeklik, kişiselleştirme, algoritma

APPERANCE OF REALITY FROM “PLATON’S CAVE” TO SOCIAL MEDIA: THE FILTER BUBBLE

Öz

The perception of reality, which influences the interpretation of the world in which the individual lives, can be evaluated within the historical / technological development process of communication means. Representations of reality in the media are rationalized by the individual and an appropriate discourse is created for this situation. In this context, an external reality is created by the internet, and therefore social media content, just as in the cave of Platon. The "Filter Bubble", one of the basic concepts of social media, plays an important role in the formation of a perception process in the desired direction. In this context, the purpose of this study is to describe how the reality is created by the personalization and algorithmic systems described within the filter bubble concept and how they are effective in individual’s interpreting the world through basic sources from literature

Anahtar Kelimeler

Filter bubble, reality, personalization, algorithm

Kaynakça

• Adorno, T. W., & Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği. Nihat Ülner ve Elif Öztarhan Karadoğan (çev), İstanbul: Kabalcı.
• Baudrillard, J. (2005). Simülakrlar ve Simülasyon. (3 b.). Oğuz Adanır, (çev), Ankara: Doğu- Batı.
• Callagan, D., Greene, D., Conway, M., Carthy, J., & Cunnigham, P. (2013, 08 28). The Extreme Right Filter Buble. tarihinde Cornell University Library: https://arxiv.org/abs/1308.6149, erişim tarihi: 13.12.2017.
• Carrigan, M. (2011, Ağustos 24). The Social Imagination. How the Hidding Web is Shaping Lives: http://sociologicalimagination.org/archives/5956, erişim tarihi: 19.06.2017
• Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı I: Ekonomi, Kültür ve Ağ Toplumunun Yükselişi. Ebru Kılıç, (çev), İstanbul :İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Castells, M. (2006). Enformasyon Çağı II: Ekonomi, Toplum ve Kültür-Kimliğin Gücü. Ebru Kılıç, (çev), İstanbul :İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Çaycı, B. (2016). Medya Gerçekliğin İnşası ve Toplumsal Denetim. Antalya: Akdeniz İletişim, 25, 84-96.
• Delaney, K. (2017, 06 01). Filter bubbles are a serious problem with news, says Bill Gates. https://qz.com/913114/bill-gates-says-filter-bubbles-are-a-serious-problem-with- news/, erişim tarihi: 09.06.2017
• Dick, P. K. (2016). Yüksek Şatodaki Adam. (Feyyaz Şahin ve Murat Karlıdağ, (çev), İstanbul: Altıkırkbeş.
• Fleder, D., & Hosanagar, K. (2009). Blockbuster Culture's Next Rise or Fall: The Impact of Recommender Systems on Sales Diversity. Manegement Science, 55(5), s. 697-712.
• Fuchs, C. (2008). Internet and Society: Social Theory in the Information Age. New York: Taylor and Francis.
• Fuchs, C. (2010). Class, Knowledge and New Media. Media, Culture & Society, 32(1), 141
• Fuchs, C. (2016a). Reading Marx in the Information Age. Oxon: Routledge.
• Fuchs, C. (2016b). Sosyal Medya: Eleştirel Bir Giriş. Diyar Saraçoğlu ve İlker Kalaycı (çev), Ankara: NotaBene.
• Giddens, A. (2014). Modernliğin Sonuçları. Ersin Kuşdil (çev), İstanbul: Metis.
• Haim, M., Graefe, A., & Bernd Brosius, H. (2017). Bust of the Filter Bubble? Effects of Personalization on the Diversity of Google News, Digital Journalism, 5(8), 1-14.
• Howard, P. (2017). How Social Media Filter Bubbles and Algorithms Influence the Election. https://www.theguardian.com/technology/2017/may/22/social-media-election- facebook-filter-bubbles. erişim tarihi: 19.06.2017
• Oskay, Ü. (1993). 19. yüzyıldan günümüze kitle iletişiminin kültürel etkileri. İstanbul: Der.
• Öngen, Ö. (2017). Sosyal medya kullanıcılarının gerçeklik yanılgısı. Yeni Medya Elektronik Dergi – eJNM, ss. 1-14
• Kietzman, J. (2011). Social media? Get serious Understanding the functional Building Blocks Of Social Media, Business Horizon, 54, 241-251
• Kuruüzümcü, R. (2007). Bir Dijital Ortam ve Sanat Formu Olarak Gerçeklik, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi (12), 93-96, Erzurum
• Lewis, P. (02.02. 2018). 'Fiction is Outperforming Reality': How YouTube's Algorithm Distorts Truth. Guardian. https://www.theguardian.com/technology/2018/feb/02/how-youtubes- algorithm-distorts-truth, erişim tarihi: 03.02.2018 Linden, G. (2008). People Who Read This Article Also Read..., http://spectrum.ieee.org/computing/software/people-who-read-this-article-also-read, erişim tarihi: 01.06.2017.
• Macatrozzo, V. (2012). Burst the Filter Bubble: Using Semantic Web to Enable Serendipity içinde P. Cudr´e-Mauroux (ed.) ISWC 2012, Part II,ss. 394-398
• Marx, K. (1979). Grundrisse: Ekonomi Politiğin Eleştirisi Üzerine Ön Çalışma. Seval Nişanyan (çev), Ankara: Kent.
• Negroponte, N. (1995). Being Digital. Kent: Hodder & Stoughton.
• Nguyen, T., & Mai-Hui, P. (2014). Exploring the Filter Bubble: The Effect of Using Recommender System on Content Diversity. WWW '14 23rd international conference on World wide web, Seoul.
• Pariser, E. (2011). The Filter Bubble: What the Internet is Hiding from You. New York: Penguin.
• Pettman, D. (2016). Sonsuz Dikkat Dağınıklığı: Gündelik Yaşamda Sosyal Medyaya Odaklanmak. Yunus Çetin (çev), İstanbul: Sel.
• Platon. (1962). Devlet. Selahattin Eyüboğlu (çev), İstanbul: Remzi.
• Poe, M. T. (2015). İletişim Tarihi, Umut Yener Kaya (çev), İstanbul: Islık.
• Postman, N. (1994). Technopoly: The surrender of culture to technology. New York: Vintage.
• Sandoval, M. (2014). Social Media? The Unsocial Character of Capitalist Media. C. Fuchs, & M. (eds), Critique, Social Media and the Information Society, Routledge, Oxon, 144
• Smith, T. (2014). Computer-Mediated Marketing Strategies: Social Media and Online Brand Communitie. G. Bowen (eds), The Social Media Revolution, Hersey, PA, 559-561. 10