BİR PROPAGANDA ARACI OLARAK SİYASİ PARTİ REKLAMLARI: 2014 YEREL SEÇİMLERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Cilt: 25 Sayı: 3, 1 - 19, 01.06.2017

Eda Mezda

Öz

Propagandanın, bir etkileme aracı olarak tarih boyunca en etkin kullanıldığı dönemler siyasal seçim dönemleri olmuştur. Seçim dönemlerinde seçmenin oy verme davranışını çeşitli propaganda teknikleriyle değiştirme çabaları, günümüzde de medya ortamlarında devam etmektedir. Bu ortamlar içinde belki de en etkili olan televizyon, son yıllarda siyasal reklam spotlarının çok yoğun yer aldığı bir medya mecrası halini almıştır. Bu çalışmanın temel amacı seçim kampanyaları döneminde siyasi partiler için yayınlanan televizyon reklamlarındaki propaganda tekniklerini incelemektir. Bu genel amaç çerçevesinde, tarihte propagandanın en etkin kullanıldığı İkinci Dünya Savaşı dönemindeki Nazi propagandası referans alınmış, Alman lider Adolf Hitler’in ortaya koyduğu propaganda teknikleri, Türkiye’de yapılan yerel seçimlerin reklamlarında taranmıştır. Reklamlarda bu tekniklerin taranma sebebi, bunların günümüzde de yaygın olarak kullanılan propaganda teknikleri olmalarıdır 2014 Yerel Seçimleri sonucunda oyların %43,40’ını alarak birçok belediyenin yönetimine sahip olan AKP Adalet ve Kalkınma Partisi için kampanya süresince yayınlanan 45 adet televizyon reklamında; Hitler’in sözünü ettiği ‘basit mesaj’, ‘dar konu’, ‘duygulara dokunma’, ‘düşük tahsilliyi hedefleme’, ‘tek yanlı mesaj’ ve ‘mesaj tekrarı’ şeklindeki 6 propaganda tekniğinin ne oranda kullanıldığı iki kodlayıcı kullanılarak içerik analizi ile belirlenmiştir. Sonuç olarak basit mesaj tekniğinin % 75,56, dar konu tekniğinin % 82,22, duygulara dokunma tekniğinin % 71,11, düşük tahsilliyi hedefleme tekniğinin % 15,56, tek yanlı mesaj tekniğinin % 26,67, mesaj tekrarı tekniğinin ise % 86,67 oranında kullanıldığı görülmüştür. Bu durum söz konusu parti için yayınlanan reklamlarda Hitler türü propaganda tekniğinin büyük oranda kullanıldığını ispatlar niteliktedir

Anahtar Kelimeler

Propaganda, siyasal reklam, Adolf Hitler, AKP, 2014 Türkiye yerel seçimleri

POLITICAL PARTY ADS AS PROPAGANDA TOOLS: 2014 TURKISH LOCAL ELECTIONS

Öz

The propaganda has been the most effective political tool to influence voters during the election periods in history. Changing the voting behaviour of voters by various propaganda techniques continue today in mass media. Today, television is the most significant media for publishing many political ads. The main purpose of this study was to analyse the use of propaganda techniques in political advertisements which were published during the election period. For this purpose, the local election held in 2014 in Turkey was examined by using Adolf Hitler’s propaganda techniques which was the most widely accepted reference of Nazi propaganda in World War II. The use of Hitler’s 6 propaganda techniques –simple message, narrowing the issues, tapping into emotions, aiming at low educated, one-sided messages, repeating the message- in 45 ads published for AKP Justice and Development Party that takes 43.40% of the votes, determined by content analysis using the two encoders. The cause of the searching of techniquse in ads, their propaganda techniques are widely used today. As a result, the techniques were used in ads in the following ratio; 75.56% for ‘simple message’, 82.22% for ‘narrowing the issues’, 71.11% for “tapping into emotions”, 15.56% for “aiming at low educated”, 26,67% for ‘one-sided messages’, 86.67% for ‘repeating the message’. The results has showed that Hitler’s propaganda techniques were largely used in AKP’s political ads

Anahtar Kelimeler

Propaganda, political advertising, Adolf Hitler, AKP, 2014 Turkish local elections

Kaynakça

• Alver, F. (2003). Basında Yabancı Tasarımı ve Yabancı Düşmanlığı. İstanbul: Der Yayınları
• Aziz, A. (2006). Televizyon ve Radyo Yayıncılığı (Giriş), Ankara: Turhan Kitabevi
• Aziz, A. (2011). Siyasal İletişim. Ankara: Nobel Yayınları
• Baran, S.J. , Davis, D.K. (2015). Mass Communication Theory: Foundations, Ferment, and Future. Seventh Edition. USA: Cengage Learning
• Becker, H. (1949). The Nature and Consequences of Black Propaganda. American Sociological Review, Vol. 14, No:2, https://www.jstor.org/stable/pdf/2086855.pdf Erişim Tarihi: 13 Mayıs 2015
• April 1949. Pages 221-235 Erişim
• Berkes, N. (1942). Propaganda Nedir? Ankara: Recep Ulusoğlu Basımevi
• Bektaş, A. (2000). Kamuoyu, İletişim ve Demokrasi. İstanbul: Bağlam Yayınları/Araştırma Dizisi
• Bektaş, A. (2002). Siyasal Propaganda: Tarihsel Evrimi ve Demokratik Toplumdaki Uygulamaları. İstanbul: Bağlam Yayınları/Araştırma Dizisi
• Chandler, D., Munday, R. (2011). A Dictionary of Media and Communication. New York: Oxford University Press
• Cull, N. J., Culbert, D. H., Welch, D. (2003); Propaganda and Mass Persuasion: A Historical Encyclopedia, 1500 to the Present, California: ABC-CLIO Inc.
• Cunningham, S.B. (2002). The Idea of Propaganda: A Reconstruction. USA: Praeger Publishers
• Domenach, J.M. (1969). Politika ve Propaganda. Çeviren Tahsin Yücel. İstanbul: Varlık Yayınları
• Doğan, E. (2013). Siyasal Seçimlerde Kullanılan Görsellerde Anlamın Yaratılması: 2011 Genel Seçimlerinde AKP ve CHP Kampanyaları.(Yayımlanmış doktora tezi), İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Evans, R.J. (2005). The Third Reich in Power. London: Penguin Books
• Gramsci, A. (1998). Komünist Partiye Doğru. Derleyen ve Çeviren: Celal A. Kanat İstanbul: Belge Uluslararası Yayıncılık
• Hançerlioğlu, O. (1986). Toplumbilim Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi
• Herman, E.S., Chomsky, N. (1999). Medya Halka Nasıl Evet Dedirtir: Kitle İletişim Araçlarının Ekonomi Politiği. Çev. Berfu Akyoldaş, Tamara Han, Metin Çetin, İsmail Kaplan. İstanbul: Minerva
• Hitler, A. (2005). Kavgam (Mein Kampf). İstanbul: Manifesto Hürriyet (2015). Miting Alanına Photoshop Ayarı. 8 Mart 2009, Erişim: http://fotogaleri.hurriyet.com.tr/galeridetay.aspx?cid=20922&rid=2 Erişim Tarihi: 28 Eylül 2015
• Ipsos KMG (2015). Türkiye’yi Anlama Kılavuzu. Aktiviteler, Sosyal Aktivite Alışkanlığı. Zayıf, Meral http://www.turkiyeyianlamakilavuzu.com/Turkiyeyi_Anlama_Kilavuzu_EKitap.pdf Erişim Tarihi: 7 Ağustos 2015. Erişim
• Jowett, G. S., O'Donnell, V. (2015). Propaganda & Persuasion. Sixth Edition. USA: Sage Publications
• Lasswell, H.D. (1927). The Theory of Political Propaganda. The American Political Science Review, Vol. 21, No. 3 (Aug., 1927), pp. 627-631, Published by: American Political Science 10.2307/1945515 Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2015 URL
• http://www.jstor.org/stable/1945515 DOI
• Marx, K.; Engels, F. (2003). Siyasi Yazılar. Çeviren: Ahmet Fethi İstanbul: Hil Yayın
• Milliyet (2015). Türk Ailesi TV Bağımlısı. İlan Tarihi: 26.04.2012 saat 02:30 Erişim http://www.milliyet.com.tr/turk-ailesi-tv- bagimlisi/gundem/gundemdetay/26.04.2012/1532758/default.htm%20%2826%29 Erişim Tarihi: 11 Mayıs 2015
• Öymen, O. (2014). Bir propaganda Silahı Olarak Basın: Dünyada ve Türkiye’de Sansür, Baskı ve Yönlendirme. İstanbul: Remzi Kitabevi
• Özkan, N. (2007). Seçim Kazandıran Kampanyalar. İstanbul: Mediacat
• Özsoy, O. (2009). Seçim Kazandıran Siyasal İletişim. İstanbul: Pozitif Yayınları
• Russell, J. T.; Lane, W.R. (1993). Kleppner’s Advertising Procedure. Twelfth Edition. New Jersey: PrenticeHall
• Qualter, Dr. T.H. (1980). Propaganda Teorisi ve Propagandanın Gelişimi. Çeviren: Ünsal Oskay Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Cilt: 35 Sayı: 1 Yayın Tarihi: 1980 Sayfa 255-307
• SBT (2014). Televizyon İzleme Süresi Artıyor. Marketing Türkiye Araştırma Sayfası. 15 Mart 2014, http://www.sbtanaliz.com/images/userfiles/file/Marketing_Türkiye_15.03.2014.pdf Retrieved April 28, 2015 from
• Severin,W.J., Tankard, J.W. (1994). İletişim Kuramları: Kökenleri, Yöntemleri ve Kitle İletişim Araçlarında Kullanımları, Çeviren S. Sever, A. A. Bir, Kibele Sanat Merkezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
• Sol (2015). Chomsky: Şirketler Medyayı Kitleleri Bastırıp Zihinlerini Manipüle Etmek İçin Kullanıyor. Sol Gazetesi/Dünya. Dış Haberler 22 Temmuz 2015 Çarşamba 16:38. Erişim: zihinlerini-manipule-etmek-icin-kullaniyor-123705 Erişim Tarihi: 28 Eylül 2015
• Tarhan, N. (2003). Psikolojik Savaş: Gri Propaganda. İstanbul: Timaş Yayınları
• TDK (2015). Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük. Propaganda. Erişim: http://tdk.gov.tr/ Erişim tarihi: 13.05.2015
• TDK (2017). Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük. Reklam. Erişim: http://tdk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 17.02.2017
• Tokgöz, O. (2008). Siyasal İletişimi Anlamak. Ankara: İmge Kitabevi
• Topuz, H. (1991). Siyasal Reklamcılık: Dünyadan ve Türkiye'den Örneklerle, İstanbul: Cem Yayınevi
• Wells, W.; Burnett, J.; Moriarty, S. (1992). Advertising: Principles and Practice. New Jersey: Prentice-Hall
• White, R. (1980). Advertising, What it is and How To Do It. Second Edition.London: McGraw- Hill
• Yıldırım, N. (2007). Psikolojik Savaş Teknikleri (Kore-Irak Örneği). İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık
• Ziring, L., Plano, J. C., Olton, R. (1995). International Relations: A Political Dictionary. Previous ed:published as The international relations dictionary / Jack C. Plano, Roy Olton. Harlow:Longman, c1988, California: ABC-CLIO Inc.