Sulukule'nin Mütereddit Direnişçileri Mutenalaştırılmaya Karşı

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 1, 13 - 38, 01.03.2011

Semra Somersan Süheyla Kirca Schroeder Sevgi Uçan Çubukçu

Öz

2005 Haziran’ında yürürlüğe giren 5366 sayılı yasaya dayanarak İstanbul-Fatih Belediyesi Romanların 500 yıldır yaşadığı Sulukule mahallesini kentsel yenileme planlarına dahil etme kararı aldı. Yasa “dejenere olmuş mahalle ve semtlerin” yıkılıp yeniden yapılmasını öngörüyordu; bu da Belediye açısından Sulukule’de Romanların tapulu evlerini boşaltıp 40 km uzakta toplu konutlara yerleştirilmeleri anlamını taşıyordu. Tapusu olmayanların akıbeti ise tanımlanmamıştı. Üç farklı üniversiteden arkadaş, 2005-2007 yılları arasında, alanda saha çalışması ile, bir yandan Romanlar için zorunlu sürgün anlamına gelen sürecin söylemsel ve davranışsal yansımalarını araştırırken, diğer yandan da, bugüne kadar haklarında hiçbir yazılı kayıt bulunmayan Sulukule Romanlarının tarihini öğrenmeyi istedik. Aynı zamanda da mahallenin etnografisini betimlemek üzere Sulukule’de birbuçuk yıl alan araştırması yaptık. Sahaya girdikten sonra mahallede, mutenalaştırmaya karşı bir yerel dayanışma derneğinin kurulacağını öğrendik.Burada, bir yandan Sulukuleli Romanların vatandaşlık hakları için sürgüne karşı mütereddit direnişini anlamaya çabalarken, diğer yandan da, hakkında yazılı kaynak bulunmayan mahallenin sosyo-kültürel tarihi ile etnografisini özet olarak anlatmaya çalıştık

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akçura, Gökhan, (2007). “Sulukule Kültürünün Tarihi ve Geleceği.” Yeni Mimar, 13 Nisan, http://www.yenimimar.com.
• Asseo, Henriette, (2004). Çingeneler, Bir Avrupa Yazgısı. Istanbul: YKY Yayınları. Atkinson, Rowlan d ve Gary Bridge (ed.), (2005). The New Urban Colonialism: Gentrification in a Global Context. Londra: Routledge.
• Atkinson, Rowland, (2000). Professionalization and displacement in Greater London, Area, Cilt 32, 3: 287-95.
• Aytar, Volkan, (2007). “Sanitizing the ‘Cool Metropolis:’ Urban Transformations and Ethnic Neighbourhoods in İstanbul,” paper presented at the Conference on “Ethnic Neighbohoods as Places of Leisure Consumption,” Rabat, Morocco, 10-12 May yayımlanmamış metin.
• Badyina, Anna ve Oleg Golubchikov, (2005). “Gentrification in Central Moscow- A Market Process or a Deliberate Policy.” Geografiska Annaler, 87 B (2), s. 113-129.
• Barany, Zoltan, (2002). “Ethnic Mobilization Without Prerequisites: The Eastern European Gypsies.” World Politics, 54.3, s. 277-307. Butler, Tim ve Garr Robson, (2003). The Middle Classes and the Remaking of Inner London. Oxford: Berg Publishers.
• Duygulu, Melih, (2006). Türkiye’de Çingene Müziği. Istanbul: Pan Yayıncılık. Ergun, Nilgün, (2004). “Gentrification in İstanbul.” Cities, cilt. 21, No. 5, s. 391-405.
• Fatih Belediyesi, “Neslişah ve Hatice Sultan (Sulukule) Mahalleleri Yenileme Projesi.” erişim: 16 Ocak 2011, http://www.fatih.bel.tr
• Glass, Ruth, (1964). London: Aspects of Change. London: MacGibbon & Kee/Centre for Environmental Studies. Gümüş, Korhan, (2007). “Sulukule Projesi’nin Asıl Amacı Ne?” Radikal 2, 4 Kasım.
• Gümüş, Korhan, (2005). “Sulukule’nin 1000 Yıllık Sakinleri.” Bianet, 10 Aralık. biane
• İslam, Tolga, (2005). “Outside the Core: Gentrification in İstanbul.” In Gentrification in a Global Context: The New Urban Colonialism, Rowland Atkinson ve Gary Bridge, (ed.), New York: Routledge, s. 121-136.
• İslam, Tolga ve David Behar, (2006). İstanbul’da Soylulaştırma: Eski Kentin Yeni Sahipleri. İstanbul: Bilgi Universitesi Yayınları.
• Kennedy, M. & P. Leonard, (2001). Dealing with Neighborhood Change, A Primer Gentrificaiton and Policy Choices. Washington D.C. The Brookings Institute, Centre on Urban and Metropolitan Policy, Nisan, (http://apps49.brookings.edu)
• Keyder, Çağlar, (2000). İstanbul Küresel ve Yerel Arasında. İstanbul: Metis.
• Kovats, Martin, (2003). “The Politics of Roma Identity: Between Nationalism and Destitution.” www.openDemocracy.net, 30 Temmuz. Levine, Myrin A. (2004) “Government Policy, the Local State and Gentrification: The Case of Prenzlauer Berg Berlin Germany.” Journal of Urban Affairs, cilt 26 (1): s. 89-108.
• Ley, David, (1996). The New Middle Class and the Remaking of the Central City. Oxford: Oxford University Press.
• Linn, Johannes F. (2000). “Foreword” in Dena Ringold, Roma and the Transition in Central and Eastern Europe: Trends and Challeges. Washington DC, the World Bank,.\
• Macionis, John J. and Ken Plummer, (2005). Sociology: A Global Introduction. New York: Pearson Education Ltd.
• Marsh, Adrian, (2006a) On the History of Sulukule, yayımlanmamış metin. Marsh, Adrian, (2006b). The Gypsy Diaspora: Ethnicity, Immigration and Identity. İstanbul: İsveç Konsolosluğu ve International Romani Studies Network.
• Marushiakova, Elena and Popov, Vesselin, (2006). “The Turkish Gypsies in the Balkans and the Countries of Former Soviet Union.” In Adrain Marsh and Elin Strand, (eds.), Gypsies and the Problem of Identities, Contextual, Constructed and Contested. Istanbul, Swedish Research Institute, Transactions, cilt. 17, s.179-190.
• Marushiakova, Elena and Vesselin Popov, (2001). Gypsies in the Otoman Empire. Herfordshire, UK: Universiy of Hertfordshire Press.
• Mischek, Udo, (2006). “Mahalle Identity, Roman Identity Under Urban Conditions.” In Adrain Marsh and Elin Strand, (eds.), Gypsies and the Problem of Identities, Contextual, Constructed and Contested, (Transactions), İstanbul, Swedish Research Institute, cilt 17, s. 57-162.
• Oprişan, Ana, (2006). “An Overview of the Romanlar in Turkey.” In Adrain Marsh and Elin Strand, (eds.), Gypsies and the Problem of Identities, Contextual, Constructed and Contested. Istanbul, Swedish Research Institute, Transactions, cilt 17, s.163-171.
• Seufert, Günter, (2007). http://www.migrationeducation.org, 21 Nisan. Silverman, Carol, (1988) “Negotiating Gypsiness.” The Journal of American Folklore, cilt. 101, no.4, pp. 261-275.
• Smith, Neil, (1996). The New Urban Frontier: Gentrification and the Revanchist City. London: Routledge. Smith, Neil, & Williams, Peter (eds.), 1986. Gentrification of the City. Boston: Unwin Hyman.
• Smith, Neil, (1979). “Towards a Theory of Gentrification: a Back to the City Movement by Capital, not People.” Journal of the American Planning Association, cilt 45: 538-548.
• Somersan, Semra, “Swapping Identities in Sulukule.” In Inter, A European Cultural Studies, Johan Fornäs, ve Martin Fredriksson, (ed.), Linköping Üniversitesi Elektronik Yayınevi, İsveç, Haziran 2007, http://www.ep.liu.se/ecp/025/071/.
• Şen, Besime, (2005). “Soylulaştırma: Kentsel Mekanda Yeni Bir Ayrışma Biçimi.” Hatice Kurtuluş (ed.). İstanbul’da Kentsel Ayrışma, İstanbul:Bağlam. Tekeli, İlhan, (1994). “Gecekondu.” İstanbul Ansiklopedisi, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, cilt 3, s. 381-385.
• Uzun, Nil, (2006). “İstanbul’da Seçkinleştirme,” David Behar, Tolga İslam, (ed.) İstanbul’da Soylulaştırma. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, s. 31-43.
• Warde, Alan, (1991). “Gentrification as Consumption: Issues of Class and Gender.” Environment and Planning D: Society and Space, cilt 9 (2), s. 223-32,
• Yılgür, Egemen, (t.y.)“Mahalle Baskınları, Kurtarılmış Bölgeler, Çingeneler ve Vukuat Raconları.” Yayımlanmamış metin.