DEDE İLE TORUNUN MEDENİYET YOLCULUĞU

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 1, 79 - 103, 01.03.2011

Ahmet Kartal

Öz

Kişiler idealleri ile yaşarlar, hayata bağlanırlar ve mücadele ederler. Nitekim idealini gerçekleştirmek için amansız bir mücadele içerisine giren kişilerin iç dinamizmini canlı tutan en önemli unsurlardan biri, hiç şüphesiz idealleridir. Bu çalışmada, Osmanlı Devleti’nin iki mümtaz padişahı olan dede Fâtih Sultan Mehmet ile torun Yavuz Sultan Selim’in özellikle İstanbul’un fethinden sonra bu şehri dünyanın önemli bir kültür ve medeniyet merkezi yapmak için çıktıkları yolda yaptıkları mücadele ana hatlarıyla verilmeye çalışılacak

Anahtar Kelimeler

Kültür, ilim, sanat, şiir, Fâtih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim

Kaynakça

• Adıvar, A. A. (1970). Osmanlı Türklerinde İlim, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ak, M. (1999), “Hind Donanması Kaptanı ve Bahriye Müellifi Pîrî Reis (Gelibolu, 1470? – Mısır, 1554), Osmanlı, VIII, 372-77.
• Alî Emîrî (1334). “Mekteb-i İ’dâdî Talebe-i Sâbıkasından, Sâbık Köprülü-zâde Fuad Bey’in Evvelâ 6949 Numaralı
• İkdâm Gazetesi’nde ve Sonra da 46 Sayılı Yeni Mecmua’da Neşreylediği –Fâtih Devrinde Edebî Hayat- Makalesi Hakkında Dördüncü Nushamızdan mâ-ba’d”, Târîh ve Edebiyât, 6, 109-16.
• Andrews, W. G. (2000). Şiirin Sesi, Toplumun Şarkısı, (Çev. Tansel Güven), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Argunşah, M. (1994). “Bitlisli Şükrî’nin Yavuz Sultan Selim Mersiyesi”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 211-8.
• Ataç, A. (1999). “Askeri Tıp Tarihi”, Osmanlı, VIII, 565-70.
• Atik, K. (2001). Lütfi Paşa ve Tevârîh-i Âl-i Osmân, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Canım, R. (2000). Latîfî Tezkiretü’ş-şu’arâ ve Tabsıratü’n-nuzamâ [İnceleme-Metin], Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Çam, N. (1999). “Osmanlı Mimarisinde ve Sanatında Sultanların Estetik Rolleri”, Osmanlı, 10, 65-73.
• Danişmend, İ. H. (1948). İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, I-II, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• Danişmend, İ. H. (1953). Fâtih’in Hayatı ve Fetih Takvimi I., İstanbul: İstanbul Fethi Derneği Yayınları.
• Doğan, M. N. (2004). Fatih Divanı ve Şerhi, İstanbul.
• Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi (1993). X, İstanbul: Çağ Yayınları.
• Hoca Sadettin Efendi (1992). Tacü’t-tevarih V Cilt, (hzr. İsmet Parmaksızoğlu), Eskişehir.
• Horata, O. (2000). “Cem Şairleri: Bir Kader Birliğinin Anatomisi”, bilig, 15, 91-110.
• İhsanoğlu, E. (1999). “Osmanlı Bilimi ve Literatürü”, Osmanlı Medeniyeti Tarihi 2, İstanbul, 363-444.
• İnalcık, H. (1997). “Türkler-Osmanlılar”, İA, XII/2, 286-308.
• İnalcık, H. (2000). Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi Cilt 1 13001600, Çev. Halil Berktay, İstanbul: Eren Yay.
• İnalcık, H. (2003). Osmanlı İmparatorluğu Klâsik Çağ 1300-1600, terc. Ruşen Sezer, İstanbul: Ahmet Kartal
• İpekten, H. (1996). Divan Edebiyatında Edebî Muhitler, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• İsen, M. (1990). Latîfî Tezkiresi, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• İsen, M. (1994). Acıyı Bal Eylemek, Türk Edebiyatında Mersiye, Ankara: Akçağ Yayınları.
• İsen, M. (1997). Ötelerden Bir Ses, Divan Edebiyatı ve Balkanlarda Türk Edebiyatı Üzerine Makaleler, Ankara: Akçağ Yay.
• Kartal, A. (2002). “Yavuz Sultan Selim Dönemi Edebiyatı”, Arayışlar, İnsan Bilimleri Araştırmaları, 7-8, 105-152.
• Kartal, A. (2004). “Erken Dönem Nazım (XV. Yüzyıl)”, Türk Dünyası Edebiyat Tarihi, c. V, Ankara, s. 1- 199.
• Levend, A. S. (1953). “Fatih Devrinde Türk Dili ve Edebiyatı”, Türk Dili, 2/20, 495-505.
• Ocak, A. Y. (1998). Osmanlı Toplumunda Zındıklar ve Mülhidler (15.-17. Yüzyıllar), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Oryan, M. H. (1999). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Matematik Bilimi”, Osmanlı, VIII, 383-90.
• Özey, R. (1999). “Osmanlı Devleti Döneminde Coğrafya ve Öğretimi”, Osmanlı, VIII, 326-33.
• Raymond, A. (1995). Osmanlı Döneminde Arap Kentleri, (Çev.: Ali Berktay), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Saray, M. (1997). “Orta Asya’dan Osmanlı’ya Türk Töresi ve İlim”, XV ve XVI. Asırları Türk Asrı Yapan Değerler, İstanbul: Ensar Neşriyat, 55-88.
• Şehsuvaroğlu, H. Y. (trhs.), Asırlar Boyunca İstanbul, İstanbul.
• Şentürk, A. A. & Kartal, A. (2010). Eski Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tansel, S. (1969). Yavuz Sultan Selim, Ankara.
• Tansel, S. (1999). Fatih Sultan Mehmet’in Siyasi ve Askeri Faaliyeti, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Tarlan, A. N. (1946). Yavuz Sultan Selim, İstanbul.
• Tekin, G. (1995). “Fatih Devri Türk Edebiyatı”, İstanbul Armağanı, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, 161-233.
• Tolasa, H. (2001). Ahmet Paşa’nın Şiir Dünyası, Anakara: Akçağ Yayınları. Türk Dünyası El Kitabı Üçüncü Cilt: Edebiyat (1992), Ankara.
• Unat, Y. (1999). “Osmanlı Astronomisine Genel Bir Bakış”, Osmanlı, VIII, 411-20.
• Uzunçarşılı, İ. H. (1965). Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı, Ankara.
• Uzunçarşılı, İ. H. (1983). Osmanlı Tarihi, II, Dördüncü Baskı, Ankara.
• Ülken, H. Z. (1997). Uyanış Devirlerinde Tercümenin Rolü, İstanbul.
• Ünver, A. S. (1953). Fatih Devri İlim, San’at ve İçtimai Tekâmül Hamlelerine Umumî Nazar, İstanbul: İstanbul Fetih Derneği Neşriyatı.
• Yücel, Y. & Sevim, A. (1991). Klâsik Dönemin Üç Hükümdarı: Fatih – Yavuz – Kanuni, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.