DIŞ TİCARETTE DOĞRUDAN İKİLİ İLİŞKİLERDEN ÖTEYE DOLAYLI İLİŞKİLER BELİRLENEBİLİR Mİ? AĞ ANALİZİ YAKLAŞIMI İLE ÇEKİM MODELİNİN TESTİ

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 1, 41 - 58, 08.04.2015

Çağdaş Kahraman Cüneyt Sevim

Öz

The purpose of this study is to discuss the international economics including all the countries and test the gravity theory by using social network analysis. The contribution of this study to the economics is to try to explain the international economics in a social network that composed with all countries international trade relations. In addition, this study is important for the using of the different analysis methods used by different disciplines in interdisciplinary way. The data is consist of international trade datas of year 2008. Centrality, cliques and co-membership analysis of the network is done; the direct international trade relations between countries and indirect relations are discussed

Anahtar Kelimeler

International trade, social network, social network analysis

DIŞ TİCARETTE DOĞRUDAN İKİLİ İLİŞKİLERDEN ÖTEYE DOLAYLI İLİŞKİLER BELİRLENEBİLİR Mİ? AĞ ANALİZİ YAKLAŞIMI İLE ÇEKİM MODELİNİN TESTİ

Öz

Çalışmanın amacı, uluslararası iktisadı tüm dünya ülkelerini kapsayacak şekilde ele alarak, sosyal ağ analizi yöntemiyle çekim modelini test etmektir. Bu çalışmanın iktisat alanına en önemli katkısı, uluslararası dış ticareti tüm ülkelerin dış ticaret ilişkileriyle oluşmuş bir ağ düzeneği içerisinde açıklamaya çalışmasıdır. Bu çalışma ayrıca farklı disiplinlerin geliştirdikleri yöntemlerin, disiplinler arası kullanılabileceğini de göstermesi açısından önemlidir. Çalışmanın verilerini ülkelerin 2008 yılı dış ticaret verileri oluşturmaktadır. Dış ticaret verilerine göre merkezdeki ülkeler ile dış ticaret ilişkilerinden oluşan ağ düzeneğindeki alt grupler ve ülkelerin birlikte en çok alt grupta yer aldıkları ülkeler belirlenmiş; doğrudan ikili ilişkilerle, tüm ülkelerin birlikte değerlendirildiği dolaylı ilişkiler hem merkezdeki ülkeler hem de Türkiye açısından tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası dış ticaret, sosyal ağlar, sosyal ağ analizi

Kaynakça

• Aitken, N. D. (1973). The Effects of the EEC and EFTA on European Trade: A Tem- poral Cross-Section Analysis. The American Economic Review, 63,881-892.
• Bayraktutan,Y. (2005). Coğrafı Unsurlar Işığında Küreselleşme, Bölgeselleşme Ve Orta Asya. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 49, 643-658.
• Bergstrand, J.H. (1989). The Generalized Gravity Equation, Monopolistic Compe- tition and the Factor-Proportions Theory in International Trade, The Review of Economics and Statics, 71 (1),143-153.
• Bikker, J.A. (1987). An International Trade flow model with Substution:An Extenti- on of Gravity Model. Kyklos, 40, 315-337.
• Braas, D.J. (1995). A Social Network Perspective on Human Resources Manage- ment. Research in Personel and Human Resources Management, 1(1), 39-79.
• Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital, Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. Richardson, J.G. (Ed.). New York: Greenwood Press, 241–258.
• Bröcker, J. (1989). Partial Equilibrium Theory Of Interregional Trade And The Gra- vity Model. Papers of the Regional Science Association, 66, 7–18.
• Burt, S.R. (1992). Structural Holes: The Social Structure of Competition. Harvard University Pres.
• Coleman, J. (1988). Social Capital in the Creation of Human Capital. American Jour- nal of Sociology, 94, 95-120.
• Coleman, J.S. (1990). Foundations of Social Theory. Cambridge, MA: Harvard, Uni- versity Pres.
• Ersungur, M., Kızıltan, A. ve Karabulut,K. (2007). Türkiye İle Diğer Türk Cumhuri- yetlerinin Ekonomik İlişkilerinin Analizi. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 35, 285-310.
• Granovetter, M. (1973). Strength of Weak Ties. American Journal of Sociology, 78, 1360-1380.
• Granovetter, M. (1983). The Strength of Weak Ties: A Network Theory Revisited. Sociological Theory, 201-233.
• Haveman, J. ve Hummels,D. (2001). Alternative Hypotheses and The Volume of Trade: The Gravity Equation and The Extent of Specialization. Purdue CIBER Working Papers Krannert Graduate School of Management.
• Heckscher, E. (1919). The Effect of Foreign Trade On The Distribution of Income. Ekonomisk Tidskriff, 497–512. Translated as Chapter 13 in American Econo- mic Association, Readings in The Theory of International Trade, Philadelphia: Blakiston, 1949, 272–300, and A New Translation Is Provided in Flam and Flan- ders.
• Karagöz,K. (2008). Türkiye’nin Turizm Potansiyeli: Çekim Modeli Yaklaşımı. Ana- tolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19 (2), 149-156
• Krugman, P.R. (1991). Increasing Return and Economic Geography. Journal of Poli- tical Economy, 99, 483-499
• Linnemann,H. (1966). An Econometric Study of International Trade Flow, North- Holland: Amsterdam.
• MIT, 2013, <http://atlas.media.mit.edu/country/>, (Erişim zamanı: 20-26.11.2013).
• Ohlin, B. (1933). Interregional and International Trade. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1966.
• Parkhe A., Wasserman,S. ve Ralston,D.A. (2006). Introduction to Special Topic Fo- rum, New Frontiers in Network Theory Development. Academy of Management Review, 31(3), 560-568.
• Podolny, J.M. (2001). Networks as the Pipes and Prisms of the Market. The American Journal of Sociology, 57(1), 33-60.
• Rangan, S. (2000). The Problem of Search and Deliberation in Economic Action: When Social Networks Really Matter. Academy of Management Review, 25(4), 813-828.
• Richardo, D. (1817). On the Principles of Political Economy and Taxation. London: John Murray
• Seibert, S.E., Kraimer, M.R. ve Liden,R.C. (2001). A Social Capital Theory of Career Success. Academy of Management Journal, 44(2), 219-237.
• Smith, A. (1776). The Wealth of Nations. Edited by Edwin Cannan, 1904. Reprint edition 1937. New York: Modern Library.
• Seyidoğlu, H. (2013). Uluslararası İktisat, 13. Baskı. İstanbul: Güzem Yayınları.
• Tatlıcı, Ö. ve Kızıltan, A. (2011). Çekim Modeli: Türkiye’nin İhracatı Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Ü. İİBF Dergisi, 10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı, 287-299.
• Tinbergen, J. (1962). Shaping The World Economy Suggestions For An International Economic Policy. New York: Twentieth Century Fund.
• Uzzi, B. ve Lanchester, R. (2004). Embeddedness and Price Formation in The Corpo- rate Law Market. American Sociological Review, 69, 319-344.
• Wasserman, S. ve Faust, K. (1994). Social Network Analysis: Methods and Applica- tions. Cambridge, England: Cambridge University Press.