DEVRİMDEN GÜNÜMÜZE FRANSIZ SİYASAL SİSTEMİNİN EVRİMİ

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 149 - 172, 20.02.2016

Emre Ekinci

Öz

Bu çalışma, Fransa’nın iki yüzyıldan daha az bir sürede çok çeşitli rejimleri deneyerek, yarı başkanlık rejimine geçişine etki eden düşünsel ve tarihi kökenleri açıklamaktadır. Fransa, halen yürürlükte olan V. Cumhuriyet’e kadar otoriteryen rejimler, düzensizlik ve kriz ortamında işlevsel olmayan demokrasinin dışına çıkamadı. Ancak Fransa, mutlak monarşi ve devrimci diktatörlükten parlamenter sisteme ve yarı başkanlık sistemine doğru ilerledi. Çalışmada Fransa’yı yarı başkanlık rejimine yönlendiren tarihi olaylar ve düşünsel gelişmeler Fransız İhtilali’nden itibaren kronolojik olarak verilmeye çalışıldı. Özellikle yakın dönem Fransız anayasa tarihine dikkat edilerek Charles De Gaulle’ün tarihi rolü de vurgulanmaya çalışıldı.

Anahtar Kelimeler

yarı başkanlık sistemi, fransız ihtilali, demokrasi, mutlak monarşi, parlamenter sistem

The Evolution of The French Political System Since The French Revolution

Öz

This study explains the ideational and the historical roots which had an influence on France’s semipresidential system, trying different kinds of regimes in less than two centuries. Till V. Republic, which is still in force, France couldn’t go out of the democracy, which is not functional in authoritarian regimes, disorder and crisis environment. Yet, France made a progress from autocracy and revolutionist dictatorship to parliamentary system and semi-presidential system. In the study, the historical events and the ideational developments that leaded France to semi-presidential regime were tried to be presented in a chronological order. By regarding especially recent era French constitution, Charles De Gaulle’s historical role was also tried to be emphasized. 

Anahtar Kelimeler

semi-presidential system, french revolution, democracy, autocracy, parliamentary system

Kaynakça

• Abadan, Y. (1959). Devlet Felsefesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Ağaoğulları, M. A. (2010). Ulus Devlet Ya Da Halkın Egemenliği. Ankara: İmge Yayınevi.
• Ağaoğulları, M. A., Zabcı, F. Ç., & Ergün, R. (2005). Kral Devletten Ulus Devlete. Ankara: İmge Yayınevi.
• Beceren, E., & Kalağan, G. (2007). Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sistemi; Türkiye’de Uygulanabilirli- ği Tartışmaları. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 163-181.
• Çam, E. (2000). Çağdaş Devlet Sistemleri. İstanbul: Der Yayınları.
• Çetin, H. (2007). Çağdaş Siyasal Akımlar. Ankara: Orion Yayınevi.
• Çetin, H. (2015). Liberalizmin Temel İlkeleri. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), 219-237.
• Demirkıran, Ö. (2007). Fransa’nın Güvenlik Politikası: De Gaulle Dönemi (1958-1969). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 79-92.
• Dereli, E. (2001). ABD ve Fransa Siyasal Sistemleri. İstanbul: Der Yayınları.
• Dunbay, S. (2012). 23 Temmuz 2008 Tarihli Anayasa Reformu Işığında Fransa’daki Yarı Başkanlık Sistemi. Ankara Barosu Dergisi(3), 293-316.
• Duverger, M. (1996). Le Systeme Politique Français. Presses universitaires de France.
• Eldem, M. N. (2007). Anayasalarımızda Siyasi Rejim Arayışı ve Yarı Başkanlık Çözümü. Kırıkkale: Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Encyclopedia Britannica. (2015, Haziran 21). Haziran 21, 2015 tarihinde http://www.britannica.com/ topic/socialism adresinden alındı
• Erdoğan, M. (2013). Anayasal Demokrasi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gencay, Ş. (1981). Çağdaş Siyasal Sistemler. Ankara: TODAİE Yayınları.
• Gökdemir, M. (1961). Siyasal Tarih ve Devletler Hukuku. Ankara: Ajans- Türk Matbaası.
• Göze, A. (2013). Siyasal Düşünceler ve Yönetimler. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Gözler, K. (2011). Anayasa Hukukunun Genel Esasları. Bursa: Ekin Yayınevi.
• İşçi, M. (2012). Siyasi Düşünceler Tarihi. İstanbul: Der Yayınları.
• İşler, E. (1999). Voltaire ve Rousseau Etrafında Aydınlanma Çağı Fransız Yazınına Bir Bakış. Pa- mukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(5), 48-54.
• Karahanoğulları, O. (2013). Fransa’da Kamu Yönetimi. K. Karasu içinde, Kamu Yönetimi Ülke İnce- lemeleri (s. 41-134). Ankara: İmge Yayınevi.
• Nitas, K. (tarih yok). Fransa Yönetim Sistemi. Haziran 18, 2015 tarihinde T.C. İçişleri Bakanlığı Araş- tırma ve Etütler Merkezi: http://www.arem.gov.tr/ortak_icerik/arem/Projeler/21yy/fransa.pdf adresinden alındı
• Okandan, R. G. (1946). Umumi Amme Hukuku. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Özankaya, Ö. (2004). Kendi Kaleminden Bir Politika Sanatçısı General De Gaulleıün Tarihsel Konuşmaları. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 47(1), 379-394.
• Roskin, M. G. (2014). Çağdaş Devlet Sistemleri. Ankara : Adres Yayınları.
• Rousseau, J. J. (2006). Toplum Sözleşmesi. (V. Günyol, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sağlam, M., & Şengül, R. (2001, Aralık). Fransa’da Hükümet Orkestrasının Şefi Cumhurbaşkanı mı Başbakan mı? Amme İdaresi Dergisi, 34(4), 33-47.
• Sarıca, M. (1981). 100 Soruda Fransız İhtilali. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Sezgin, Ö. (1989). Çağdaş Siyasal Akımlar. Ankara: A.Ü.S.B.F. Yayınları.
• Şencan, H. (2014, Kasım). Türkiye Büyük Millet Meclisi. Karşılaştırmalı Hükümet Sistemleri Yarı Baş- kanlık Sistemi : Fransa , Polonya ve Rusya Örnekleri. (A. Yıldız, Dü.) Ankara: TBMM Araştırma Merkezi Başkanlığı. Haziran 11, 2015 tarihinde https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/yari_baskan- lik.pdf adresinden alındı
• Şenel, A. (2013). Siyasal Düşünceler Tarihi. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• TDK - Türkçede Batı kökenli Kelimler Sözlüğü. (2015, Haziran 21). Haziran 21, 2015 tarihinde Türk Dil Kurumu. adresinden alındı
• Teziç, E. (2003). Anayasa Hukuku. Kırklareli: Beta Yayıncılık.
• Tunçay, M. (2014). Batı’da Siyasal Düşünceler Tarihi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Yayla, A. (2014). Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler. Ankara: Adres Yayınları.
• Yücel, B. (2003). Yarı-Başkanlık Sisteminin Hükümet Modeli Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma: Fransa Modeli ve Komunizm Sonrası Polonya. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 52(4), 335-364.