OKUMA ÇEMBERİ YÖNTEMİNİN OKUDUĞUNU ANLAMA BECERİSİNE ETKİSİ

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 2, 149 - 170, 15.07.2017

Salim Pilav Müjgan Balantekin

Öz

Bu araştırmanın amacı, okuma çemberi yönteminin ortaokul yedinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerine etkisini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara ili Etimesgut ilçesinde 2015 - 2016 eğitim - öğretim yılında öğrenim görmekte olan ortaokul yedinci sınıf öğrencileri oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi, 2 deney ve 2 kontrol grubunda bulunan toplam 117 öğrenciden ibarettir. Bu öğrencilerin 58’i deney, 59’u ise kontrol grubundadır. Uygulama 5.5 ay (22 hafta) sürmüştür. Dersler, deney grubunda Türkçe Dersi Öğretim Programı’na dayalı öğretime ek olarak yeni bir strateji olan okuma çemberi yöntemine göre; kontrol gruplarında ise sadece Türkçe Dersi Öğretim Programı’na dayalı öğretime göre işlenmiştir. Öğrenciler programın belirlediği şekilde okumaya yönlendirilmiştir. Ön - test ve son - test uygulama sonuçlarına göre deney grubunda okuduğunu anlama becerisi, kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde daha çok artış göstermiştir. Bu artış, deney öncesi okuduğunu anlama becerisi düşük olanlarda, yüksek olanlara göre daha çok gerçekleşmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okuma Çemberi Yöntemi, Okuduğunu Anlama, Okuma Becerisi, Okuma Tutumları

Kaynakça

• Avcı, Süleyman, Yüksel, Arzu, Akıncı, Tuncay, “Okuma Alışkanlığı Kazandırmada Etkili Bir Yöntem: Okuma Çemberi”, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, S. 32, 2010, S. 5- 24
• Avcı, Süleyman, Yüksel, Arzu, “ Okuma Çemberi Yöntemine Göre Kitap Okumanın Öğrencilere Bilişsel ve Duyuşsal Katkıları”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Educational Sciences: Theory & Practice - 11(3),Yaz/Summer 2011, 1285- 1300.
• Avcı, Süleyman, Baysal, Nurdan, Gül, Mehtap, Yüksel, Arzu “Okuma Çemberi Yönteminin Okuduğunu Anlama Becerisine Etkisi”, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(4), Ekim 2013, 535- 550.
• Aytaş, Gıyasettin, “Okuma Eğitimi” ,Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Güz, C. 3, S. 4, 2005, S. 1 - 9.
• Aytaş, Gıyasettin, Kardaş, Demet, “ Dezavantajlı Öğrencilerin Okuma Anlama Gelişimleri”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic Volume 9/11 Fall 2014, P. 79 – 92.
• Balcı, Ahmet (2009), İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlık ve İlgileri Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bamberger, Richard (1990), Okuma Alışkanlığını Geliştirme, Çev. : Çapar, Bengü, Kültür Bakanlığı, Ankara.
• Çetin, Yakup Karaata, Cemal, “Türk Öğrencilerin Kitap Okumama Sorununa Çözüm Önerileri”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19/1, 2010,202 – 215.
• Çetin, İsmet Vd. (2015), Dil Ve Edebiyat Öğretim Yöntemleri, Nobel Yayınları.
• Çiftçi, Ömer (2007), İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Öğretim Programında Belirtilen Okuduğunu Anlamayla İlgili Kazanımlara Ulaşma Düzeyinin Belirlenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demirel, Özcan (1999), İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, Meb, İstanbul
• Doğan, Yusuf (2013), Dinleme Eğitimi, Pegem A Akademi, Ankara.
• Dökmen, Üstün (1994), Okuma Becerisi, İlgisi ve Alışkanlığı Üzerine Psiko - Sosyal Bir Araştırma, Meb Yayınları, İstanbul.
• Duran, Erol, Sezgin, Betül, “İlköğretim 4 ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıklarının ve İlgilerin Belirlenmesi”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic Volume 7/4, Fall 2012, P. 1649 - 1662.
• Ekici, Gülay (2015), Etkinlik Örnekleriyle Güncel- Öğrenme- Öğretme Yaklaşımları- III, Pegem A Akademi, Ankara. Göğüş, Beşir (1978), Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Gül Yayınevi, Ankara.
• Gülşah, Mete, (2012). “İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı Üzerine Bir Araştırma” (Malatya İli Örneği). Dil Ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 43 - 66.
• Güneş, Firdevs, “Okuma ve Zihni Yönetme”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt/Volume: 9, Sayı/Issue: 18, 2012, S. 1 – 15.
• Güneş, Firdevs (2014), Türkçe Öğretimi Yaklaşımlar ve Modeller, Pegem A Akademi, Ankara.
• İşcan, Adem, Arıkan, İsmail Baha, Alkış Küçükaydın Menşure , “ İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerin Kitap Okuma Alışkanlıkları ve Okumaya İlişkin Tutumları”, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:4, Sayı:11, Haziran 2013, S. 1 - 16.
• Karatay, Halit, “İlköğretim Öğrencilerinin Okuduğunu Kavrama ile İlgili Bilişsel Farkındalıkları” , Tübar-Xxvıı, Bahar 2010, S. 457 - 475.
• Karatay, Halit, “ Eleştirel Düşünme ve Okuma Alışkanlığı Becerilerinin Geliştirilmesi İçin Edebiyat Halkası: Kitap Eleştirisi Modeli”, Millî Eğitim, Güz 2015, Sayı 208.
• Meb, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2004), İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Meb Basımevi, Ankara.
• Meb, (2005), İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, (6, 7, 8. Sınıflar), Ankara.
• Meb, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2006), İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Meb Basımevi, Ankara.
• Pilav, Salim, Uslu Üstten, Aliye, “ Lise Öğrencilerinin Okuma İlgi ve Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma”, Eğitimde Kuram ve Uygulama Articles /Makaleler Journal Of Theory And Practice İn Education, 2014, 10(4): 764 - 782
• Sidekli, Sabri (2010), İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuma ve Anlama Becerilerini Geliştirme (Eylem Araştırması), Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sever, Sedat (2013), Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü, Tudem, Ankara.
• Sever, Sedat (2013), Çocuk ve Edebiyat, Tudem, Ankara.
• Temizyürek, Fahri, Kahraman Çolakoğlu, Bülent, Coşkun, Seçil, “Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), Bahar 2013, 114 – 150.
• Tezcan, Mahmut, “Çocuklara Okuma Alışkanlıkları Kazandırmak” Türk Dili, C. 49 (400), 1984, Ss. 322 – 325. Topçu, Ümmühan Bilgin, “Türk Edebiyatı Dersinde Okuma Becerisini Geliştirme Görevi: Beklentiler, Sınırlar, Öneriler”, Başkent University Journal Of Education, 2014,1(1), 19 - 26.
• Topçuoğlu Ünal, Fulya, Yeğen, Ümit, “ Türkçe Öğretmenlerinin Okuma Yöntem-Tekniklerini ve Araç-Gereçlerini Kullanma Durumları”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic Volume 8/4 Spring 2013, P. 1351 - 1365.
• Yalçın, Alemdar (2006), Türkçe Öğretim Yöntemleri, Yeni Yaklaşımlar, Akçağ Yayınları.
• Yaşar, Şefik, Belet, S. Dilek, “Öğrenme Stratejilerinin Okuduğunu Anlama ve Yazma Becerileri ile Türkçe Dersine İlişkin Tutumlara Etkisi”, Egitimde Kuram ve Uygulama Journal Of Theory And Practice İn Education Makaleler/Articles, 2007, 3 (1): 69 - 86, Issn: 1304 - 9496.
• Yıldırım, Kasım (2010), İş Birlikli Öğrenme Yönteminin Okumaya İlişkin Bazı Değişkenler Üzerindeki Etkisi ve Yönteme İlişkin Öğrenci - Veli Görüşleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ankara.
• Yılmaz, Bülent, “Öğrencilerin Okuma ve Kütüphane Kullanma Alışkanlıklarında Ebeveynlerin Duyarlılığı”, Bilgi Dünyası, 2004, 5(2): 115- 136.
• Http://Mebk12.Meb.Gov.Tr/Meb_İys_Dosyalar/41/07/713797/Dosyalar/Listele_Dosya_889827.Html (27 Eylül 2014)
• Meb, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2012), Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Okuma Becerileri Dersi Öğretim Programı, Https://Ttkb.Meb.Gov.Tr/Dosyalar/Programlar/İlkogretim/Okumabecerileri.Pdf
• Meb, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2015), Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı,Http://Ttkb.Meb.Gov.Tr/Www/Ogretim-Programlari/İcerik/72 Http://Www.Trthaber.Com/Haber/Gundem/Avrupada-Yuzde-21-Turkiyede-10-Binde-1-72919.Html.Erişim Tarihi ve Saati: 09 Ağustos 2016, 16.12.